گویش بوشهری: تفاوت میان نسخه‌ها

'''گویش بوشهری''' مجموعه‌ای از گویش‌های [[فارسی]] جنوب ایران هستند<ref>http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=ir</ref> که تقریباً در سرتاسر [[استان بوشهر]] و بخش‌هایی از مناطق غربی [[استان فارس]] مانند بخش‌هایی از [[شهرستان لامرد]]، [[کنارتخته]]، [[خشت]] و مناطق جنوب شرق [[خوزستان]] مانند [[ماهشهر]] ، [[هندیجان]] و [[آبادان]] رایج است.

این لهجه‌ها شباهت‌های زیادی با گویش [[بندرعباس]]، و نیز زبان های لری (بختیاری و بویراحمدی) و [[لهجه کازرونی]] دارد. این لهجه‌ها عبارتند از لهجه بوشهری مرکزی (رایج فقط در [[شهرستان بوشهر]])، تراکمه‌ای (لامرد کنونی)، آبدانی (مربوط به منطقهٔ [[آبدان]])، [[بندر کنگان|کنگانی]]، [[جم (بوشهر)|جمی]]، تنگستانی، دشتی،و آبادانی-ماهشهری-هندیجانیتنگستانی است. لهجه‌ها در روستاها بیشتر از شهرها متنوع هستند..<ref name="irna.ir">{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی= http://www.irna.ir/NewsShow.aspx?NID=30189643 |عنوان= گویشهای محلی در مناطق شمالی استان بوشهر میراثی که رو به افول می‌رود |ناشر= خبرگزاری جمهوری اسلامی |تاریخ= بیست و ششم دی ۱۳۸۹ |تاریخ بازبینی= دوازدهم خرداد ۱۳۹۱ |archiveurl= https://web.archive.org/web/20110122065043/http://www.irna.ir/NewsShow.aspx?NID=30189643 |archivedate= ۲۲ ژانویه ۲۰۱۱ |dead-url= yes}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی= http://www.rasekhoon.net/article/show-23214.aspx |عنوان= گردشی در استان بوشهر |ناشر= راسخون |تاریخ= بیست و دوم اسفند ۱۳۸۷ |تاریخ بازبینی= دوازدهم خرداد ۱۳۹۱ |archive-date= ۱۳ ژانویه ۲۰۱۲ |archive-url= https://web.archive.org/web/20120113071104/http://www.rasekhoon.net/article/show-23214.aspx |url-status= dead }}</ref>

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گویش استان بوشهر را این چنین ذکر می کند؛گویش موجود در استان بوشهر در یک تقسیم بندی کلان به سه ناحیه جغرافیایی تقسیم می شود. در شمال استان و حد فاصل مناطقی مثل [[لیراوی]]، [[بندر گناوه|گناوه]] و بخش هایی از [[دشتستان]]، زبان و گویش رایج [[زبان لری|لُری]] یا لهجه ی بعضاً محلی است. در ناحیه ی [[دشتی (پارسیان)|دشتی]] و بخش هایی از تنگستان ،دیر و جم زبان و گویش بجاآمیخته ماندهای از پهلوی جنوبی و [[لری|لُری]] است. از حد فاصل دشتی تا انتهای شرقی استان اغلب به نوعی گویش عربی محلی آمیخته به فارسی و بعضاً به فارسی سخن می گویند. البته در ناحیه جم به فارسی سلیس دری تکلم می‌شود. گویش فارسی رایج در شبه جزیره ی بوشهر ساختار خاصی دارد که آمیخته ای از پهلوی جنوبی و فارسی دری با وام گیری پاره ای واژگان و اصطلاحات عربی و برخی واژگان اروپایی، بخصوص انگلیسی است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://boushehr.farhang.gov.ir/fa/news/587722/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D9%88%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D8%AC%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C|عنوان=}}{{پیوند مرده}}</ref>

و مردم شهرستان های [[بندر گناوه|گناوه]]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=شهرستان گناوه - ویکی‌شهید|نشانی=https://wikishahid.ir/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D9%86%D8%A7%D9%88%D9%87|وبگاه=wikishahid.ir|بازبینی=2023-08-20}}</ref> و [[شهرستان دیلم|دیلم]]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=در مورد بندر دیلم در ویکی تابناک بیشتر بخوانید|نشانی=https://www.tabnak.ir/fa/tags/120914/1/%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%DB%8C%D9%84%D9%85|وبگاه=www.tabnak.ir|بازبینی=2023-08-20}}</ref>وبخش هایی ازو [[دشتستان]]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=استان بوشهر شهرداری برازجان زبان مردم دشتستان لری جنوبی است|نشانی=https://shizyab.ir/استان-بوشهر-شهرداریبرازجان/|وبگاه=برازجان سیتی|تاریخ=2020-05-01|بازبینی=2023-08-20|کد زبان=fa-IR|نام=علی عارف|نام خانوادگی=نیا}}{{پیوند مرده}}</ref> که به زبان [[لری جنوبی]] سخن می گویند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://boushehr.ict.gov.ir/fa/office6354/info/pishineh-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86|عنوان=نژاد و قومیت استان بوشهر وبگاه وزارت اطلاعات|بازبینی=۲۰ اوت ۲۰۲۳|archive-date=۲۷ مه ۲۰۲۲|archive-url=https://web.archive.org/web/20220527230535/https://boushehr.ict.gov.ir/fa/office6354/info/pishineh-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite journal|last=کیانوش|first=زهراکار|date=2013-01-01|title=همگرایی و تغییر زبانی در زبان لری و اهمیت واژه گزینی در احیاء، حفظ و گسترش آن (با تاکید بر گویش فئیلی)|url=https://www.sid.ir/paper/818865/fa|language=Fa|issue=2}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=About: Luri language|نشانی=https://dbpedia.org/page/Luri_language|وبگاه=dbpedia.org|بازبینی=2023-07-18}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=Luri language, alphabet and pronunciation|نشانی=https://www-omniglot-com.translate.goog/writing/luri.htm?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=fa&_x_tr_hl=fa&_x_tr_pto=sc|وبگاه=www-omniglot-com.translate.goog|بازبینی=2023-08-20|کد زبان=en}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=Luri language - Alchetron, The Free Social Encyclopedia|نشانی=https://alchetron.com/Luri-language|وبگاه=Alchetron.com|تاریخ=2017-08-18|بازبینی=2023-08-20|کد زبان=en-US}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://rasekhoon.net/article/show-23214.aspx|وبگاه=rasekhoon.net حجت الله مومنی|بازبینی=2023-08-20|عنوان=مردم شهرستان های شمالی استان مانند دیلم ، گناوه و دشتستان عمدتا به گویش لری}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=گناوه و ریگ بنادر باستانی سرزمین لر – لر نما|نشانی=https://lornama.meevand.ir/2020/10/10/%da%af%d9%86%d8%a7%d9%88%d9%87-%d9%88-%d8%b1%db%8c%da%af-%d8%a8%d9%86%d8%a7%d8%af%d8%b1-%d8%a8%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%b3%d8%b1%d8%b2%d9%85%db%8c%d9%86-%d9%84%d8%b1/|تاریخ=2020-10-10|بازبینی=2023-08-20|کد زبان=fa-IR}}</ref>دانشنامه ایرانیکا وجود زبان [[زبان لری|لری]] در شمال بوشهر را تایید می کند<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.iranicaonline.org/articles/lori-language-ii|عنوان=}}</ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران گویش شمال استان بوشهر را [[زبان لری|لری]] ذکر می کند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.irna.ir/news/4569300/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%88%D8%B4%D9%87%D8%B1|وبگاه=www.irna.ir|بازبینی=2023-08-20|عنوان=:بطور کلی گویشهای رایج در استان بوشهر به دو شاخه اصلی تقسیم می شود که شاخه جنوبی یا میزبان از نوع محلی شده زبان رایج در جنوب استان فارس است که زیرشاخه های زیادی در شهرستان های استان بوشهر دارد و شاخه شمالی با گویش لری که در مناطق شمالی این استان رایج است.