جنگ‌های امپراتوری عثمانی و مجارستان: تفاوت میان نسخه‌ها

|درگیری= جنگ‌های امپراتوری عثمانی و مجارستان

|بخشی از= [[جنگ‌های امپراتوری عثمانی]]

|تصویر=[[پرونده:Dugovics.jpg|300px]]

|توضیح تصویر=

|تاریخ= ۱۵۲۶–۱۳۶۶ میلادی

|مکان= [[شبه جزیره بالکان]] و [[پادشاهی مجارستان]]

|علت=

|قلمرو=

|درگیر۱=[[پرونده:Coa Hungary Country History (19th Century).svg|35x24px]] [[پادشاهی مجارستان]]{{سخ}}[[پرونده:Coat of arms of Croatia 1495.svg|30x20px]] پادشاهی کرواسی{{سخ}}{{flag|Wallachia}}{{سخ}}{{flag|Moldavia}}{{سخ}}[[پرونده:Serbian Cross.svg|30x20px]] صربستان|

|درگیر۲={{flagcountry|Ottoman Empire}}{{سخ}}

|فرمانده۱= پادشاهان مجارستان، والاچیا و مولداوی

|فرمانده۲= {{flagicon|Ottoman Empire}} [[فهرست سلاطین امپراتوری عثمانی|سلاطین امپراتوری عثمانی]]

|قوا۱=

|قوا۲=

'''جنگ‌های امپراتوری عثمانی و مجارستان''' به مجموعه‌ای از نبردها اطلاق می‌شود که بین [[امپراتوری عثمانی]] و [[پادشاهی مجارستان|پادشاهی قرون وسطای مجارستان]] به وقوع پیوست. پس از پایان [[جنگ داخلی]] در [[امپراتوری بیزانس]]، تصرف [[گالیپولی]] و پیروزی در [[نبرد کوزوو]] امپراتوری عثمانی خود را برای سلطه بر کل [[بالکان]] آماده می‌دید. اقدام عثمانی در تهاجم به [[صربستان]]، پادشاهی مجارستان را وارد یک [[جنگ]] با عثمانی بر سر حاکمیت صربستان، [[والاچیا]] و [[مولداوی]]صربستان کرد.

با این حال که مجارستان توانست در [[جنگ صلیبی]] وارنا به موفقیت اولیه دست یابد اما فقدان حمایت خارجی نهایتاً شکست را برای آن‌ها به ارمغان آورد. با این وجود امپراتوری عثمانی پس از فتحاشغال [[قسطنطنیه]] نیز در نبرد بر سر [[بلگراد]] متحمل شکست‌هایی شده بود. مشخصا مقاومت [[ولاد سوم]]، حاکم بدنام والاچیا در مقابل امپراتوری عثمانی به یاری کمک محدود مجارها که عثمانی را مجبور کرد برادر او که مردم کمتر از او ترس و تنفر داشتند، را به جای او بر تخت بنشاند. در موردی دیگر تلاش عثمانی برای به کنترل درآوردن مولداوی با دخالت مجارستان در ابتدا کار به جایی نبرد اما نهایتاً بلگراد و مولداوی توسط [[بایزید دوم]] و [[سلیمان قانونی]] به تصرف درآمدند. در سال ۱۵۲۶ قوای عثمانی توانستند ارتش مجارستان را در [[نبرد موهاچ]] درشکست هم بکوبنددهد و [[لایوش دوم]]، پادشاه آن‌ها را به همراه چهارده تا بیست هزار سرباز دیگر از بین ببرند. پس از این شکست بخش شرقی پادشاهی مجارستان (عمدتاً [[ترانسیلوانیا]]) خراج‌گذار امپراتوری عثمانی و وارد یک جنگ داخلی با مابقی مجارها شد. جنگ در منطقه ادامه پیدا کرد به وجهی که [[دودمان هابسبورگ]] اولویت تمامی اقدامات خود را در مقابله با سلطان سلیمان قانونی و جانشینان او گذاشتند. بخش شمالی مجارستان توانست خارج از کنترل امپراتوری عثمانی باقی بماند اما پادشاهی مجارستان تحت حاکمیت [[ماتیاس، امپراتور مقدس روم|ماتیاس دوم]] به عنوان قدرتمندترین دولت در شرق [[وین]] دیگر [[تجزیه (سیاست)|تجزیه]] شده بود و از آن پس همواره زیر سایه خطر توسعه طلبی‌هایدیکتاتوری امپراتوری عثمانی بود.

در نبردی که گمان می‌رود اولین درگیری در مقیاس بزرگ بین مجارها و ترک‌ها بود، در جریان [[نبرد نیکوپولیس]] در ۲۵ سپتامبر سال ۱۳۹۶ میلادی نیروهای متحد دولت‌های [[مسیحی]] و [[شوالیه‌های هوسپیتالر]] در مقابل قوای بیشمار امپراتوری عثمانی شکست سختی خوردند و عمده نفرات آن‌ها از بین رفتند.

در دهه‌های ۱۴۴۰ و ۱۴۵۰ میلادی [[یانوش هونیادی]]، فرمانده و رهبر نظامی مجارستانی به چهره‌ای کلیدی در طراحی اقدامات علیه امپراتوری عثمانی بدل شد. او در سال ۱۴۴۱ موفق شد در یک نبرد سخت نیروهای امپراتوری عثمانی به فرماندهی اسحاق بیگ را در [[اسمدرفو]] شکست دهد. جان همان سال بخش دیگری از ارتش عثمانی را که قصد حمله به [[ترانسیلوانیا]] داشت، در [[سیبیو]] از بین برد که پس از این توفیق والاچیا دوباره به تابعیت پادشاهی مجارستان درآمد. هونیادی به کمک شوالیه‌هایی از [[غرب اروپا]] سوم نوامبر ۱۴۴۳ توانست شهر نیش را به تصرف خود درآورد و سپاهی از امپراتوری عثمانی را که از کوه‌های بالکان گذر کرده بود، نیز در روز کریسمس شکست دهد. به جهت کمبود آذوقهٔ ارتش [[صلیبی]]، هونیادی مجبور به بستن پیمان صلحی ده ساله با مراد دوم شد که احتمالاً طبق نظر خود او با وجود ورود ارتش مجارستان در فوریه سال ۱۴۴۴ به منطقه [[بودا (بوداپست)|بودا]] یک پیروزی به حساب می‌آمد. گفته می‌شود به این جهت این پیمان، صلح ده ساله منعقد شد چرا که طبق نظر امپراتوری عثمانی نمی‌بایست بیش از ده سال دست از مخاصمه با [[ملحد]]ان برداشت. عمر این صلح چندان به درازا نینجامید تا جایی که با تحریک کاردینال ژولیان سزارینی، مجارها دوباره ترک‌ها را مورد حمله قرار دادند. به هر حال با از دست رفتن سربازان (تغییر جهت به طرف دشمن) صربستانی، آلبانیایی و بیزانسی توان قوای صلیبی بسیار کاهش یافته بود.

صلیبیون در طول رود [[دانوب]] تهاجم خود را آغاز کردند. گفته می‌شود مراد پس از اطلاع از نقض معاهده توسط مسیحیان، پیمان شکسته شده را بر درفش جنگی خود زد و گفت: «[[مسیح]]، اگر تو خدای پیروان خود هستی آن‌ها را به جهت این [[خیانت]] مجازات کن». دو لشکر دهم نوامبر ۱۴۴۴ حوالی [[وارنا]] در شرق بلغارستان به یکدیگر رسیدند. نقل‌ها از شمار نیروی‌های دو طرف متفاوت است اما احتمالاً صلیبیون قریب به ۳۰ هزار سرباز داشتند که باید در مقابل نیروهای دو تا سه برابری امپراتوری عثمانی می‌جنگیدند. با این وجود هونیادی توانست تا پایان حمله [[اولاسلوی یکم|اولاسلوی]]، پادشاه [[لهستان]] به مواضع دشمن که به مرگ او انجامید، از خطوط دفاعی خود محافظت کند. پس از کشته شدن اولاسلوی، سر او بر نیزه زده شد و در معرض دید صلیبیون شکست خورده قرار گرفت. تعداد کمی از سربازان صلیبی توانستند همراه هونیادی از مهلکه جان به در برند.

به لطف همین پیروزی‌ها امپراتوری عثمانی توانست سال ۱۴۵۳ [[قسطنطنیه]] را به رهبری سلطان محمد فاتح در سایه کمک حداقلی ایتالیایی‌ها به امپراتوری بیزانس، به تصرفاشغال خود درآورد.

=== نبرد بلگراد و پیروزی نهایی صلیبیون ===

۱۴ ژوییه ۱۴۵۶ ناوتیپ ایجاد شده توسط هونیادی ناوگان امپراتوری عثمانی را نابود کرد. ۲۱ ژوئیه نیروهای سیلاگی در استحکامات شهر، یورش سخت ارتش روملیای عثمانی را دفع کردند و هونیادی با استفاده از فرصت برهم ریختگی ارتش عثمانی نیروهای در حال عقب‌نشینی دشمن را تا داخل مقرشان تعقیب نمود. پس از یک مبارزه شدید اما کوتاه مقر به تصرف مجارها درآمد تا محمد فاتح که تحقیر شده و شکست سنگینی خورده بود دست از محاصره برداشته به قسطنطنیه ([[استامبول]]) برگرددکامل عقب نشینی کند. با این عقب‌نشینی یک وضعیت صلح نسبی برای هفتاد سال آینده در مرزهای جنوب شرقی محارستان برقرار شد.

سه هفته پس از شکستن محاصره، [[طاعون]] در اردوگاه هونیادی شایع شد که یازدهم اوت او را نیز به کام مرگ کشاند. او در داخل [[کلیسای جامع]] [[کاتولیک رومی]] [[آلبا ایولیا]] (در [[رومانی]] کنونی) تشیع و کنار یانوش، برادر کوچک ترش به خاک سپرده شد. برخی مدعی هستند پس از مرگ هونیادی، سلطان محمد فاتح، امپراتور عثمانی با ادای احترام به او گفت: «با این حال که او دشمن من بود، من از مرگ او غمگینم چرا که جهان چنین مردی به خود هیچگاه ندیده‌است.»