کاسیان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب: برگردانده‌شده
به نسخهٔ 38694055 از Jafreeee (بحث) برگردانده شد: منابع دیگری همچون تاریخ ماد دیاکونوف را هم زدودید
برچسب‌ها: توینکل خنثی‌سازی برگردانده‌شده متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۷:
|year_start = حدود ۱۵۹۵ پ. م
|year_end = حدود ۱۱۵۵ پ. م
|life_span = حدود ۱۵۹۵۱۴۰۰۰ پ. م - حدود ۱۱۵۵ پ. م
|event1 = غارت بابل
|date_event1 = حدود ۱۵۹۵ پ. م
خط ۲۸:
|today = {{پرچم|عراق}}، {{پرچم|ایران}}، {{پرچم|کویت}}
}}
{{Location map+|Iraq|width=260|float=right|relief=yes|caption= نقشه [[میان‌رودان]] که مهم‌ترین دولت-شهرهای اشغال شده توسط کاسیان را نمایش می‌دهد.
{{
Location map+|Iraq|width=260|float=right|relief=yes|caption= نقشه [[میان‌رودان]] که مهم‌ترین دولت-شهرهای اشغال شده توسط کاسیان را نمایش می‌دهد.
|places=
{{Location map~|Iraq|lat=32.536389|long=44.420833|position=left|label_size=75|label=[[بابل (دولت‌شهر)|بابل]]}}
سطر ۴۱ ⟵ ۴۰:
{{Location map~|Iraq|lat=31.562028|long=46.177583|position=left|label_size=75|label=[[گیرسو]]}}
}}
'''کاسیان''' یا '''کاسی‌ها''' {{به اکدی|کاشی}} {{به انگلیسی|Kassites}} مردمانی باستانی بوده‌اند که منشأ آنها در [[زاگرس]] بوده و در فاصله سده‌هایسده ۱۲ تا ۱۶ پیش از میلاد بر [[بابل (دولت‌شهر)|بابل]] فرمانروایی کردند. محل سکونت دقیقشان مشخص نیست ولی بیشتر پژوهشگران بر این باورند که ریشه و منشأ این مردمان در رشته کوه‌های [[زاگرس]] در شرق [[بابل (دولت‌شهر)|بابل]] بوده‌است.<ref>[https://www.iranicaonline.org/articles/kassites KASSITES, a people who probably originated in the Zagros and who ruled Babylonia in the 16th-12th centuries BCE.The original abodes of the Kassites are not known. The commonly held opinion that they originated from the Zagros mountains east of Babylonia (see, e.g., Balkan, 1986, p. 8; Heinz, 1995, p. 167)], (Ran Zadok), “KASSITES” Encyclopædia Iranica, online edition</ref> بعضی از پژوهشگران چون [[ارنست هرتسفلد]] کاسیان و [[کاسپی‌ها]] را هم‌ریشه قلمداد کرده‌اند.<ref>[https://iranicaonline.org/articles/caspians-gk The Caspians have generally been regarded as a pre-Indo-European, that is, a pre-Iranian, people and have even been identified by some scholars with the Kassites (e.g., Herzfeld, loc. cit.)], (Rüdiger Schmitt), “CASPIANS” Encyclopædia Iranica, online edition</ref> به گفته [[یوزف مارکوارت]] کاسی‌ها همچون [[قوم تپور|تپورها]] قومی گسترده پیش از [[آریایی]]‌ها بوده‌اند که به وسیلهٔ اقوام مهاجر ایرانی به نواحی کوهستانی عقب رانده شدند.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = مارکوارت | نام = یوزف | عنوان =ایرانشهر بر مبنای جغرافیای موسی خورنی | مترجم = مریم میر احمدی | سال = ۱۳۷۳ | ناشر = تهران انتشارات اطلاعات | صفحه =245}}</ref> بنابر جلد دوم کتاب ''[[تاریخ ایران کمبریج]]'' کاسیان در سده ۱۸ پیش از میلاد در منطقه [[لرستان]] امروزی زیست می‌کردند و بازماندگانی از این مردم تا دوره [[اسکندر مقدونی]] با نام [[کاسایی]] (Cossaei) در منطقه حضور داشتند.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی۱=گرشویچ |نام۱=ایلیا |نام خانوادگی۲=میخایلوویچ دیاکونوف |نام۲=ایگور |نام خانوادگی۳=سولیمیرسکی |نام۳=تادئوش |نام خانوادگی۴=مالوان |نام۴=مکس |نام خانوادگی۵=هیو بیوار |نام۵=آدریان دیوید |نام خانوادگی۶=بیلی |نام۶=هرلد والتر|عنوان=THE CAMBRIDGE HISTORY OF IRAN Volume 2 THE MEDIAN AND ACHAEMENIAN PERIODS |تاریخ=1985 |ناشر=Cambridge University Press |شابک=0521200911 |صفحه=39 |نشانی=https://books.google.com/books?id=BBbyr932QdYC&pg=PR9&source=gbs_selected_pages&cad=2#v=onepage&q&f=false}}</ref>
احتمال دارد [[لر]] نام تیره ایی از کاسیان باشد که پس از تسلط بر کل قوم کاسی نام سایرین را از میان برده و نام خود را بر کل قوم کاسی گذاشته.<ref>{{تاریخ کرد و کردستان شیخ مردوخ (ص۶۵)}}</ref>
 
گواه منشأ قومی کاسیان قریب پنجاه کلمه و نام خاص است که با ترجمه اکدی در متون [[آشور]]ی و [[بابل (دولت‌شهر)|بابلی]] محفوظ است و همچنین مقداری اسامی خاص که در اسناد تجاری و اقتصادی بابلی باقی مانده و کتیبه‌های شاهان کاسی مانند [[آگوم دوم]] مربوط به هزارهٔ دوّم پ.م. است.<ref>به [[اکدی]] '''کاشی''' Kašši و '''کاسیت‌ها''' یا '''کاششوها''' یا '''کاشیان''' یا '''کاشوها'''</ref> یک بررسی مدعیژنتکی ایننشان احتمالداده شده‌استاست که شاید بخشی از ژنتیکنژاد [[مردم لر|لرها]] به [[ایلامیان]] و کاسی‌ها برسدو اقوام [[هندواروپایی]] می‌رسد.<ref name=Grugni>{{cite journal | last1 = Grugni | first1 = V | last2 = Battaglia | first2 = V | last3 = Hooshiar Kashani | first3 = B | last4 = Parolo | first4 = S | last5 = Al-Zahery | first5 = N ''et al. '' | year = 2012 | title = Ancient Migratory Events in the Middle East: New Clues from the Y-Chromosome Variation of Modern Iranians | url = | journal = PLoS ONE | volume = 7 | issue = 7| page = e41252 | doi=10.1371/journal.pone.0041252 | pmid=22815981 | pmc=3399854}}</ref>کاسی ها  و عیلامی ها خویشاوند بودند،قبایل کنونی [[مردم لر|لر]] از نسل عیلامیان و کاسیان هستند که از لحاظ زبانی ایرانی زبان شده اند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ ماد مولف ا.م. دیاکونف،ترجمه کریم کشاورز نسخه الکترونیک ص( ۱۶۲)}}</ref>در کتاب سرزمین جاوید علاوه بر اشاره به اینکه قبایل [[مردم لر|لر]] فرزندان قبایل کاسیت هستند بر سبک زندگی کاسیت ها که بر پاهه چادر نشینی و کوچ نشینی و دامداری استوار بود اشاره شده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کتاب سرزمین جاوید، اثر گیرشمن،هرتزفلد و چندی دیگر،جلد۳(ص۱۶۰۱،۱۶۰۲)}}</ref>
 
== تاریخ کاسیان ==
گمان می‌رود که کاسیان از گذشته‌هایدوران دوردیرین درکه منطقهکس زاگرسبه یاد ندارد، در کنونیناحیهٔ سکونتمذکور داشتندزندگی ،می‌کردند؛ همچنان که ایلامیان که همسایه و محتملا خویشاوند ایشان بودند در سرزمین خویش می‌زیستند. به هر تقدیر، کاسیان از آغاز هزارهٔ سوم پ.م. در آن مکان زندگی می‌کردند و بعدها به دامداری و زندگی نیمه اسکان یافته در کوه‌ها اشتغال داشتند.
 
مع‌الوصف در قرن دوم هزاره دوم پ.م. بخشی از کاسیان در حرکت و انتقال قبایل شرکت جسته از کوه‌های درّهٔ [[رود دیاله]] نفوذ کردند و از آنجا گاه و بیگاه به [[بابل (دولت‌شهر)|بابل]] دست‌برد می‌زدند. اکثر محققان این فعالیت کاسیان را به ظهور [[اسب]] و حمل و نقل مربوط می‌سازند.
 
در حدود ۱۸۹۶ پیش از میلاد حمله‌ای نافرجام از جانب کاسی‌ها به بابل رخ داد. در سال ۱۷۵۰ پ.م. [[گانداش]] پیشوای کاسی از طریق [[دشت ذهاب]] و شمال ایلام به بابل حمله کرد و بابل را فتح نمود و در سال بعد ۱۷۴۹ پیش از میلاد [[بابل (دولت‌شهر)|بابل]] توسط کاسی‌ها کاملاً تسخیر شد و در همان سال جایگزین دولت بابل شد و به سلطنت جانشینان [[حمورابی]] خاتمه داد<ref name=ToolAutoGenRef1>[http://ketabesabz.com/book/11821/دانلود-کتاب-ایران-پیش-از-آریایی-ها ص 4] کتاب ایران پیش از آریایی‌ها</ref> و تا سال ۱۷۳۴ پیش از میلاد دوره پادشاهی [[گانداش]] از نسل کاسی در بابل آغاز گشت.<ref name=ToolAutoGenRef1/> سیادت نسل کاسی بر بابل ۵۰۰ سال ادامه داشت.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.cappuccinomag.com/iranology/001140.shtml |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۲۹ ژانویه ۲۰۰۸ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071023050335/http://www.cappuccinomag.com/iranology/001140.shtml |archivedate=۲۳ اکتبر ۲۰۰۷ |dead-url=yes}}</ref>
 
کاسیان بر ایلام نیز تسلط یافتهیافتند و [[شوش (شهر باستانی)|شوش]] را مدت‌ها اداره نمودند. در شمال [[میانرودان]] با دولت تازه تأسیس [[آشور]] که در اواسط قرن پانزدهم پیش از میلاد بنیان نهاده شد نیز جنگیدند. طبق آثار به دست آمده کاسیان از هزارهٔ‌یکم پیش از میلاد به نواحی دور دست [[سرزمین ماد|ماد]] دست یافتند. آن‌ها در نیمه دوّم هزارهٔ‌یکم پیش از میلاد تا حاشیه کویر مرکزی و نواحی [[اصفهان]] و [[کاشان]] و حتی نواحی استان تهران و مرکزی نفوذ کردند که آثار بجا مانده در تپه‌های باستانی این مناطق دال بر این ادعاست. پس از فتح [[پادشاهی ماد]] آینده آن را [[کاردونیاش]] نامیدند و در آن سُکنا گزیدند.
 
== زبان و فرهنگ ==