اصطلاح عامیانه: تفاوت میان نسخه‌ها

در بیت دوم «روی زرد شدن» در پس معنای ظاهری‌اش ما را به یاد چهره‌های افراد بیمار می‌اندازد که از شدت ضعف و کسالت و تحلیل رفتن قوای جسمانی ، رنگ صورت‌شان دگرگون به‌نظر می‌آید و به زردی گرایش دارد ، حال شاعر این نشانه‌نشانه مریضی را به جای خود آن به کار برده است و مستقیمامستقیماً آن را اعلام می‌دارد.

بسیاری از کنایات معمول و متداول در ادب فارسی ، از اتّفاقات و رسوم و آیین‌های رایجی که برای اعمالی به کار می‌رفته ، منتج شده‌است. آیین‌هایی که گاه امروزه به سبب پیشرفت بشر در علم دیگر کاربردی به آن صورت ندارند و یا به دلایلی دیگر آن اعمال ترک و رها شده‌اند و کمتر کسی امروزه به آن‌ها به شکل قدیم عمل می‌کند ، و یا آیین‌هایی که دوام و قوام خود را همچنان حفظ کرده‌اند و هنوز جایگاهی میان مردم امروزه دارند.

در این بیت فردوسی با توجه به آیین مرسوم و فراگیر سوار شدن بر مرکب در آن دوران ، انسان‌ها را به مانند سواران اسب پنداشته و مرکب او را به جهان گذران . از این رو به او هشدار می‌دهد که کنترل اسب همیشه دستش نیست و گاهی او به کنترل اسب در‌می‌آیددرمی‌آید و جهان و اتفاقاتش سرنوشت او را رقم می‌زند.

حافظ در اینجا بیان می‌دارد که نه به دنیا و مال و منالش سر فرود می‌آورد و نه به پاس رسیدن به بهشت در آخرت و آسایش در آنجا ، حاضر است سرش را خم کند ؛ حال آیا واقعاواقعاً مقصود از فرو آمدنفروآمدن سر ، صرفاصرفاً خمش آن است ؟

حال حافظ این نشانه را از تسلیم شدن گرفته و به جای تسلیم شدن و جذب دنیا و وابستگی‌های مادی آن شدن و همچنین سرسپردن به زهد و تقوا - صرفاصرفاً برای رسیدن به بهشت و بهره‌گیری از نعمات مادی آنجا- ، فرو آوردنفروآوردن سر را به کار برده است.

* [[ویکی‌واژه]]

== منابع ==

[[رده:ادبیاتبن‌شناسی داستانیواژه]]