توسعه اقتصادی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
نرگسی (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{اقتصاد}}
'''توسعه اقتصادی''' عبارتست از [[رشد اقتصادی]] همراه با تغییرات بنیادین در [[اقتصاد]] و افزایش ظرفیت‌های تولیدی اعم از ظرفیت‌های فیزیکی، انسانی و اجتماعی. در توسعه اقتصادی، رشد کمی تولید حاصل خواهد شد اما در کنار آن، نهادهای اجتماعی نیز متحول خواهند شد.
 
==تفاوت رشد و [[توسعه]]==
در ابتدا لازم است دو کلمه رشد و توسعه را از یکدیگر [[تمیز]] دهیم. باید بدانیم که این دو لغت دارای دو مفهوم متفاوت و جدا از یکدیگر می باشند، به طوری که [[واژه]] [[لاتین]] آنها نیز با یکدیگر تفاوت دارد. در [[زبان انگلیسی]] معادل رشد واژه «Growth» توسعه معادل واژه «Development» می باشد.
===رشد===
در رشد اقتصادی متغیرها از نظر کمی مدنظر است، لذا رشد تغییرات کمی اقتصادی است، تغییرات کیفی را بیان نمی کند پس به این ترتیب رشد چیزی نیست، جز تغییرات (کمی) [[تولید ناخالص ملی|تولیدات ناخالص ملی]] (y∆) یعنی تغییرات نسبت به یک [[سال]] پایه بیان رشد خواهد بود. بنابراین تغییرات کمی اقتصادی در یک [[جامعه]] را رشد گویند.
===توسعه===
در توسعه اقتصادی متغیرها از نظر کیفی مدنظر است لذا توسعه در واقع تغییرات کیفی یک جامعه را بیان می کند که تظاهر آن می تواند، در رشد تبلور یابد. به این ترتیب توسعه اقتصادی عبارت است از تغییرات کیفی در ساختار اقتصاد یک جامعه و آن دسته از تغییرات بنیادی که بر تولید ناخالص ملی اثر می گذارد. به این ترتیب دو لغت رشد و توسعه را با توجه به تعاریف بالا از یکدیگر تمیز می دهیم. {{نشان|khatib}}
 
==نظریه های توسعه==
* '''[[نظریه]] [[رستو]]'''
 
او معتقد است که تمام جوامع بشری یا به عبارتی تمام کشورهای دنیا در روند توسعه خود از مراحل زیرین گذار می کنند:
# مرحله جامعه سنتی (ابتدایی)
# مرحله مقدماتی
# مرحله [[خیز]] ([[جهش]] اقتصادی)
# مرحله [[بلوغ]]
# مرحله مصرف انبوه
* '''نظریه [[مایکل تودارو]]'''
 
اقتصاددانانی نظیر مایکل تودارو در بررسی توسعه و توسعه نیافتگی، نفس صرف کمیت های اقتصادی را در میزان رشد سالانه تولید ناخالص ملی و توسعه نیافتگی را در میزان صرف [[درآمد سرانه]]، اشتغال و [[نابرابری]] درآمدهای گروه های اجتماعی مورد نقد قرار می دهند اما مانند سینگر و لوئیز معلول، توسعه و توسعه نیافتگی را جانشین علت نموده و توسعه نیافتگی را حاصل سه جزء اقتصادی و نیز غیر اقتصادی یعنی پایین بودن سطح زندگی، پایین بودن اعتماد به نفس و [[آزادی]] محدود می دانند. که پیوسته [[عنصر]] معلول توسعه نیافتگی اقتصادی_اجتماعی می باشد.
* '''نظریه [[آرتور لوییس]]'''
 
او اظهار می دارد که انتقال نیروی انسانی از بخش سنتی به بخش پیشرفته، هسته اصلی توسعه اقتصادی در این جوامع می باشد، چون در بخش سنتی مازاد نیروی انسانی وجود دارد و بخش پیشرفته به علت پویایی و تحرک، قادر به جذب نیروی انسانی بخش سنتی است. به عبارت دیگر در بخش [[سرمایه داری]] قابلیت جذب [[سرمایه]] وجود دارد، تمرکز سرمایه در بخش مدرن اقتصاد انجام می گیرد و در واقع سرمایه جذب می شود و بخش سنتی می تواند نیروی انسانی ارزان قیمت را تأمین نماید و به این طریق امکان رسیدن به رشد اقتصادی فزاینده با توجه به بخش مدرن اقتصادی به وجود می آید.
* '''نظریه [[هارود دومار]]'''
 
او رابطه ای را که بین [[درآمد]]، پس انداز، نرخ رشد اقتصادی، و تولید ناخالص ملی، وجود دارد بیان می کند. به عبارتی عواملی را که او در نظر می گیرد عبارتند از: میل به [[سرمایه گذاری]]، میل به پس انداز در جامعه، نرخ رشد اقتصادی و درآمد ملی. {{نشان|khatib}}
 
== پیامدهای توسعه اقتصادی ==
سطر ۲۷ ⟵ ۵۳:
* '''استقلال ملی'''
به این مفهوم که سایر دولت ها به میزان زیادی نتوانند بر تصمیمات [[دولت ملی]] نفوذ و تأثیر به سزا داشته باشند.
 
==استراتژی هایی درباره توسعه==
* اولین استراتژی موسوم به استراتژی پولی است. وجه تمایز آن این است که توجه خود را معطوف و متمرکز بر ارتقاء کارایی علائم بازار به عنوان راهنمایی برای بهبود تخصیص منابع می سازد.
 
* دومین استراتژی مشخص، استراتژی توسعه ای است که نگاه به خارج دارد و ما آن را اقتصاد باز می نامیم.
 
* استراتژی سوم، استراتژی صنعتی شدن است.در اینجا، همچون استراتژی قبلی، تأکید بر رشد است اما ابزار دستیابی به رشد، گسترش سریع بخش [[صنعت]] است.
 
* چهارم، استراتژی [[انقلاب سبز]] قرار دارد. کانون توجه در این استراتژی نرخ های رشد کل، [[صادرات]] یا صنعتی شدن نیستند بلکه معطوف به رشد [[کشاورزی]] است.
 
* استراتژی های توزیع مجدد در توسعه از جایی شروع می کنند که استراتژی انقلاب سبز خاتمه می یابد، یعنی با هدف بهبود توزیع مجدد درآمد و [[ثروت]]. این پنجمین استراتژی توسعه ما است. این استراتژی با اولویت دادن به ضوابطی که مستقیماً گروه های کم درآمد را منتفع می سازد، برای برخورد رو در رو با مسأله [[فقر]] طراحی شده است.
 
* و بالاخره، استراتژی های سوسیالیستی توسعه هستند. این استراتژی ها با این خصلت که در آنها [[مالکیت خصوصی]] ابزار تولید از اهمیت نسبتاً کمی برخوردارند متمایز می شوند. {{نشان|griffin}}
 
== آرمان های نو شدن ==
سطر ۴۲ ⟵ ۸۱:
 
== پانویس ==
# {{پاورقی|gprakhatib}} گیلیس، پرکینز، رومر،خطیب، صفحه 34۱۵
# {{پاورقی|khatib}} خطیب، صفحه ۴۹
# {{پاورقی|gpra}} گیلیس، پرکینز، رومر، صفحه ۳۴
# {{پاورقی|amini}} میرزاامینی
# {{پاورقی|gprb}} گیلیس، پرکینز، رومر، صفحه 75۷۵
# {{پاورقی|aminib}} میرزاامینی
# {{پاورقی|aminib}} گریفین، صفحه ۵۴
 
== منابع ==
{{پانویس}}
* خطیب، محمد علی، «اقتصاد توسعه»، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران، ۱۳۷۳
* گیلیس، مالکوم، پرکینز، دوایت اچ، رومر، مایکل، اسنودگراس، دانلد آر ، ''اقتصاد توسعه''. ترجمهٔ غلامرضا آزاد. نشر نی، ۱۳۷۹
* میرزاامینی، محمدرضا، «توسعه اقتصادی چیست»، [http://www.sharifthinktank.com/HTML/EcoDevelopment.htm اندیشگاه شریف]
* گریفین، کیت، «راهبردهای توسعه اقتصادی»، ترجمه حسین راغفر، محمد حسین هاشمی، نشر نی، ۱۳۷۵
 
== جستار های دیگر ==
* [[شاخص ادراک فساد]]