'''روان‌گسیختگی'''،<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=روان‌گسیختگی | بیگانه=schizophrenia | بیگانه در فارسی= | حوزه=روان‌شناسی | دفتر=نهم | بخش=فارسی | سرواژه=روان‌گسیختگی}}</ref> '''اسکیزوفرنی''' یا '''شیزوفرنی''' {{انگلیسی|Schizophrenia}} یک [[بیماری روانی|اختلال روانیایران]] است که با دوره‌های مداوم یا عودکننده [[روان‌پریشی|روان‌پریشانه]] مشخص می‌شود.<ref name= Lancet2016/> علائم اصلی شامل [[توهم]] (غالبا [[توهمات شنیداری|توهم شنیداری]])، [[هذیان]] و [[اختلال تفکر]] است.<ref name=DSM5/> علائم دیگر عبارتند از [[عزلت|کناره‌گیری اجتماعی]]، کاهش ابراز عواطف و [[بی‌تفاوتی]].<ref name="Lancet2016"/><ref name="MINDUK">{{cite web |title=Types of psychosis |url=https://www.mind.org.uk/information-support/types-of-mental-health-problems/psychosis/types-of-psychosis/ |website=www.mind.org.uk |access-date=25 January 2020 |language=en}}</ref> علائم معمولاً به تدریج بروز پیدا می‌کنند، در اوایل بزرگسالی شروع می‌شوند و در بسیاری از موارد هرگز به‌طور کامل برطرف نمی‌شوند.<ref name="NIH2020"/><ref name="DSM5"/> برای تشخیص، هیچ آزمون عینی مشخصی وجود ندارد؛ بر اساس رفتار مشاهده شده از بیمار توسط پزشک یا روان‌شناس بالینی، برای تشخیص نیاز است سابقه‌ای شامل تجارب گزارش شده فرد و گزارش افراد آشنا با فرد تهیه شود.<ref name="DSM5"/> برای تشخیص بیماری اسکیزوفرنی، پزشکان باید تأیید کنند که علائم و اختلالات عملکردی در فرد به مدت شش ماه (بر اساس [[دی‌اس‌ام-۵|DSM-5]]) یا یک ماه (بر اساس [[آی‌سی‌دی-۱۰|ICD-11]]) وجود داشته‌است.<ref name="DSM5"/><ref name="Ferri2019"/> بسیاری از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دارای اختلال‌های روانی دیگر نیز هستند، به ویژه [[اختلال سوءمصرف مواد|اختلالات سوءمصرف مواد]]، [[اختلالات افسردگی]]، [[اختلال اضطراب|اختلالات اضطرابی]] و [[اختلال وسواس فکری-عملی]].<ref name=DSM5/><ref>{{Cite journal|date=2013|title=Psychiatric comorbidity among adults with schizophrenia: A latent class analysis|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0165178113002722|journal=Psychiatry Research|language=en|volume=210|issue=1|pages=16–20|doi=10.1016/j.psychres.2013.05.013|issn=0165-1781|pmc=3800495|pmid=23726869}}</ref><ref>{{Cite journal|last=McMillan|first=Katherine A|last2=Enns|first2=Murray W|last3=Cox|first3=Brian James|last4=Sareen|first4=Jitender|date=2009|title=Comorbidity of Axis I and II Mental Disorders with Schizophrenia and Psychotic Disorders: Findings from the National Epidemiologic Survey on Alcohol and Related Conditions|url=https://doi.org/10.1177/070674370905400709|journal=The Canadian Journal of Psychiatry|language=en|volume=54|issue=7|pages=477–486|doi=10.1177/070674370905400709|issn=0706-7437}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Achim|first=Amélie M.|last2=Maziade|first2=Michel|last3=Raymond|first3=Éric|last4=Olivier|first4=David|last5=Mérette|first5=Chantal|last6=Roy|first6=Marc-André|date=2011|title=How Prevalent Are Anxiety Disorders in Schizophrenia? A Meta-Analysis and Critical Review on a Significant Association|url=https://doi.org/10.1093/schbul/sbp148|journal=Schizophrenia Bulletin|volume=37|issue=4|pages=811–821|doi=10.1093/schbul/sbp148|issn=0586-7614|pmc=3122284|pmid=19959704}}</ref>
حدود ۰٫۳ تا ۰٫۷ درصد از مردم در طول زندگی خود به عنوان بیمار اسکیزوفرنی تشخیص داده می‌شوند
