جمهوری پارلمانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
[[پرونده:Form of government parliamentary.png|thumb|left|200px|جمهوری‌های پارلمانی در نقشه جهان با رنگ نارنجی نمایش داده‌ شده‌اند و کشورهای [[پادشاهی مشروطه]] با رنگ قرمز دیده می‌شوند. رنگ سبز شامل جمهوری‌های پارلمانی می‌شود که ریاست حکومت و ریاست دولت در اختیار رئیس جمهور است.]]
 
'''جمهوری پارلمانی''' یا '''جمهوری مشروطه پارلمانی''' نوعی از حکومت ِ [[جمهوری]] است که در آن [[حکومت]] با [[نظام پارلمانی]] اداره می‌شود. با توجه به این که [[رئیس حکومت]] در این نظام از طرف [[پارلمان]] انتخاب می‌شود و پارلمان قادر است کنترل زیادی را بر کابینه از طریق رای اعتماد و استیضاح و سوال از وزیران اعمال کند، پارلمان مهمترین منبع قدرت در این حکومت محسوب می‌شود. این به این معناست که بین [[قوه مجریه]] و [[قوه مقننه]] جدایی مشخصی وجود ندارد و [[تفکیک قوا]] انجام نشده است.
 
انواع متفاوتی از جمهوری‌های پارلمانی در دنیا وجود دارند که در بیشتر آن‌ها دو مقام متفاوت [[رئیس حکومت]] و [[رئیس دولت]] را بر عهده گرفته‌اند. رئیس حکومت که [[نخست‌وزیر]] یا صدراعظم نامیده می‌شود ریاست قوه مجریه را بر عهده دارد و قدرت اصلی کشور در اختیار اوست. اما رئیس دولت یا [[رئیس جمهور]] مقامی تشریفاتی یا دارای اختیاراتی محدود محسوب می‌شود که جایگاه آن با پادشاه در نظام‌های پادشاهی مشروطه قابل مقایسه است. در جمهوری‌های ریاستی و نیمه ریاستی بر عکس این [[رئیس جمهور]] است که هم ریاست دولت و هم ریاست حکومت را بر عهده دارد و از اختیارت وسیع اجرایی برخوردار است.
 
در تعدادی از جمهوری‌های پارلمانی که شامل آفریقای جنوبی، سورینام، بوتسوانا، جزایر مارشال و نائورو می‌شوند، ریاست دولت و ریاست حکومت به یک مقام یعنی رئیس‌جمهوری واگذار شده‌اند. با این حال شیوه انتخاب رئیس‌جمهور در این جمهوری‌ها مشابه شیوه انتخاب نخست‌وزیر در جمهوری‌های پارلمانی دیگر است. یعنی پارلمان رهبر حزب پیروز یا ائتلاف پیروز در انتخابات را به عنوان رئیس جمهور انتخاب می کند و با پایان دوره پارلمان دوره ریاست جمهوری هم به پایان می‌رسد.
 
== منابع ==