مسجد بی‌بی خانم: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۳:
[[پرونده:Bibi Khonym Mosque.jpg|left|thumbnail|گنبد 40 متری مسجد]]
بدلیل سرعت زیاد در ساخت این مسجد، بنای آن استحکام کافی را نداشت و یتدریج در سال‌ها و سده‌های پسین دچار آسیب‌های زیادی شد ([http://www.pagetour.narod.ru/samarkand/Bibi-Khonym/Bibi-Khonym_4.htm ببینید]). در پی زلزله سال ۱۲۷۶ خورشیدی، بخش زیادی ازین بنا فروریخت. در سال ۱۳۵۳ این مسجد بازسازی شد.
این بنا در کتابهای متقدم، مسجد جامع و مسجد جمعه و در برخی آثار، مسجد جامع امیر تیمور گورکان نامیده شده است. احداث این مسجد به فرمان تیمور آغاز شد که گویا تقلیدی از مسجد بزرگی در هندوستان بود. نیز گفته اند که تیمور این مسجد را، که به مسجد بی بی خانم و بی بی شانیم نیز مشهور است، برای نخستین همسرش سرای ملک خانم، دختر قزان سلطان، ساخت. سرای ملک خانم پس از فتح سمرقند به همسری تیمور درآمد، و نزد همسرش قدر و منزلتی خاص داشت. هزينه ساخت این مسجد از غنائم پيروزي تيمور در جنگ سال 778 خورشیدی با هند تامين شد. مسجد بي بي كه در حال مرمت است، زماني زيباترين بناي سمرقند بوده و امروز نيز به لحاظ معماري الگوي مساجد آسياي مركزي است. تیمور لنگ که در دوره حیات خود به شدت تحت تاثیر فرهنگ و تمدن ایران بود، براي ساخت اين مسجد، اساتيد و نخبگان معماري ايران را به سمرقند آورد و به همين دليل كاشي كاري این بنا که یادآور مساجد اصفهان است، در نوع خود بي نظير است. کار ساخت این مسجد طی 5 سال به پایان رسید. این بنای عظیم، که امروز ویرانه های آن نیز با شکوه جلوه می کند، حاکی از سلطه جویی و قدرت نمایی بانی آن و رقابت او با آثار دورة ایلخانی است که در تبریز و سلطانیه با آنها آشنا شده بود. تیمور با ذکر سلسله نسب خود تا چنگیز بر سر در این مسجد، مشروعیت خویش را به عنوان مدافع حکومت چنگیز اعلان کرده است. بنابر کتیبه های روی ایوان مقصوره و سردر ورودی، پایان کار ساختمان مسجد در 806 و از سرگیری آن طبق گفتة تاریخنگاران 807 بوده است.<ref name="مسجد بی بی خانم">[http://arthut.co/monuments/item/472-bibi-khanym-mosque کلبه هنر- تصاویری از مسجد بی بی خانم به همراه توضیحات]، مسجد بی بی خانم.</ref>
در جلوی این مسجد بازار [[سمرقند]] قرار دارد که با گذشت سده‌های زیاد دگرگونی چندانی نیافته است ([http://www.pagetour.narod.ru/samarkand/Bibi-Khonym/Bibi-Khonym_6.htm ببینید]).
| |||