خرم سلطان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: خنثی‌سازی متن دارای ویکی‌متن نامتناظر همهٔ رده‌ها را حذف کرد
Ali opytd (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱:
{{Infobox royalty
|consort=yes
|name =خرم سلطان (خاتون)
|image=Tizian 123.jpg
|caption =نگاره‌ای از خرم سلطان کشیده شده در سال [[۱۵۵۰ میلادی]] توسط [[تیسین]] نقاش مشهور [[مردم ایتالیا|ایتالیایی]]
خط ۱۵:
|father = هاویرلو لیسوفسکی<ref>{{cite book|author=Dr Galina I Yermolenko|title=Roxolana in European Literature, History and Culturea|url=https://books.google.com/books?id=u-ehAgAAQBAJ|publisher=Ashgate Publishing, Ltd.|year=2013|pages=275|isbn=978-1-4094-7611-5}}</ref><ref>[http://fabpedigree.com/s098/f074280.htm Ukrainian Orthodox priest, Havrylo Lisowsky, father of Roxelana]</ref>
|mother = لِکساندرا لیسوفسکی
|birth_name = ۱۵۰۲{{سخ}}الکساندرا آناستازیا لیسوفسکی|death_date=۱۵ آوریل ۱۵۵۸ (۵۶سال)
۱۵۰۲|death_date=۱۵ آوریل ۱۵۵۸ (۵۶سال)
|death_place = [[کاخ توپقاپی]]، [[قسطنطنیه]]، [[امپراتوری عثمانی]]
|place of burial = [[مسجد سلیمانیه]]، [[استانبول]]<ref>''The Encyclopædia Britannica'', Vol.7, Edited by Hugh Chisholm, (1911), 3; ''Constantinople, the capital of the Turkish Empire...''</ref><ref>[http://concise.britannica.com/ebc/article-9368294/Istanbul Britannica, Istanbul] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071218080707/http://concise.britannica.com/ebc/article-9368294/Istanbul |date=۱۸ دسامبر ۲۰۰۷}}:''When the Republic of Turkey was founded in 1923, the capital was moved to Ankara, and Constantinople was officially renamed Istanbul in 1930.''</ref>
|religion = [[اسلام]]{{سخ}}(پیش‌تر [[کلیسای ارتدکس شرقی]])
|predecessor=[[ماهایجاد دوران سلطان]]مقام|successor=[[نوربانو سلطان]]|succession1=|reign-type1=حکمرانی|reign1=|predecessor1=|successor1=}}
'''خرم سلطان''' (زادهٔ ۱۵۰۲ – درگذشتهٔ ۱۵ آوریل ۱۵۵۸) با نام اصلی ''آناستازیا'' یا ''الکساندرا لیسوفسکا''، همسر اصلی و قانونیقانونی، [[خاصگی سلطان]] عثمانی [[سلیمان یکم|سلطان]] سلیمان، مادر [[سلیم دوم]] و مادربزرگ [[مراد سوم]] بود. و از قدرتمندترین و تأثیرگذارترین زنان تاریخ عثمانی و شخصیت برجسته و جنجالی در دوره‌ای معروف شد که به ''[[سلطنت زنان]]'' معروف شد.
 
خرم متولد روتنیا (در آن زمان ناحیه شرقی [[پادشاهی لهستان]])، خرم در طی یورش برده توسط تاتارهای کریمه اسیر شد و سرانجام به استانبول، پایتخت عثمانی منتقل شد. او وارد حرم امپراتوری شد و از میان کنیزان قدم برد تا مورد علاقه سلطان سلیمان قرار بگیرد. با شکست سنت عثمانی، سلیمان با خرم ازدواج کرد و او را همسر قانونی خود کرد. او دومین همسر امپراتوری بود که عنوان [[خاصگی سلطان]] را دریافت کرد قبل از او اولین زنی که این مقام را گرفت [[ماه‌دورانخاصگی سلطان]] بودرا دریافت کرد. خرم تا آخر عمر در دربار سلطان ماند و شش فرزند با سلیمان داشت، از جمله سلطان آینده سلطان [[سلیم دوم]]. او همچنین مادربزرگ [[مراد سوم]] بود.
 
خرم سلطان در نهایت به قدرتی رسید که برای زنان پیش از خود غیرعادی و بی‌سابقه بود، و از پشت پرده و به واسطه شوهرش حضور چشمگیری بر سیاست‌های امپراتوری عثمانی داشته و بسیار تأثیر گذاشت و در بیشتر دوره سلطنت سلیمان به ویژه در اواخر تا هنگام مرگ خود در امور امپراتوری نقش فعالی داشت. او به عنوان مشاور ارشد سلطان در مورد امور داخلی دولت عمل کرد، و همچنین در روابط خارجی و بین‌المللی با پادشاه سیگسموند دوم آگوستوس لهستان (سلطنت: ۱۵۴۸–۱۵۷۲) مکاتبات داشت، همچنین حمایت از کارهای عمومی و خیریه (که شامل مجتمع‌های خاصگی سلطان و حمام خرم سلطان) بود و بذل و بخشش‌های بسیار به فقیران و نیازمندان و کارهای فعال عمومی مانند ساخت خانه‌ها و [[کاروانسراها]] در راه [[جاده ابریشم]] و ساخت بندرهای تجاری در سواحل عربستان در (مکه و مدینه) مشهور بود. وی در سال ۱۵۵۸ در استانبول درگذشت و در آرامگاهی در مجتمع [[مسجد سلیمانیه]] به خاک سپرده شد.<ref name="Ayse">{{یادکرد وب |url=http://www.iudergi.com/tr/index.php/tarih/article/download/3733/3385 |title=Ayşe Özakbaş, Hürrem Sultan, Tarih Dergisi, Sayı 36, 2000 |accessdate=۱۹ ژوئیه ۲۰۱۳ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120113000232/http://www.iudergi.com/tr/index.php/tarih/article/download/3733/3385 |archivedate=۱۳ ژانویه ۲۰۱۲ |url=yes}}</ref>