گور (شهر باستانی): تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:Gur2.jpg|thumb|left|200px|نمایی از [[کاخ اردشیر بابکان]]]]

 

معمولا رواج نام '''فیروزآباد''' را از قرن چهارم هجری به بعد می‌دانند. مشهور است، [[عضدالدوله دیلمی]] که اغلب در این شهر اقامت داشت و نام گور را خوش‌یمن نمی‌دانست، آن را به فیروزآباد تغییر داد و حکم کرد که هر کس این شهر و شهرستان را گور بگوید مجازات شود.<ref>حسینی فسایی.فارسنامه .ج ۲ صفحه ۱۴۱۹</ref> البته مدارک [[سکه‌شناسی|سکه‌شناختی]] پیشینه این نام را عقبتر می‌برند؛ چنانکه بر سکه‌ای [[مس|مسین]] از دوران [[امویان]] که در اردشیرخوره ضرب شده <ref>[http://numismatics.org/collection/1985.43.2 تصویر و مشخصات سکه در وبگاه انجمن سکه‌شناسی آمریکا]</ref> واژه ''پیروزآباد'' ([[نویسه‌گردانی]] [[خط پهلوی|پهلوی]]: ''pylwj'b'd'') به عنوان نام [[ضرابخانه]] دیده می‌شود.

<ref>[http://www.humanities.uci.edu/sasanika/pdf/e-sasanika10-miri.pdf Historical Geography of Fars during the Sassanian Period]</ref>

==تاریخ==

===پیش از اسلام===

 

===بیرون شهر===

* '''[[قلعه دختر (فیروزآباد)|قلعه دختر]]''': [[دژ]]-[[کاخ|کاخی]] در ارتفاعات فیروزآباد است که بنای آن را به اردشیر بابکان نسبت می‌دهند. در بلندترین بخش این قلعه، بقایای تالاری با [[ایوان]] بزرگ و سقف [[گنبد|گنبدی]] وجود دارد<ref>[http://www.livius.org/fa-fn/firuzabad/firuzabad_castle.html Livius: Firuzabad Castle]</ref> که احتمالا ویژه اقامت اردشیر و خانواده‌اش بوده است. مجموعه قلعه دختر و باروهای اطراف آن بخشی از استحکامات گور به شمار می‌رفتند.

* '''[[کاخ اردشیر بابکان]]''' : بنای شکوهمندی است در شمال گور <ref>http://www.livius.org/a/1/maps/firuzabad_map.gif</ref>که احتمالا اقامتگاه و تالار بار عام اردشیر شاه بوده است. ویژگی‌های بنیادین [[معماری یادمانی]] ساسانی همچون ایوان بزرگ ورودی، حیاط داخلی با ایوان‌های روبرو و اتاقهای گنبدپوش در این ساختمان به خوبی دیده می‌شود.<ref>بویل، اندرو. تاریخ ایران، صفحه ۵۵۷</ref> کشف چهار دیوارنگاره از شاهزادگان ساسانی در سال ۱۳۸۴ توجه زیادی را به این محل جلب کرد.<ref>[http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=92824&Serv=3&SGr=22 میراث خبر: شمایل ۴ شاهزاده ساسانی بر دیوارنگاره شهر گور رؤیت شد.]</ref> <ref>[http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=94417&Serv=3&SGr=22 میراث خبر: شهر گور مملو از نقش مدفون شاهزادگان ساسانی است.]</ref>

[[دو نقش برجسته|دو نگارکند]] نیز بر دیواره‌های صخره‌ای تنگاب دیده می‌شود:<ref>بویل، اندرو. تاریخ ایران صفحه‌های ۵۸۶و ۵۸۷</ref>

* '''[[نقش پیروزی]]''': در این نقش‌برجسته اردشیر و پسرش [[شاپور یکم|شاپور]] سوار بر اسب در رزمگاه تصویر شده‌اند و اردشیر با ضربه نیزه اردوان شاه را از اسب به زیر می‌اندازد.

 

==برجستگان==

{{شهرهای باستانی ایران}}