کاپیتولاسیون در ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱:
{{اصلی|کاپیتولاسیون}}
'''کاپیتولاسیون''' یا '''قضاوت‌سپاری'''،<ref>مجموعهٔ واژه‌های مصوّب فرهنگستان زبان فارسی تا پایان سال ۱۳۸۹.</ref> سپردن حق رسیدگی قضایی جرایم اتباع و شهروندان بیگانه به نمایندهٔ حقوقی دولت بیگانه است. از آنجا که قوانین ایران، اسلامی بود و روحانیون شیعه بر آن تسلط داشتند،، دولت ایران در [[ایران قاجاری|عهد قاجار]] این امتیاز را به شهروندان دولت‌هایی مثل [[امپراتوری روسیه|روسیه]]، [[امپراتوری بریتانیا|بریتانیا]] و [[سوئد]] اعطا کرده بود. بعداً که [[رضاشاه]] نظام قضایی مدرن و سکولاری در ایران بنیاد نهاد و روحانیون و قوانین اسلامی را از دستگاه قضایی حذف کرد، کاپیتولاسیون را نیز برانداخت و دولت‌های خارجی هم اعتراض یا تلاشی برای حفظ آن نکردند.<ref dir=ltr>Ansari, “Reza Shah: Modernisation and Tradition, 1926–41”, Modern Iran, 56–57</ref>
به همین سبب_روحانیت به عنوان ستون حافظ اقتدار ایران ضمن مخالفت با حق قضاوت کنسولی، و قتل گریبایدوف سفیر روسیه تمام قد در مقابل این حق ظالمانه ایستاد.
سال ۱۳۴۱ شمسی محمدرضا شاه به عنوان دست نشانده امریکا این حق را به شهروندان این کشور عطا کرد که با مخالفت ایت الله خمینی_قیامی سراسری شکل گرفت که نتیجه آن فرار شاه از کشور بود.<ref dir=ltr>Ansari, “Reza Shah: Modernisation and Tradition, 1926–41”, Modern Iran, 56–57</ref>
 
== کاپیتولاسیون در دوره قاجاریه ==