بلوچ‌های افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Paniranic696 (بحث | مشارکت‌ها)
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: واگردانی دستی
خط ۵:
| caption = [[عبدالکریم براهویی|ژنرال عبدالکریم براهویی]] رهبر بلوچ‌های افغانستان
| population = ۲ میلیون
| popplace = [[ولایت نیمروز]]، [[ولایت هلمند]]، [[ولایت قندهار]]، [[ولایت فراه]]، [[ولایت هرات]]
| rels =[[اهل سنت]] [[حنفی]]
| langs = [[زبان بلوچی]]
زبان های دوم: [[زبان پارسی]] و [[پشتو]]
| related_groups =[[اقوام ایرانی‌تبار]] چون: [[تاجیک‌ها]]، [[پشتون‌ها]]، [[براهویینورستانی‌ها]] و مردم پشه‌ای،
}}
'''[[مردم بلوچ|اقوام بلوچ]]''' بیشتر در دو ولایات [[ولایت نیمروز|نیمروز]] و [[هلمند]] ،[[فراه]]، در همسایگی ایران ساکن هستند.و عده کمی از آن‌ها در سایر ولایات زیست دارند ولایت های دیگر مانند[[قندهار]]، [[سرپل (شهر)|سرپل]] و [[هرات]] برایزندگی کاردارند. عده قلیل آن‌ها در آنجاسایر زندگیولایات میکنندزیست دارند. اکنون بیش از ۲ میلیون نفر از مردم بلوچ در افغانستان جمعیت دارند. <ref>https://joshuaproject.net/countries/AF#Religions</ref> <ref>{{Cite web |title=Baloch Tribal Council|url=https://www.afghan-bios.info/index.php?option=com_afghanbios&id=2741&task=view&total=5083&start=867&Itemid=2|access-date=May 8, 2024 |language=en}}</ref>
 
==تاریخ==
خط ۳۱:
'''هرات'''
 
بلوچ ها در مناطق کم جمعیت جنوبی مرزی افغانستان یافت می شوند و مربوط به بلوچی هایی هستند که در دوران باستان ، در روستاهای جنوب هرات ساکن بودند.<ref>{{cite web |title=افغانستان: تنوع قومی و تمایز|url=https://www.cia.gov/readingroom/docs/DOC_0000515454.pdf|website=[[سیا]] |access-date=May 27, 2024}}</ref><ref>وزیری کرمانی، احمد علی خان ، مجمع التواریخ صفحه 502 ، چاپ (1352).</ref><ref>وزیری کرمانی، احمد علی خان ، مجمع التواریخ صفحه 502 ، چاپ (1352).</ref>
 
در سدهٔ ۹ق / ۱۵م نیز نویسندهٔ ''[[روضات‌الجنات فی اوصاف مدینه هرات|روضات الجنات]]''، چند جا به بلوچان کشاورز و چادرنشین اشاره می‌کند؛ مثلاً در جایی می‌نویسد: بلوچان به مسجدجامع فرمکان [[شیندند|اسفزار]] حمله کردند و منبر پر نقش و نگار آن را شکستند و به جای هیزم سوزاندند (اسفزاری، ۱ / ۱۱۷)؛ در جایی دیگر می‌نویسد: مبارکشاه با سپاهش در ۷۱۹ق به بلوچانی که در کهدستان هرات می‌زیستند، حمله کرد و مواشی آنان را ربود (۱ / ۴۷۸).<ref>اسفزاری، معین، روضات‌الجنات فی اوصاف مدینه هرات روضات الجنات صفحه 86 ، چاپ (1339- تهران).</ref>
خط ۴۸:
 
{{پایان شعر}}<!--/ابر-->
 
 
'''قندهار'''
 
محمد خلیل مرعشی صفوی در کتاب [[مجمع التواریخ (کتاب میرزا محمدخلیل)|مجمع التواریخ]] از قلات بجچاره بلوچ در قندهار در دوره [[دودمان صفوی|صفوی]] و حضور بلوچ ها در قندهار را گزارش می کند.<ref>مرعشی صفوی، محمد خلیل، مجمع التواریخ صفحه 4 ، چاپ (1362).</ref>
 
[[احمدعلی خان وزیری کرمانی]] در کتاب [[تاریخ کرمان وزیری|تاریخ کرمان]] بلوچ های قندهار را در دوره دودمان صفوی ذکر کرده است.<ref>وزیری کرمانی، احمد علی خان ، مجمع التواریخ صفحه 502 ، چاپ (1352).</ref>
 
== فرهنگ==
سطر ۶۸ ⟵ ۷۵:
در پاییز 1978، [[زبان بلوچی]] و سه زبان دیگر ([[زبان ازبکی|ازبکی]]، [[زبان ترکمنی|ترکمنی]] و [[نورستانی‌ها|نورستانی]]) علاوه بر [[زبان پشتو|پشتو]] و [[دری]] به عنوان زبان‌های رسمی افغانستان به رسمیت شناخته شدند. تسهیلات برای تبلیغ تعهد شد و اقداماتی برای اجرای سیاست جدید در چهار زمینه - مشارکت در دولت، آموزش، انتشار نشریات و بیان فرهنگی انجام شد. یک هفته نامه به زبان بلوچی، انتشار خود را در سپتامبر 1978 آغاز کرد.<ref>{{Cite book |last1=Breseeg |first1= Taj Mohammad |url=https://www.amazon.com/Baloch-Nationalism-Its-Origin-Development/dp/969407309X |title=ناسیونالیسم بلوچ خاستگاه و توسعه آن |date=2001 |publisher=Routledge |isbn=969407309X |pages=68 |language=en}}</ref>
 
تا حال حدود سه مدرسه به زبان بلوچی افتتاح گردیده‌است. هکذا زبان بلوچی و [[ادبیات بلوچی]] در دانشگاه [[ولایت نیمروز|نیمروزقندهار]] نیز تدریس می‌گردد. [[عبدالستار]] [[پردلی]] یکی از نمایندگان بلوچ‌های افغانستان توانست که کتاب‌های تدریس مکاتب را تا صنوف هشتم به زبان بلوچی تهیه دارد.
 
== شخصیت‌های سیاسی و اجتماعی بلوچها در افغانستان ==