جنبش دستورگرایی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برداشت برچسب حذف. برچسب {{خرد}} و {{بهبود منابع}}
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲:
'''جنبش دستورگرایی''' یا '''قانون‌گرایی''' جنبشی است که در جهت دستیابی به [[قانون اساسی|قوانین اساسی]] به‌شکلی که به‌ویژه از سد‌ه‌ٔ هجدهم آغاز شد، گفته می‌شود. این جنبش معلول دگرگونی‌های مربوط به [[انقلاب صنعتی]] بود. [[انقلاب|انقلابی]] که باعث شده بود تمرکز قدرت در جامعه‌ی فئودالی جابه‌جا شده در دستان [[بورژوازی]] قرار گیرد. در چنین جامعه‌ای روابط و مناسبات اجتماعی خواهان روال تازه‌ای بود تا بتوان [[جامعه]] را در قالبی نو اداره کرد. روابط بغرنج و غامض جامعه‌ٔ صنعتی دیگر در حال و هوای گذشته و بر پایه‌ی [[سنت]] و [[عرف]] و احساس شرف قابل نظم و نسق نبود. زمینه‌های فکری جوامع یادشده زیر تاثیر اندیشه‌های نویسندگان و فیلسوفان آماده‌ی پذیرش موازینِ نوشته بود. این جنبش واکنشی علیه نظام عرفی گذشته به شمار می‌رفت زیرا قواعد عرفی نامشخص، ناقص و زیاد بود. همچنین این قواعد قاطعیت و وضوح و روشنی و [[دموکراسی|دمکراسی]] موازین نوشته را نداشته و از دسترس زمامداران هم خارج نبودند.
 
از لحاظ [[بورژوازی]] سده‌ی هجدهم عرف به تنهایی برای مهار زدن قدرت سیاسی کفایت نمی‌کرد. به ویژه عرفی که در حال و هوای دوره‌ی فئودالیته و [[نخبه‌سالاری|آریستُکراسی]] (نجیب‌سالاری) صورت‌بندی شده بود. چنین عرفی طبعا قادر به خرسند کردن گرایش‌های نوین، آزادی‌خواهی و قانون‌طلبی هم نبود. بدین ترتیب جنبش دستورگرایی در جهت تهیه و تدوین قوانین اساسی نوشته و شکلی روز‌به‌روز رواج بیشتری گرفت و به جز اندک کشورهایی که به سنت‌ها و عرف‌های خود پایبند ماندند، جنبش یادشده جنبه‌ٔ تقریبا جهانی به خود گرفت.<ref>{{یادکرد وب
|عنوان=نهضت دستورگرایی و تولد حقوق اساسی
|نشانی= http://www.mehrnameh.ir/article/377/%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%AA-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%AF-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%DA%AF%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%A7-%D8%AD%D8%B3%D9%8A%D9%86-%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%8A%D8%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86
|ناشر=ماهنامه علوم انسانی مهرنامه
}}</ref>
 
==منابع==
حقوق اساسی - دکتر ابوالفضل قاضی - صفحه‌ی ۴۰ - چاپ میزان