'''تکتونیک صفحه‌ای''' {{انگلیسی|Plate tectonics}} به بررسی و مطالعهٔ حرکات وسیع‌مقیاس در سنگ کره (به انگلیسی: [[لیتوسفر]]) کرهٔ [[زمین]] می‌پردازد. این نظریه بر اساس نظریه [[رانش قاره‌ای]] در نخستین دهه‌های قرن بیستم مطرح شد و پس از اثبات مفهوم [[گسترش بستر دریا]] در سال‌های ۱۹۵۰ تا ۱۹۶۰ توسط بسیاری از زمین شناسان پذیرفته شد.
بر اساس این نطریهنظریه سنگ کره(پوسته کره زمین) (به انگلیسی: [[لیتوسفر]]) زمین از صفحاتصفحاتی بششقابی (به انگلیسی: صفحات تکتونیکی) تشکیل می‌شود که در کل شامل ۷ یا ۸ صفحهٔ اصلی که در مواردی خود از تعداد بسیاریتعدادی صفحات کوچک تشکیل می شونداستشوند، ساخته شده است.
این صفحات به صورت مداومی در حال حرکت هستند و گاه دراثر برخورد این صفحات پدیده‌هایی همچون، زلزله،زلزله،آتش فشان ها، تشکیل کوه‌ها، تشکیل [[درازگودال]]ها و دیگر پدیده‌ها حاصل می‌شوند. میزان حرکت این صفحات از کمترین حد ۰ میلی متر در سال تا بیشترین حد ۱۰۰ میلی متر در سال بسته به نوع، جایگاه و شرایط صفحاتآنها تخمین زده می‌شود.
صفحات بششقابی شکل دهندهٔ پوستهٔ زمین به طور کل از دو نوع [[سنگ کره‌های اقیانوسی]] و [[سنگ کره‌های قاره‌ای]] کلفت تر تشکیل می‌شوند که هر نوع پوسته‌های خاص خود را دارند.
صفحات بشقابیپوسته زمین (به انگلیسی: تکتونیک) به این دلیل قابلیت حرکتی دارند که سنگ کره‌های پوشانندهٔ سطح زمین دارای جرم حجمی و نیروی بیشتری در مقایسه با لایه‌های زیرین خود به نام [[سست‌کره]] هستند.
از این دانش برای مطالعه نحوه رخداد زلزله، زمین‌شناسی مهندسی و مطالعه مخازن نفت و گاز استفاده می‌شود.
مفهوم زمینساختزمین ساخت همچنین برای گفتگو دربارهٔ حرکت آهستهٔ صفحه‌ها به‌کار می‌رود، که در آن مورد به آن بیشتر زمینساختزمین ساخت صفحه‌ای یا رانش قاره‌ای گفته می‌شود. زمین ساخت همچنین به مباحث زلزله، صفحات قاره‌ای و پدیده‌هایی از این دست می‌پردازد.
