[[پرونده:Asia in 1335-fa.svg|بندانگشتی| [[اردوی زرین]] و [[خانات جغتای]] در سال ۱۳۳۵ میلادی|322x322px]]
'''ترکی-مغولیازبکی''' یا '''سنت ترکی-مغولیازبکی''' یک سنت فرهنگی بود که در قرن چهاردهم، در [[آسیای مرکزی]] میان حاکمان [[خانات جغتای]] و [[اردوی زرین]] به وجود آمد. بسیاری از مناطق آسیای مرکزی به شدت تحت تأثیر این سنت قرار گرفتند که [[خانات قزاق]]، [[خانات قازان]] و [[اردوی نوقای]] از این جمله بودند. گرویدن مغولها به دین اسلام، به پیشرفت بیشتر و ادغام آنها با [[مردم ترک|اقوام تُرک]] [[مسلمان]] که در بین مردم غالب بودند، کمک کرد. بدون شک بقایای [[زبانهای ایرانی]] در این منطقه تقریباً در همان زمان ناپدید شد. در همان دوران قدرت برخی از طوایف تُرک، برلاس، آرلات و سولدوز بهطور قابل ملاحظهای افزایش یافت و آنها حتی توانستند نفوذ خود را در بخشهای زیادی از [[افغانستان]] کنونی نیز گسترش دهند. در قسمت شرقی خاقانات جغتای، پذیرش اسلام با مخالفت شدید روبرو شد و در دهههای اولیه قرن چهاردهم میلادی به عنوان یک مذهب اقلیت باقی ماند، در آنجا نیز گسترش اسلام به دنبال تُرک شدن مردم صورت گرفت، به گونهای که منطقه تُرکزبان به سمت شرق نیز گسترش یافت.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Encyclopaedia Iranica|نشانی=https://iranicaonline.org/articles/central-asia-v|وبگاه=|بازبینی=2021-05-04|کد زبان=en-US|نام=|نام خانوادگی=|ص=The Mongols’ acceptance of Islam helped to further their integration with the Muslim Turkish peoples, who were predominant among the population. Doubtless the remnants of the Iranian languages in the area disappeared at about the same time}}</ref> طبقه حاکم مغول در طول قرن سیزدهم زبان خود را از مغولی به ترکی تغییر دادند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=4- The rise and rule of Tamerlane-by Manz, Beatrice Forbes- Publisher Cambridge ; New York: Cambridge University Press -p-x: " the mongol ruling class changed its language from mongolian to Turkic in the cource of the 13 century"}}</ref> برتری قبایل تُرک در ارتش مغول، این واقعیت را به خوبی توضیح میدهد پیش از اینکه در سال ۱۴۰۰میلادی تُرکی تا حد زیادی جایگزین [[زبان مغولی]] در آسیای غربی و مرکزی شده باشد که چگونه قبایل مغول در [[ماوراءالنهر|فرارود]] (مانند قبیله تیمور، یعنی برلاس) در اواسط قرن چهاردهم میلادی تُرکزبان شدند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=The Mongols and the Islamic World: From Conquest to Conversion -By Peter Jackson -p-394: The preponderance of Turkic nomads within the mongol armies of conquest, explains the fact well before 1400 Turkish had largely supplanted mongolian in Western and central asia. And Mongolian tribes in Transoxania like Timur's own, the Barlas, were Turkicised by the mid - 14 century}}</ref>
نخبگان حاکم مغول این خاندانها سرانجام در جمع ترکها که آنها را فتح و بر آن حکمرانی کردند، جمع شدند، بنابراین به عنوان تورکو-مغولها شناخته شدند. این نخبگان به تدریج اسلام (از مذاهب قبلی مانند تنگریباوری) آوردند و همچنین زبانهای ترک را پذیرفتند، در حالی که نهادهای سیاسی و حقوقی مغول را حفظ کردند.