سیستان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Abolfazl sistani (بحث | مشارکت‌ها)
جز مطالب علمی
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
حذف زاهدان به عنوان بخشی از سیستان؛ منبع برای اثبات تعلق زاهدان به سیستان آورده نشده است. بدون افزودن منبع، زاهدان به فهرست شهرهای سیستان افزوده شده است.
خط ۹۸:
| demographics1_title2 =شهرها
| blank_name =شهرها
| blank_info = [[زاهدان]]، [[زابل]]، [[محمدآباد (هامون)|محمدآباد]]، [[زهک|زَهَک]]، [[دوست‌محمد]]، [[ادیمی (نیمروز)|اَدیمی]]، [[نهبندان]]، [[زرنج]]، [[لشکرگاه]]، [[فراه]]، [[ولسوالی لاش و جوین|لاش و جوین]]، [[قندهار]] و [[غزنی]] و [[خاش]]
| demographics_type1 = جمعیت‌شناسی
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use<ref>tags -->
خط ۱۵۰:
سیستان را می‌شود به سه نوع سیستان تقسیم کرد:
# '''سیستان کهن و باستان''': شامل مرکز تمام مناطق شرق [[فلات ایران]]، نیمهٔ جنوبی و شرقی افغانستان کنونی، مناطق شمال پاکستان، [[کشمیر]] و همچنین طبق متون تاریخی، در دوران باستان، منطقهٔ تبت در ادوار طولانی متعلق به فتوحات امیران و حکام سیستانی بوده است.
# '''سیستان اصلی و محدود''': شامل نیمهٔ جنوبی افغانستان، منطقهٔ چمن و ارتفاعات آن در پاکستان، مثلث شمال غرب بلوچستان پاکستان و سیستان ایران = زاهدان، زابل، زهک، جزینک، ادیمی، محمدآباد، بنجار، شهر جدید رامشار، لوتک، و…
۳. '''سیستان رسمی''': که بعد از [[معاهده پاریس|عهدنامهٔ پاریس]] و گلدسمید به سه بخش سیستان ایران و سیستان افغانستان و سیستان پاکستان تقسیم شده است که ولایات [[هلمند]]، [[فراه]]، [[نیمروز]]، [[قندهار]] جزو سیستان افغانستان و شهرستان‌های [[زاهدان]]، [[زابل]]، [[زهک]]، [[هیرمند]]، [[هامون]]، [[نیمروز]]، [[نهبندان]]، [[شوسف]]، [[سربیشه]] و توابعشان سیستان ایران محسوب می‌شوند<ref name="sk-nehbandan.ir"/><ref name="irna.ir"/><ref name="sbportal.ir">https://www.sbportal.ir/fa/news/5486/جغرافیای-استان</ref>
 
در پایان سال ۱۹۰۵ میلادی یا ۱۲۸۴ خورشیدی با هیئت اعزامی به رهبری هنری مک‌ماهون و نقشه‌برداری جُرج پَسمَن تِیْت صاحب‌منصب نقشه‌برداری که جزو هیئت اعزامی بود با همکاران خود اراضی ایالت سیستان و زمین‌های اطراف آن را نقشه‌برداری کردند که جمعاً قریب ۱۰۰۰ مایل مربع مساحی شد. وسعت اراضی ایالت سیستان امروزه ۷٬۰۰۶ مایل مربع است که ۲٬۸۴۷ مایل مربع آن در خاک ایران و ۴٬۱۵۹ مایل مربع آن در خاک [[افغانستان]] است.<ref>کتاب: جغرافیای تاریخی سیستان یا سفر با سفرنامه‌ها صفحه ۳۶۹، ترجمه و تدوین: آقای دکتر حسن احمدی. مقاله آقای مک ماهون</ref>
خط ۱۶۵:
 
== مناطق سیستان ==
[[File:Historical Sistan in current Iran borders.svg|thumb|بخشی از سیستان تاریخی که در مرزهای ایران کنونی جای دارد. منطقهٔ سیستان در ایران کنونی شامل شهرستان‌های زابل، زَهَک، نیمروز، هامون و هیرمند در استان سیستان و بلوچستان و شهرستان نهبندان در استان خراسان جنوبی است.]][[File:Borders of historical territories in current Afghanistan.png|thumb|حدود سرزمین‌های تاریخی در افغانستانِ کنونی{{سخ}}آبی: بخشی از خراسانِ تاریخی{{سخ}}سبز: بخشی از سیستان/زابلستانِ تاریخی{{سخ}}زرد: کابلستان]]
شهرهای مهم سیستان کهن زَرَنگ (زَرَنج)، «شهرِ سیستان» و بُست بوده‌اند. ویرانه‌های زرنگ احتمالاً در نادعلی در شمال شهر کنونی [[زرنج]]، مرکز [[ولایت نیمروز]] افغانستان، جای دارد. ویرانه‌های بُست نیز در شمال غربی [[لشکرگاه]]، مرکز [[ولایت هلمند]] [[افغانستان]]، قرار دارد. همچنین، باید دانست که در زمان امیر صفاری، [[خلف بن احمد]]، در سدهٔ چهارم هجری، مرکز سیستان از زرنج به شهرِ سیستان (ملقب به ''دار الزُهّاد'') منتقل شد که ویرانه‌های شهرِ سیستان در منطقهٔ «[[زاهدان کهنه]]» قرار دارد. پیش از این انتقال گهگاه، به زرنج نیز، ''شهرِ سیستان'' گفته می‌شد.<ref>{{یادکرد ژورنال |نام خانوادگی۱=موسوی حاجی |نام۱=سید رسول |نام خانوادگی۲= |نام۲= |تاریخ=۱۳۹۳ |عنوان=سقوط زرنگ؛ ظهور شهر سیستان |پیوند= |ژورنال=دوفصلنامهٔ پژوهشنامهٔ تاریخهای محلی ایران |دوره=سال دوم |شماره=۳ |صفحات=۱۲۲–۱۳۹ |doi= |تاریخ بازبینی=}}</ref>
 
منطقهٔ سیستان در ایران کنونی شامل شهرستان‌های زاهدان، زابل، زَهَک، نیمروز، هامون و هیرمند در استان سیستان و بلوچستان و شهرستان نهبندان در استان خراسان جنوبی است.<ref name="sk-nehbandan.ir">http://www.sk-nehbandan.ir/Index.aspx?page_=form&lang=1&sub=3&tempname=NahbandanMain&PageID=483</ref><ref name="irna.ir">http://www.irna.ir/sb/fa/News/82780564</ref><ref>https://www.sbportal.ir/fa/news/5488/معرفی-شهرستانهای-استان</ref>
 
در کتاب [[تاریخ سیستان]]، از ۱۶ کوره (ولایتِ) متعلق به سیستان نام برده شده است:<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ سیستان|سال=۱۳۸۱|پیوند=|نام=|نام خانوادگی=نویسندگان گمنام (تألیف در حدود ۴۴۵–۷۲۵)|پیوند نویسنده=|ناشر=معین|جلد=|صفحه=۶۹|شابک=964-5643-96-1|مکان=تهران|پیوند ویراستار=محمدتقی بهار|نام ویراستار=محمدتقی|نام خانوادگی ویراستار=بهار|ترجمه=}}</ref>