امتیازنامه رویتر: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
'''امتیازنامه رویتر''' قراردادی بود که میان بارون [[یولیوس دو رویتر]] ([[یهودی]] [[انگلیس]]ی [[آلمانی]] تبار) {{نیازمند منبع}} (با نام حقیقی «اسرائیل بر یوسافات») و دولت قاجار در زمان سلطنت [[ناصرالدین شاه]] منعقد شد . به موجب این امتیاز، ساختن هرگونه [[راه]] و [[راه آهن]] و سدهاسد از دریای مازندران تا خلیج فارس و بهره برداری از همه [[معدن|معادن]] ایران (بجز [[طلا]] و [[نقره]])، ایجاد مجاری آبی و [[قنات]] و کانال‌ها برای کشتیرانی یا [[کشاورزی]]؛ ایجاد [[بانک]] و هر گونه کمپانی صنعتی در سراسر ایران؛ حق انحصار کارهای عام المنفعه؛ استفاده و بهره‌برداری از [[جنگل]]ها برای مدت هفتاد سال و استفاده از [[گمرک]]ات ایران به مدت بیست و پنج سال درازای پرداخت دویست هزار لیره انگلیسی و سود ۵٪ در اختیار رویتر قرار گرفت که بعداً معلوم شد که میرزا حسین خان سپهسالار ٥٠ هزار لیره، میرزا ملکم خان ٢٠ هزار لیره، معین الملک ٢٠ هزار لیره و مبالغی نیز اقبال الملک به عنوان رشوه برای عقد این قرارداد از سوی انگلیسی ها دریافت کرده اند.<ref>''خاطرات سیاسی امین الدوله،الدوله''، ص ٢٢٢٢، ٣٤ ؛ اعتماد السلطنه،اعتمادالسلطنه، ''کتاب خلسه،خلسه''، ص ٨٦ ؛ بامداد، ''رجال ایران،ایران''، ص ٤٠٧ ٤٠٧، ٤١١ ؛ فرهاد معتمد، ''سپهسالار اعظم،اعظم''، ص 17 </ref>
 
در [[۱۱ بهمن]] [[۱۲۶۷]] خورشیدی (۱۸۷۲ میلادی). واگذاری امتیاز تأسیس بانک شاهنشاهی ایران به بارون جولیوس دو رویتر به فرمان [[ملکه ویکتوریا]] انجام شد.
 
این قرارداد به قدری [[استعمار]]ی بود که اعتراض همه دنیا، حتی [[دیپلمات]]های انگلیسی (مانند [[لرد کرزن]]) را نیز موجب شدبرانگیخت. وی گفت: {{گفتاورد|«این امتیاز، بخشیدن یک پارچه تمامی منابع صنعتی یک کشور است که همانند آن تا به امروز در هیچ مستعمره‌ای داده نشده است.»}}
 
این امتیاز که آن را بزرگترین خیانت [[میرزا حسین خان سپهسالار]] نخست وزیر [[ناصرالدین شاه]] می‌دانند، همه زندگی اقتصادی و سیاسی ایرانیان را برای مدت هفتاد سال در اختیار دولت انگیس قرار داد.<ref>Henry Rawlinson: England and Russia in the East. Reprint of 1875 ,Adamant Media Coorporation , ISBN 978-1-4021-9749-9, 2005,</ref> لذا پیش از اجرا به دلیل اعتراضات [[روس]]‌ها و اعتراضات داخلی به رهبری [[ملا علی کنی]] توسط ناصرالدین شاه باطل شد.<ref name=autogenerated1>مجله خواندنیها. ۱۴ مرداد ۱۳۵۱</ref>
خط ۹:
رویتر از بابت فسخ قرارداد به مدت هفده سال پیگیر خسارات خود بود و سرانجام امتیاز [[بانک شاهنشاهی ایران]] را برای پسرش به دست آورد.<ref name=autogenerated1/>
 
پل ژولیوس رویتر به تاریخ [[۲۱ ژوئیه]] [[۱۸۱۶ (میلادی)|۱۸۱۶]] در شهر کاسل آلمان به دنیا آمد. نام اصلی او اسرائیل بئر یوسافات بود. رویتر یک بازرگانبازرگانی آلمانی بود. رویتر پس از این که خبرگزاری [[رویترز]] را بنیان نهاد مشهور شد. رویتر در سال [[۱۸۴۵ (میلادی)|۱۸۴۵]] در [[لندن]] به مسیحیت گروید و پس از تعمید نام پل ژولیوس رویتر را بر خود نهاد.{{مدرک}}
 
== جستارهای وابسته ==