محمد بن جریر طبری: تفاوت میان نسخه‌ها

| نام_تصویر =

| عرض_تصویر =

| نام دیگر = امام طبری

| جوایز دریافتی =

| لقب‌ها = امام طبری{{سخ}}امام المورخین{{سخ}}امام المفسرین

| زمینه فعالیت = [[تاریخ]]{{سخ}}[[تفسیر]]{{سخ}}[[فلسفه]]

| دوره = قرن[[سده ۳ (قمری)| سوم هجری]]{{سخ}}'''معادل'''{{سخ}}قرن[[سده ۹ (میلادی)| نهم میلادی]] و قرن[[سده ۱۰ (میلادی)| دهم میلادی]]

| سال‌های فعالیت =

| آثار = [[تاریخ الرسل و الملوک]]، [[تفسیر طبری]]، تهذیب الاثار

| تاریخ_تولد = ۲۲۴ هجری قمری{{سخ}}۲۱۸ هجری شمسی{{سخ}}۸۳۹ میلادی

| تاریخ_مرگ = ۲۸ شوال ۳۱۰ هجری قمری{{سخ}}۳۰۱ هجری شمسی{{سخ}}۱۷ فوریه ۹۲۳ میلادی

| امضاء =

| گفتاورد =

 

'''ابوجعفر محمد بن جریر بن یزید بن کثیر بن غالب طبری''' مشهور به '''جریر طبری''' {{تتم| |۲۲۴|[[آمل]]| |۳۱۰|[[بغداد]]|ق}} (۲۱۸–۳۰۱ [[گاه‌شماری هجری خورشیدی|هجری خورشیدی]]) (۸۳۹-۹۲۳ میلادی) [[همه‌چیزدان]]، [[مورخ]]، [[تفسیر قرآن| مفسر قرآن ]] و فیلسوف [[ایرانی‌ها|ایرانی]]،<ref>{{cite book|last1=Magdalino|first1=Paul|last2=Nelson|first2=Robert S.|title=The Old Testament in Byzantium|date=2010|publisher=Harvard University Press|isbn=978-0-88402-348-7|page=279|url=https://books.google.com/books?id=gSEQ7WjngmkC&pg=PA279&dq=Persian+polymath&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwi178vrvM3UAhVPZVAKHSVTABs4HhDoAQgtMAI#v=onepage&q=Persian%20polymath&f=false|language=en|quote=the Persian-born, Baghdādī polymath Abū Jaʿfar b. Jarīr al-Ṭabarī (d. 923/310) was putting the finishing ...}}</ref> مؤلف کتاب [[تاریخ طبری]] مشهور به پدر علم و تاریخ و تفسیر است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://farhangrazavi.ir/fa/doc/news/3907/%D8%A8%D9%86-%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%B1-%D8%B7%D8%A8%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%81-%D9%BE%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 |عنوان=زندگینامه: محمد بن جریر طبری |بازبینی=1 ژوئیه 2021 |archive-date=26 ژوئن 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170626215005/http://farhangrazavi.ir/fa/doc/news/3907/%D8%A8%D9%86-%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%B1-%D8%B7%D8%A8%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%81-%D9%BE%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 }}</ref><ref>[http://www.hamshahrionline.ir/details/250920/hamshahri/hamshahripublications پدر علم تفسیر و تاریخ؛ مروری بر زندگی و آثار جریر طبری]</ref>

== زندگی‌نامه ==

محمد بن جریر طبری در سال ۲۲۴ هجری قمری برابر با ۲۱۸ هجری خورشیدی در [[آمل]] چشم به جهان گشود. وی در عین تاریخ‌نگار بودن مفسری پرتوان نیز بود، وی کتاب [[تاریخ طبری]] را نگاشت که در آن وقایع به ترتیب سال تنظیم شده و تا سال ۳۰۲ هجری را در برمی گیرد. تاریخ طبری مرجع عمده تاریخ جهان و ایران تا اول [[سده ۴ (قمری)|سده چهارم هجری]] است، همچنین این کتاب در واقع مأخذ عمده تمام کسانی واقع شده‌است که بعد از طبری به تألیف [[تاریخ اسلام]] اهتمام ورزیده‌اند. وی از سنین پیش از نوجوانی در زادگاهش [[طبرستان]] به فراگرفتن فنون و دانش از جمله مبحث علم و عرفان مشغول گردید. پس از فراگرفتن مقدمات علوم در ۱۲ سالگی [[آمل]] را ترک گفت و به [[ری]] روآورد. طبری پس از مدتی [[بین‌النهرین]] را ترک کرد و برای آشنایی با اصحاب ری عازم [[مصر]] شد. او در این سفر از راه [[شام]] و [[بیروت]] گذشت و در ۲۵۳ قمری هنگام حکومت [[احمد بن طولون]] به [[مصر]] وارد شد و سه سال در آن دیار ماند و در شهر [[فسطاط]] مصر نزد پاره‌ای از دانشمندان آن دیار شاگردی کرد. طبری طی سفرهای بسیار خود بیش‌تر سفرنامه‌هایی را که حاوی تاریخ و جغرافیای پیش از زمان خود بود، مطالعه کرد. هم‌چنین، طی آن سفرها با سیره نویسان گوناگونی در جهان دیدار کرد و اطلاعات زیادی از آن‌ها به دست آورد. او پس از زندگی سه ساله در [[مصر]] از راه شام به [[بغداد]] بازگشت و پس از زمان کوتاهی برای دیدار از وطنش راهی [[طبرستان]] شد و در سال ۲۹۰ قمری به [[آمل]] آمد. طبری پس از مدتی به [[بغداد]] بازگشت و در محلهٔ رحیه یعقوب اقامت نمود و مطالعات خود را ادامه داد. طبری در بغداد ضمن آن که دانش خود را در فقه، تاریخ، حدیث تکمیل می‌کرد، شاگردانی نیز تربیت نمود و زمانی که در محلهٔ قنطره البردان بغداد زندگی می‌کرد، نگارش تاریخ خود را با نام تاریخ الرسل و الملوک که با نام تاریخ طبری شناخته می‌شود، آغاز کرد. او که روزانه چهل برگه از تاریخ خود را گردآوری می‌کرد و نزدیک به چهل سال به نوشتن تاریخ طبری پرداخت. به این ترتیب که از ۴۸ سالگی شروع به گردآوری نسخه‌های پراکنده سفرنامه‌ها نمود و از ۶۵ سالگی به‌طور مستمر در [[بغداد]] یادداشت‌های پراکنده خود را به مدت ۲۳ سال تنظیم کرد تا آن که پیش از مرگش آن را به پایان رساند. وی در این بین یک بار به [[هندوستان]] هم سفر نمود. طبری در کنار تنظیم تاریخ خود، به خواهش المکتفی، [[خلیفه عباسی]]، کتابی درزمینهٔ وقف نوشت که در بر گیرندهٔ نظر همهٔ دانشمندان و مسلمانان تا آن زمان بود. طبری طی آن سال‌ها کتاب جامع البیان عن تاویل را نیز در تفسیر قرآن نوشت که به تفسیر طبری شهرت پیدا کرد.<ref>[https://www.britannica.com/biography/al-Tabari محمد بن جریر طبری - بریتانیکا]</ref>