اقوام ساکن ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جانانا (بحث | مشارکت‌ها)
خنثی‌سازی نسخهٔ 38665629 از Liesuon (بحث)
برچسب‌ها: خنثی‌سازی ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
برگردانی ۱ ویرایش از جانانا (بحث): مطالب منبع‌دار را دستکاری نفرمایید
برچسب‌ها: توینکل خنثی‌سازی
خط ۷:
| float=left
| bars=
{{bar percent|[[فارسی‌زبانان]] |blue|3650| 3650%}}
{{bar percent|[[آذری‌های ایرانی|آذربایجانی‌ها]]|black|2416|2416%}}
{{bar percent|[[مردمکردهای لرایران|لُرهاکُردها]]|green|1610|1610%}}
{{bar percent|[[مردم گیلک|گیلک‌ها]] و [[مردم مازندرانی|مازنی‌ها]]|purple|8|8%}}
{{bar percent|[[مردم کردلر|کردهالُرها]]|red|7|7%}}
{{bar percent|[[ترکمن‌ها]] و [[قشقایی|ایل قشقایی]]|yellow|3|3%}}
{{bar percent|[[عرب‌ها]]|black|2|2%}}
خط ۶۳:
=== کُردها ===
[[پرونده:Nowruz in Bisaran 20170327 08.jpg|بندانگشتی|جشن نوروز به عنوان یکی از آیین‌های قدیمی در روزهای نخستین سال در مناطق شهری و روستایی استان کردستان است که با حضور و استقبال پرشور مردم برگزار می‌شود. در این آیین سنتی مردم هر روستا با جمع شدن در یک مکان مشخص ضمن روشن کردن آتش با رقص محلی و خواندن آواز فرا رسیدن سال نو را جشن می‌گیرند. مراسم نوروز روستای بیساران به عنوان یکی از پرجمعیت‌ترین و بزرگ‌ترین روستاهای کشور با حضور مردم روستا و شماری از هنرمندان کردستانی برگزار شد.]]
'''کُردهای ایران،''' به مردم مناطقی از ایران گفته می‌شود که [[زبان‌های کردی|کُردزبان]] می‌باشند. [[مردم کرد|کُردها]] پنجمینپس از [[ایرانیان فارسی‌زبان|فارسی‌زبانان]] و [[آذری‌های ایرانی|آذربایجانی‌ها]]، سومین گروه قومی عمده در ایران به‌شمار می‌آیند که در سه استان عمدتاً کُردنشین [[استان کرمانشاه|کرمانشاه]]، [[کردستان]]، [[استان ایلام|ایلام]] و بخش‌های کُردنشین [[استان آذربایجان غربی|آذربایجان غربی]] و [[استان خراسان شمالی|خراسان شمالی]] ساکن می‌باشند. کُردها با جمعیتی حدوداً ۴۷ تا ۵ ۸٫۵ میلیون نفری، ۶۱۰ درصد از باشندگان ایران را تشکیل می‌دهند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=CIA - The World Factbook|نشانی=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ir.html|وبگاه=web.archive.org|تاریخ=2012-02-03|بازبینی=2021-12-08|archive-date=۳ فوریه ۲۰۱۲|archive-url=https://web.archive.org/web/20120203093100/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ir.html|url-status=dead}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=About this Collection {{!}} Country Studies {{!}} Digital Collections {{!}} Library of Congress|نشانی=https://www.loc.gov/collections/country-studies/about-this-collection/|وبگاه=Library of Congress, Washington, D.C. 20540 USA|بازبینی=2021-12-08}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://looklex.com/e.o/iran.peoples.htm|عنوان=دانشنامهٔ لوکلکس: مردمان ایران؛|بازبینی=۸ دسامبر ۲۰۲۱|archive-date=۳ مارس ۲۰۱۶|archive-url=https://web.archive.org/web/20160303222659/http://looklex.com/e.o/iran.peoples.htm|url-status=dead}}</ref> بیشتر کُردهای ایران پیروی مذهب [[شافعی|تسنن شافعی]] هستند اما در استان‌های کرمانشاه و ایلام بیشتر کُردها پیروی [[شیعه|مذهب تشیع]] می‌باشند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Welcome to Encyclopaedia Iranica|نشانی=https://iranicaonline.org/|وبگاه=iranicaonline.org|بازبینی=2021-12-08|کد زبان=en-US|نام=Encyclopaedia Iranica|نام خانوادگی=Foundation}}</ref>
 
یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های هویتی اقوام کرد، [[زبان‌های کردی|زبان کُردی]] می‌باشد. زبان کُردی زبانی است ایرانی و متعلق به گروه زبان‌های شمال غربی یا جنوب غربی این خانواده است و در گسترهٔ جغرافیایی خود، از گذشته تاکنون، به دلایل گوناگون از جمله شرایط جغرافیایی، طبیعی، اقلیمی، تاریخی، و سیاسی به شاخه‌ها و زیر شاخه‌های گوناگونی تقسیم شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=دیاکونف، میخائیل. تاریخ ایران باستان، ترجمهٔ روحی ارباب، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، (۱۳۸۳)، ص ۴۳۹.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=برویین‌سن، مارتی نوان. جامعه‌شناسی مردم کرد (آغا شیخ و دولت) ساختارهای اجتماعی و سیاسی کردستان، ترجمه ابراهیم یونسی، تهران، انتشارات پانیذ، (۱۳۸۳)، ص ۳۵.}}</ref> از دیگر نمادهای برجسته قوم کُرد، [[پوشاک کردی|لباس کُردی]] می‌باشد. پوشاک مردان و زنان کرد شامل تن‌پوش، سرپوش و پای‌افزار است. ساخت و کاربرد هریک از این اجزاء، بسته به فصل، نوع کار و معیشت و مراسم و جشن‌ها با یکدیگر تفاوت دارد. هرچند پوشاک نواحی مختلف کُردستان مانند [[اورامان]]، کرمانشاه، [[مکریان]]، [[بابان]]، [[گروس (بیجار)|گروس]]، [[بانه]]، سنندج، ایلام و … متفاوت است، اما از نظر پوشش کامل بدن، همه با هم یکسان هستند.