زبان فارسی نو: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
به نسخهٔ 38737955 از Borandokht (بحث) برگردانده شد |
Alimorad lal (بحث | مشارکتها) افزودن مطلب منبع دار برچسبها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۹۸:
'''زبان فارسی نو''' یا '''فارسی نوین''' (همچنین با نامهای '''فارسی دری''' یا '''دَری''' [[فارسی افغانستان|در افغانستان]]<ref group="پاورقی">در واقع، دو نامِ «دری» و «فارسی دری» از نامهای تاریخی این زبان هم هستند (بنگرید به بخشِ «تاریخچهٔ نام» در همین مقاله) و در گفتارهای آکادمیکترِ ایران و دیگرجاها هم به کار میروند</ref> و '''[[فارسی تاجیکی]]''' یا '''تاجیکی''' در تاجیکستان) گویش امروزینِ [[زبان فارسی]] است که از سَدههای دوم یا سوم میلادی تاکنون در [[ایران بزرگ]] و حوزههای فرهنگی-تمدنی آن صحبت میشود. فارسی نو از لحاظ زمانی-ادبی بهطور معمول به سه دورانِ فارسیِ نویِ نخستین (قرن ۱ یا ۲ خورشیدی)، فارسیِ نویِ کلاسیک ([[تاریخ ایران#ایران در عصر میانه|قرن ۳ تا ۱۱ خورشیدی]]) و فارسیِ نویِ معاصر ([[تاریخ معاصر ایران|قرن ۱۲ خورشیدی تا کنون]]) تقسیم میشود.
هفتاد درصد [[واژگان فارسی|واژگان]] فارسی نو از [[زبان عربی|عربی]] [[وامواژه|وام]] گرفته شده.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Farsi|نشانی=https://www.oxfordreference.com/display/10.1093/oi/authority.20110803095811278|وبگاه=Oxford Reference|بازبینی=2024-03-26|doi=10.1093/oi/authority.20110803095811278|کد زبان=en}}</ref>کاربرد این زبان از سدهٔ دهم میلادی به بعد بهطور گسترده در نوشتههای [[زبان عربی|عربی]] (همچون [[اصطخری|استخری]]، ص۳۱۴؛ [[شمسالدین مقدسی|مقدسی]]، ص۳۳۵؛ [[ابن حوقل]]، ص۴۹۰) و فارسی تصدیق شدهاست.<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/dari Gilbert Lazard, 1994, ''DARI'', ''Encyclopaedia Iranica'']</ref> در منابع دوران اسلامی، نام زبان فارسی را «فارسی دری» نیز نوشتهاند و تمامی آنها نشان میدهد که «فارسی دری» یک نوع گویش از [[زبان فارسی|فارسی]] است. زبان فارسی نو، که معمولاً در دوران اسلامی با نام فارسی دری از آن یاد شده دنباله [[زبان فارسی میانه]] است که، زبان رسمی و ادبی [[شاهنشاهی ساسانی|ایران ساسانی]] بوده. زبان فارسی میانه، خود نیز دنبالهٔ [[زبان فارسی باستان]] بوده و وضعیتی متفاوت از باقی زبانها و گویشهای ایرانی دوران باستان، مانند [[زبان اوستایی|اوستایی]]، [[زبان سغدی|سغدی]] و همچنین [[زبانهای ایرانی|زبانهای ایرانی امروزی]]، مانند [[زبانهای کردی|زبان کردی]]، [[زبان پشتو]] و دیگر گویشهای ایرانی دارد. زبانهای فارسی میانه و فارسی نو در سه حوزهٔ نفوذ تاریخیشان، در واقع یک زبان هستند که ریشهٔ آن از مردم و سرزمین [[پارس]] بوده و امروزه به سبب ویژگیها و تفاوتهای گفتاری قدری تمایز یافتهاند، بهطوریکه هنوز غالب شدن آن بر مناطق جنوبغربی و شرقی ایران قابل تشخیص است.<ref>The language known as New Persian, which usually is called at this period (early Islamic times) by the name of Parsi-Dari, can be classified linguistically as a continuation of Middle Persian, the official religious and literary language of Sassanian Iran, itself a continuation of Old Persian, the language of the Achaemenids. Unlike the other languages and dialects, ancient and modern, of the Iranian group such as Avestan, Parthian, Soghdian, Kurdish, Pashto, etc. , Old Middle and New Persian represent one and the same language at three states of its history. It had its origin in Fars and is differentiated by dialectical features, still easily recognizable from the dialect prevailing in north-western and eastern Iran.
(Lazard, Gilbert 1975, “The Rise of the New Persian Language” in Frye, R. N. , The Cambridge History of Iran, Vol. 4, pp. 595-632, Cambridge: Cambridge University Press. (</ref><ref>Gilbert Lazard, "Dari", Encyclopaedia Iranica
|