زمینساخت صفحه‌ای: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات: حذف میان‌ویکی موجود در ویکی‌داده: ۷۸ میان‌ویکی |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲:
[[پرونده:Tectonicplates Serret.png|بندانگشتی|300px|Tectonics plates]]
'''تکتونیک صفحه‌ای''' (Plate tectonics) به بررسی و مطالعهٔ حرکات وسیع‌مقیاس در سنگ کره[[لیتوسفر]] کرهٔ [[زمین]] می‌پردازد.این نظریه بر اساس نظریه [[رانش قاره ای]] در نخستین دهه های قرن بیستم مطرح شد و پس از اثبات مفهوم [[گسترش بستر دریا]] در سال های 1950 تا 1960 توسط بسیاری از زمین شناسان پذیرفته شد.
بر اساس این نطریه سنگ کره[[لیتوسفر]] زمین از صفحات بششقابی (به انگلیسی: صفحات تکتونیکی) تشکیل می شود که در کل شامل 7 یا 8 صفحه ی اصلی که خود از تعداد بسیاری صفحات کوچک تشکیل می شونداست.
این صفحات به صورت مداومی در حال حرکت هستند و گاه دراثر برخورد این صفحات پدیده هایی همچون، زلزله، تشکیل کوه ها،تشکیل [[درازگودال]] ها و دیگر پدیده ها حاصل می شوند. میزان حرکت این صفحات از کمترین حد 0 میلی متر در سال تا بیشترین حد 100 میلی متر در سال بسته به نوع، جایگاه و شرایط صفحات تخمین زده می شود.
صفحات بششقابی شکل دهنده ی پوسته ی زمین به طور کل از دو نوع [[سنگ کره های اقیانوسی]] و [[سنگ کره های قاره ای]] کلفت تر تشکیل می شوند که هر نوع پوسته های خاص خود را دارند.
صفحات بشقابی (به انگلیسی: تکتونیک) به این دلیل قابلیت حرکتی دارند که سنگ کره های پوشاننده ی سطح زمین دارای جرم حجمی و نیروی بیشتری در مقایسه با لایه های زیرین خود به نام [[سست‌کره]] هستند.
از این دانش برای مطالعه نحوه رخداد زلزله، زمین‌شناسی مهندسی و مطالعه مخازن نفت و گاز استفاده می‌شود.
مفهوم زمینساخت همچنین برای گفتگو دربارهٔ حرکت آهستهٔ صفحه‌ها به‌کار می‌رود، که در آن مورد به آن بیشتر زمینساخت صفحه‌ای یا رانش قاره‌ای گفته می‌شود. زمین ساخت همچنین به مباحث زلزله، صفحات قاره‌ای و پدیده‌هایی از این دست می‌پردازد.
== جستارهای وابسته ==
* [[زمینساخت]]
* [[توزو ویلسون]]
* [[زمینساخت]]
* [[سست‌کره]]
== منابع ==
{{پانویس}}
| |||