درویش: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اصلاح/ افزودن چندباره‌ی مطالب بدون منبع برچسب: واگردانی دستی |
اصلاح/ افزودن چندباره‌ی مطالب بدون منبع و نامربوط |
||
خط ۱:
[[پرونده:A Pakistani Punjabi Dervish.jpg|بندانگشتی|چپ|250px|یک درویش پنجابی در پاکستان، سال ۲۰۰۸]]
فقیر صوفی که غالباً از متعلقات دنیوی به اندک مایه قناعت می‌کند یا لامحاله از قید تعلقات کناره می‌جوید و حتی گاه از باب تحقیر و تهذیب نفس و نه به داعیهٔ حرص مال یا عدم توکل، و آن هم برای رفع ضرورت، به دریوزگی و سؤال نیز تن در می‌دهد. اصل لفظ درویش نیز بموجب بعضی قرائن ظاهراً با لفظ دریوزه مربوط است. اخوان طریقت و سالکان طریق و تمام اعضای سلاسل صوفیه نیز عموماً بنام درویش خوانده می‌شوند.<ref>''لغت‌نامه‌ی'' دهخدا، حرف د، تآلیف علی‌اکبر دهخدا (۱۲۵۸–۱۳۳۴ شمسی) و همکاران، دانشگاه ادبیات و علوم انسانی، چاپخانهٔ دانشگاه تهران، تیرماه ۱۳۴۸ شمسی</ref>
== واژه‌شناسی ==
سطر ۲۴ ⟵ ۲۱:
[[ابوسعید ابوالخیر]] (به نقل از [[اسرارالتوحید]]): درویشان نه ایشان اند، اگر ایشان ایشان بودندی نه درویشان بودندی، اسم ایشان صفت ایشان است. هرکه به حق راه طلبد، گذرش بر درویشان باید کرد، که دَرِ وی ایشانند.<ref>دکتر [[جواد نوربخش]]، «[[فرهنگ نوربخش]]، اصطلاحات تصوف»، [[انتشارات خانقاه نعمت‌اللهی]]، تهران، آذر ۱۳۶۶</ref>
[[نورعلی تابنده]]: درویشان در دوستی چون آب روان و در دفاع چون سنگ خارا هستند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده =|نشانی =https://sahamnews.org/2014/09/266832/|عنوان =در دفاع سنگ خارائیم، در دوستی آب روان|ناشر =خبرگزاری سحام‌نیوز|5 =|بازبینی =۹
[[خواجه عبدالله انصاری]] (به نقل از چهل کلام و سی پیام): قومی که از بیشهٔ حسد هرگز خاری به دامن ایشان نیاویخت، از بیابان نفس هرگز غباری بر گوشهٔ رداء اسلام ایشان ننشست و از هاویهٔ هوی هرگز دودی به دیده ایشان نرسید. سلاطین راهند در لباس درویشان، مَلکی صفتند به صورت آدمیان و روندگان در راه خویش خرامان.<ref name="چهل کلام">چهل کلام و سی پیام، دکتر [[جواد نوربخش]]، چاپ دوم، انتشارات یلداقلم، تهران ۱۳۸۱، شابک: ۸-۲۶-۵۷۴۵-۹۶۴</ref>
سطر ۳۴ ⟵ ۳۱:
[[اسیری لاهیجی|شمس‌الدین محمد لاهیجی]] (''[[مفاتیح‌الاعجاز فی شرح گلشن راز|شرح گلشن راز]]''): درویش مصطلح آن است که دل مبارکش مهبط انوار تجلیّات الهی باشد و در تاب نور تجلی الهی از خود فانی گشته، به بقای حق باقی شده باشد.
== سماع و چله ==
سطر ۴۹ ⟵ ۴۲:
== در ایران ==
{{اصلی|اعتراضات گلستان هفتم}}
درویشان
گسترده‌ترین و شدیدترین سرکوب مذهبی در جمهوری اسلامی در رابطه با درویشان در [[اعتراضات گلستان هفتم]] رخ داد. این درگیری‌ها منجر به اعدام یک نفر و کشته شدن ۶ نفر از هر دو طرف درگیر ماجرا شد. همچنین [[نورعلی تابنده]] پس از این اعتراضات در [[حصر خانگی]] قرار گرفت و پس از گذشت دو سال در حصر درگذشت.
سطر ۵۵ ⟵ ۴۸:
درویشان طریقت و روش‌های دیگری را برای عبادت و نگاه به اصول دین برگزیده‌اند که از سوی مقامات جمهوری اسلامی و فقهای حکومتی همانند [[مکارم شیرازی]]، [[وحید خراسانی]]، [[نوری همدانی]] به عنوان [[بدعت]] در دین و مخالف [[فقه]] رسمی همواره مورد تکفیر و مخالفت بوده‌است.
== دراویش نامدار ==
== شخصیت‌های برجسته ==▼
* [[حسن بصری]]، عارف قرن اول
* [[بایزید بسطامی]]، عارف قرن اول
* [[ذوالنون مصری]]، عارف قرن دوم
* [[ابوالحسن خرقانی]]، عارف قرن سوم
* [[خواجه عبدالله انصاری]]، عارف قرن سوم
* [[عبدالقادر گیلانی]]، عارف قرن پنجم
* شیخ [[عطار]] نیشابوری, عارف قرن ششم
* [[شمس تبریزی]], عارف قرن هفتم
* شیخ [[محمود شبستری]], عارف قرن هشتم
* [[شاه نعمت‌الله ولی]]، عارف قرن نهم
▲== شخصیت‌های برجسته ==
* [[نورعلی تابنده]]، سیاستمدار<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://adyan-iran.com/2021/02/20/نورعلی-تابنده/|عنوان = نورعلی تابنده| ناشر = شخصیت اقلیت‌های دینی ایران|}}</ref>
* [[عبدالرزاق بغایری]]، پدر علم جغرافیای نوین<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://adyan-iran.com/2021/02/20/عبدالرزاق-بغایری/|عنوان = عبدالرزاق بغایری| ناشر = شخصیت اقلیت‌های دینی ایران|}}</ref>
سطر ۸۹ ⟵ ۹۳:
[[رده:اسلام در ایران]]
[[رده:اسلام در پاکستان]]
[[رده:واژگان عرفانی]]▼
[[رده:تصوف در افغانستان]]
[[رده:تصوف در پاکستان]]
سطر ۹۶ ⟵ ۹۹:
[[رده:ساده‌زیستی]]
[[رده:عبارت‌های دعایی در اسلام]]
▲[[رده:واژگان عرفانی]]
| |||