دعبل خزاعی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز ویرایش به وسیلهٔ ابزار خودکار ابرابزار |
||
خط ۵:
== زندگی ==
نام اصلی او، محمدبن علی خزاعی است که «ابوعلی» یا «ابوجعفر» هم به او میگفتند، شاعر مشهور شیعه و در رده اول شاعران عرب بود که در سال ۱۴۸ هجری قمری در زمان [[جعفر صادق]]، [[امام ششم شیعیان]] در [[کوفه]] بدنیا آمد. پدرش [[رزین خزاعی]] بود و جد اعلای او '''عبدالله بن بدیل'''، صحابی و سفیر پیغمبر اسلام و از اصحاب [[علی بن ابیطالب]] بود که به همراه [[قبیله خزاعه]] در [[صفین]]، با [[معاویه]] جنگید و با سه برادرش در این جنگ به شهادت رسید. خاندانش از بیوتات قدیم شیعه و راوی حدیث و شاعر و برادرش علی و پسر عمویش «[[ابوالشیص]]» همگی شاعر بودند. موطن اصلی او کوفه بود.
دوران کودکی و نوجوانی را در کوفه و بصره گذراند و بعد به بغداد رفت و مشغول تحصیل علم شد. شعر و ادب عربی را از مسلم بن ولید انصاری ملقب به «صریح الغوانی» که شاعر هارون الرشید و برامکه بود، فرا گرفت و از همان جوانی به سرودن شعر پرداخت. او زمان چهار امام شیعه (جعفر صادق، موسی کاظم، رضا و جواد) را درک کرد و در واقع همزمان با چند خلفای عباسی ([[المهدی (خلیفه عباسی)|مهدی]]، [[ابومحمد موسی هادی|هادی]]، [[هارونالرشید|هارون]]، [[ابوعبدالله محمد الامین|امین]]، [[مأمون]]، [[معتصم]]، [[واثق]]، [[متوکل]]) هم بود. زمانی هم که [[علی بن موسی الرضا]]، امام هشتم شیعیان، ولایتعهدی مأمون عباسی را قبول کرد و از مدینه به خراسان آمد، دعبل به همراه [[ابراهیم بن عباس صولی]]، شاعر دیگر شیعه، عازم زیارت رضا شدند. هر دو شاعر در «[[مرو]]» نزد رفتند و قصیده خود را در مرثیه حسین و مناقب آن و سایر [[بنی هاشم]] انشا نمودند. قصیده دعبل که حماسه تاریخ بنی هاشم و منقبت نامه آل علی بود، بسیار مورد توجه قرار گرفت و علی بن موسی الرضا و اهل بیت او و مأمون، خلیفه عباسی را به گریه انداخت.{{مدرک}} سپس [[علی بن موسی الرضا]] ده هزار درهم از سکههایی که بنام خود او ضرب شده بود، به دعبل داد و آنگاه به درخواست دعبل، جبهای از جامههای شخصی خود را نیز به دعبل بخشید. مأمون عباسی هم پنجاه هزار درهم به او صله داد.
تمام محدثان و مورخان و تذکره نویسان از این قصیده ستایش کرده و تمام یا قسمتی از آن را نقل کردهاند. این مرد شاعر، مدت ۶۰ سال پیاپی شاعری کرد. دعبل خزاعی سفرهایی به کشورهای آسیایی و
دعبل از راویان حدیث هم بود، شیعیان احادیث او را معتبر میدانند مخصوصا حدیثی که از امام رضا درباره ظهور موعود روایت نمودهاست. ولی محدثین سنی، اخبار او را به سبب تشیع او، ضعیف میدانند. از راویان حدیث دعبل، میتوان [[احمدبن ابی داود]]، [[ابوالصلت هروی]]، [[موسی بن حماد یزیدی]]، [[عبدالله بن سعید الاشقری]]، [[علی بن الحکیم]]، [[هارون بن عبدالله مهلبی]] را نام برد.
از این شاعر سه اثر یاد شدهاست، [[طبقات الشعراء]]، الواحده فی مناقب العرب و مثالبها، و دیوان اشعار او که ابوبکر صولی در ۳۰۰ ورق جمع آوری و بعد حمزة بن حسن اصفهانی و از متأخرین شیخ محمد سماوی، مجموعههای دیگری از آن ترتیب دادهاند، اشعار او در مدح و رثاء و هجاء و حماسه و عتاب و محاجه و غزل و نصیحت و حکمت است ولی این دیوان هنوز به چاپ نرسیدهاست. قصیده تائید دعبل را که از بهترین و عالیترین نمونههای مدح در ادب عرب است عدهای از بزرگان شیعه مانند علامه مجلسی و سید نعمت الله جزائری شرح کردهاند و مضامین آنها در اشعار سایر شاعران شیعه تکرار شدهاست. از این شاعر برزگ دو پسر بنامهای عبدالله و حسین باقی ماند که حسین، خود شاعری مشهور شد.
لازم به ذکر است که کل دیوان دعبل خزاعی در سال ۱۳۹۱ هجری شمسی در کتابی تحت عنوان «تحلیل، شرح و ترجمه دیوان دعبل خزاعی» توسط '''دکتر حیدر سهرابی''' ترجمه و شرح گردید. این کتاب به
== آثار ==
خط ۳۸:
* پیامبر اسلام پیغمبر هدایت است و خدا بر او درود فرستاد و دعا میکنم که خداوند درودهای ما را به روان پاک او برساند
* او ([[علی]]) برادر خاتم پیامبران که از تمام پلیدیها
* ای [[فاطمه]] اگر [[حسین]] را در [[واقعه کربلا|کربلا]] بر روی زمین میدیدی که در کنار رود [[فرات]] با لب تشنه جان سپردهاست...
* آنگاه از شدت حزن و اندوه دست به صورت میزدی و اشک چشم بر گونههای خود جاری میکردی.
خط ۴۴:
== منابع ==
* لغتنامه دهخدا
«تحلیل، شرح و
{{افراد-خرد}}
|