شهرستان گچساران: تفاوت میان نسخه‌ها

درکتاب لغت‌نامه، [[علی اکبر دهخدا]] از دوگنبدان ذکر شده که دهی است از دهستان زیرکوه باشت بابوئی بخش گچساران از توابع شهرستان بهبهان واقع در ۲۳ هزار گزی شمال باختری گچساران و دارای ۲۵۰ تن سکنه است، آب آن از لوله‌کشی شرکت نفت و راه آن، اتومبیل رواست. این شهر که در متون تاریخی از آن به نام گنبد ملغان یا گنبد ملجان یادشده‌است از شهرهای آباد در مسیر راه شهر نوبندگان به ارجان بوده‌است و در کتاب جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی از [[گای لسترنج]] دوگنبدان را با نام گنبد ملغان یا ملجان یا ملگان، جزئی از ولایت فارس ذکر کرده که در ساحل یکی از شعب رودخانه شیرین در مسیر [[نوبندگان]] به [[ارجان]] قراردارد؛ و در مورد موقعیت جغرافیایی و آب و هوای آن می‌گوید که شهر گنبد ملغان از جمله مناطق گرمسیری بوده و نخلستان آن شهرت دارد که در مجاورت کوه و ولایت بازرنگ و همچنین صرام (چرام) که زمستان آن به بسیار سرد بوده و حتی در فصل تابستان سر کوه آنجا برف داشته واقع است. مقدسی درقرن چهارم از قریه ویرانی درآنجا گفتگو کرده‌است و در فارسنامه ابن بلخی<ref>فارسنامهٔ ابن بلخی، (تصحیح، توضیح و تحشیهٔ دکتر منصور رستگار فسایی) چاپ اول، (۵۲۰ صفحه) بنیاد فارس‌شناسی، ۱۳۷۴</ref> که در قرن ششم می‌زیسته از آن به عنوان شهری گرمسیری که آب روان دارد یاد کرده‌است. او از قلعه‌ای در دوگنبدان که آذوقه سه چهار سال محافظین قلعه را در آن نگه می‌دارد و هوای آن خنک است و همچنین از باغات میوه، غله، آب انبارعالی، مسجد جامع و قلعه‌های دیگری در شهر صحبت کرده‌است. یاقوت بن حموی از ملجان به صورت منطقه‌ای در [[استان فارس|فارس]] بین [[ارجان]] و [[شیراز]] با عنوان دهکده و قلعه، یاد می‌کند. از آنجا که رستاق گنبد ملجان در مرز شاهپور و در برابر ارجان قرار داشته می‌توان نزدیکی مکانی و همبستگی قدیمی این دو رستاق را محتمل شمرد.

علاوه ابن بلخی، عبداله مستوفی نیز از وجود قلعه‌ای در نزدیکی شهر خبر می‌دهد که البته هنوز اثری از این ویرانه‌ها بدست نیامده است. دوگنبدان در [[جهانگشای نادری]] از تألیفات عصر افشاریه نیز یاد شده و ذکر کرده‌است که بقایای یک کاروانسرای قدیمی که شاید از دوران صفویه و باراندازی جهت مسافران خلیج فارس وجود دارد که در عصر حاضر درشش کیلومتری ورود به شهر از طرف جاده شیراز خوزستان و در کنار محل ژاندارمری و قبرستان قدیمی تا سال ۱۳۴۲ دیده می‌شد.

== مردم ==

<big>اکثریت مردم شهرستان به زبان لری سخن می‌گویند.</big><ref>{{یادکرد وب|عنوان=در مورد گچساران در ویکی تابناک بیشتر بخوانید|نشانی=https://www.tabnak.ir/fa/tags/8270/1/%DA%AF%DA%86%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86|وبگاه=www.tabnak.ir|بازبینی=2021-12-19}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=سایت باشت و گچساران|نشانی=http://taha-habibi.ir/history.htm|وبگاه=taha-habibi.ir|بازبینی=2022-12-17|archive-date=۱۷ دسامبر ۲۰۲۲|archive-url=https://web.archive.org/web/20221217000731/http://taha-habibi.ir/history.htm|url-status=dead}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.irna.ir/news/84067470/%D8%AC%D8%B0%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%DA%86%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86|وبگاه=www.irna.ir|بازبینی=2022-12-17}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=قوم لر بازماندگان اصلی نژاد آریایی و زاگرس نگین فلات ایران|نشانی=http://ostanha.tabnak.ir/fa/news/698638|وبگاه=fa|تاریخ=۱۳۹۷/۱۰/۱۲ - ۱۵:۳۴|بازبینی=2022-12-17|کد زبان=fa|نام=اخبار استان|نام خانوادگی=ها}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=دو سند تاریخی از گچساران‌|نشانی=http://khabardena.ir/fa/news/44533|وبگاه=fa|تاریخ=۱۳۹۹/۰۱/۱۲ - ۱۳:۴۴|بازبینی=2023-05-28|کد زبان=fa|نام خانوادگی=khabardena.ir}}</ref>