شهرستان شاهین‌دژ: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برگردانی ۱ ویرایش از 89.47.65.179 (بحث): تغییرات بدون منبع
برچسب‌ها: توینکل خنثی‌سازی
Kamyarrezai (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: حذف حجم زیادی از مطالب منبع‌دار ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۷۱:
 
== مردم و زبان ==
'''زبان و قومیت'''
اغلب ساکنین شاهین‌دژ مردمان [[مردم آذری|آذری]] هستند و به زبان [[زبان ترکی آذربایجانی|ترکی آذربایجانی]] سخن می‌گویند، پس از ایشان [[مردم کرد|کردها]] دومین گروه عمده ساکن شهرستان هستند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://www.shahindezh-ag.ir/fa/wagov/aboutostan |عنوان=دربارهٔ شهرستان شاهین دز |ناشر=فرمانداری شاهین دژ |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190721203954/http://www.shahindezh-ag.ir/fa/wagov/aboutostan |archivedate=۲۱ ژوئیه ۲۰۱۹ |dead-url=yes}}</ref> بیشتر مردم شاهین‌دژ [[مسلمان]] بوده و دارای مذهب [[شیعه]] و [[سنی]] هستند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.shahindezh-ag.ir/fa/wagov/aboutostan |عنوان=نسخه آرشیو شده |بازبینی=۲۱ ژوئیه ۲۰۱۹ |archive-date=۲۱ ژوئیه ۲۰۱۹ |archive-url=https://web.archive.org/web/20190721203954/http://www.shahindezh-ag.ir/fa/wagov/aboutostan |url-status=dead}}</ref>
 
اغلب ساکنین شاهین‌دژ مردمان [[مردم آذری|آذری]] و بعد [[مردم کرد|کردها]] هستند و به زبانزبانهای [[زبان ترکی آذربایجانی|ترکی آذربایجانی]] سخن می‌گویند، پس از ایشانو [[مردمسورانی|کردی کرد|کردهامیانی]] دومینسخن گروهمی‌گویند عمده ساکن شهرستان هستند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://www.shahindezh-ag.ir/fa/wagov/aboutostan |عنوان=دربارهٔ شهرستان شاهین دز |ناشر=فرمانداری شاهین دژ |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190721203954/http://www.shahindezh-ag.ir/fa/wagov/aboutostan |archivedate=۲۱ ژوئیه ۲۰۱۹ |dead-url=yes}}</ref> بیشتر مردم شاهین‌دژ [[مسلمان]] بوده و دارای مذهب [[شیعه]] و [[سنی]] هستند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.shahindezh-ag.ir/fa/wagov/aboutostan |عنوان=نسخه آرشیو شده |بازبینی=۲۱ ژوئیه ۲۰۱۹ |archive-date=۲۱ ژوئیه ۲۰۱۹ |archive-url=https://web.archive.org/web/20190721203954/http://www.shahindezh-ag.ir/fa/wagov/aboutostan |url-status=dead}}</ref>
اقلیتی از [[ارامنه]] و [[زرتشتیان]] نیز در این شهرستان زندگی می‌کنند. از کل جمعیت شهرستان ۹۹٫۸۹ درصد را مسلمانان و بقیه یعنی ۰٫۰۳ درصد زرتشتی و ۰٫۰۸ درصد را سایر ادیان (کلیمی، مسیحی و…) تشکیل می‌دهد.
 
'''<big>دین</big>'''
=== ایلات معروف شهرستان ===
 
از ایلات معروف شهرستان می‌توان به طایفه ترک تات، [[ایل زعفرانلو]]، ایل کرد مکری و [[ایل چهاردولی]] اشاره کرد. طایفه تات که به زبان ترکی صحبت می‌کنند که در خود شهرستان شاهین‌دژ و روستاهای ظاهر کندی، هاچه سو، و روستاهای ترک‌زبان اطراف شهرستان شاهین‌دژ و تکاب زندگی می‌کنند. ایل زعفرانلو از دو تیره زاخورانی و موصلانی تشکیل شده‌است که زادگاه اصلی و اولیه زاخورانی‌ها شهری به همین نام در عراق می‌باشد و تیرة موصلانی نیز از شهر موصل عراق به این منطقه آمده‌اند و می‌توان گفت که شاخه‌ای از ایلات کرد هستند که زبانشان شبیه به ایل شکاک ارومیه می‌باشد مسلمان بوده و دارای مذهب شیعه هستند. ایل زعفرانلو بیشتر در روستاهای الی بالتا، قزل قیه، میر آجل و غیره ساکن هستند. از طوایف دیگر می‌توان به کُردهای مکری اشاره کرد که از حومة بوکان و مهاباد از طریق ایلراه هاچه سو، الی بالتا، قزل قیه وارد ییلاق سلیم خان می‌شوند. ایل و طایفه دیگر متعلق به ایل چهاردولی می‌باشد چهاردولی در لغت به معنی گروهی که از چهار دولت تشکیل شده و زبان آن‌ها ریشه کردی دارد و شببه گویش کردی کرمانشاهی می‌باشد و در روستاهای اطراف شهرستان شاهین‌دژ از جمله، محمودآباد، قره تپه، رضا قشلاقی ساکن هستند که در فصل ییلاق به مناطق سلیم خان برای چرای دامهای می‌آیند، این طایفه مراسم مختلفی دارند که یکی از آن‌ها مسابقات اسب دوانی عشایر چهاردولی می‌باشد که همه ساله در محمودآباد برگزار می‌گردد.<ref name="ReferenceB"/>
بیشتر مردم شاهین‌دژ [[مسلمان]] بوده و دارای مذهب [[شیعه]] و [[سنی]] میباشند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.shahindezh-ag.ir/fa/wagov/aboutostan |عنوان=نسخه آرشیو شده |بازبینی=۲۱ ژوئیه ۲۰۱۹ |archive-date=۲۱ ژوئیه ۲۰۱۹ |archive-url=https://web.archive.org/web/20190721203954/http://www.shahindezh-ag.ir/fa/wagov/aboutostan |url-status=dead}}</ref>
 
اقلیتی از [[ارامنه]] و [[زرتشتیان]] نیز در این شهرستان زندگی می‌کنند. از کل جمعیت شهرستان ۹۹٫۸۹ درصد را مسلمانان و بقیه یعنی ۰٫۰۳ درصد زرتشتی و ۰٫۰۸ درصد را سایر ادیان (کلیمی، مسیحی و…) تشکیل می‌دهد.
 
=== <big>ایلات معروف شهرستان ===</big>
=== زبان ===
زبان اصلی ساکنین [[ترکی آذربایجانی]] بوده که اغلب جمعیت شهرستان را تشکیل می‌دهند و مردمان این شهرستان پیرو مذاهب شیعه و سنی می‌باشند.<ref name=":0">{{یادکرد وب|عنوان=نسخ خطی و اسناد شاهین دژ از دوران قاجار و پهلوی|نشانی=http://sahebkhabar.ir/news/12005882/نسخ-خطی-و-اسناد-شاهین-دژ-از-دوران-قاجار-و-پهلوی|وبگاه=صاحب‌خبر|تاریخ=2016-04-08|بازبینی=2023-08-17|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://www.shahindezh-ag.ir/fa/wagov/aboutostan |عنوان=دربارهٔ شهرستان شاهین دژ |ناشر=فرمانداری شاهین دژ |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190721203954/http://www.shahindezh-ag.ir/fa/wagov/aboutostan |archivedate=۲۱ ژوئیه ۲۰۱۹ |dead-url=yes}}</ref> در [[بخش‌های کردنشین ایران|بخش‌های کردنشین]] این شهرستان مردم به گویش‌های مختلف زبان کردی صحبت می‌کنند.<ref name=":0"/><ref>فرهنگ جغرافیائی شاهین‌دژ، سازمان جغرافیائی نیروهای مسلح، تهران، ۱۳۳۴ ص. ۳۴–۴۴</ref>
 
از ایلات معروف شهرستان می‌توان به طایفه ترک تات، [[ایل زعفرانلو]]، ایل کرد مکری و [[ایل چهاردولی]] اشاره کرد. طایفه تات که به زبان ترکی صحبت می‌کنند که در خود شهرستان شاهین‌دژ و روستاهای ظاهر کندی، هاچه سو، و روستاهای ترک‌زبان اطراف شهرستان شاهین‌دژ و تکاب زندگی می‌کنند. ایل زعفرانلو از دو تیره زاخورانی و موصلانی تشکیل شده‌است که زادگاه اصلی و اولیه زاخورانی‌ها شهری به همین نام در عراق می‌باشد و تیرة موصلانی نیز از شهر موصل عراق به این منطقه آمده‌اند و می‌توان گفت که شاخه‌ای از ایلات کرد هستند که زبانشان شبیه به ایل شکاک ارومیه می‌باشد مسلمان بوده و دارای مذهب شیعه هستند. ایل زعفرانلو بیشتر در روستاهای الی بالتا، قزل قیه، میر آجل و غیره ساکن هستند. از طوایف دیگر می‌توان به کُردهای مکری اشاره کرد که از حومة بوکان و مهاباد از طریق ایلراه هاچه سو، الی بالتا، قزل قیه وارد ییلاق سلیم خان می‌شوند. ایل و طایفه دیگر متعلق به ایل چهاردولی می‌باشد چهاردولی در لغت به معنی گروهی که از چهار دولت تشکیل شده و زبان آن‌ها ریشه کردی دارد و شببه گویش کردی کرمانشاهی می‌باشد و در روستاهای اطراف شهرستان شاهین‌دژ از جمله، محمودآباد، قره تپه، رضا قشلاقی ساکن هستند که در فصل ییلاق به مناطق سلیم خان برای چرای دامهای می‌آیند، این طایفه مراسم مختلفی دارند که یکی از آن‌ها مسابقات اسب دوانی عشایر چهاردولی می‌باشد که همه ساله در محمودآباد برگزار می‌گردد. <ref name="ReferenceB" /> ایلات این شهرستان را زاخورانلی([[ایل زعفرانلو|زعفرانلو]])، [[ایل چهاردولی|چهاردولی]]، موصولانی، هشترودی (هشترویی، [[قره داغ|قره داغلی]])، [[شاهسون]] (شاهسوان، شایسوان) قیچلی‌ها (به معنی قیچی دارها) قرچی‌ها (یا قورچی به معنی ترکشدارها) شریبانی، آجرلویی و غیره تشکیل می‌دهند. هم‌اکنون [[ایل زعفرانلو]] و [[ایل سادات]] به زندگی عشایری ادامه می‌دهند. این شهرستان دارای منطقه مناسب برای زندگی عشایری است و از گذشته مورد توجه بوده‌است چون شرق این شهرستان ییلاق و غرب شهرستان قشلاق است. شهر شاهین‌دژ در منطقه قشلاق و در دشتی به همین نام قرار دارد که تابستان نسبتاً گرمی نسبت به دیگر شهرهای استان دارد. در غرب شهرستان به علت قرار گرفتن در کنار زرینه رود و دیگر رودها و دشت‌های مناسب مردم به شغل کشاورزی مشغولند.<ref name="autogenerated1">فرهنگ جغرافیائی شاهین‌دژ، سازمان جغرافیائی نیروهای مسلح، تهران، ۱۳۷۴ ص. ۳۴–۴۴</ref>
 
{{مناطق پرجمعیت شهرستان شاهین‌دژ}}