[[پرونده:Polisejonoob.jpg|thumb|left|300px|پلیس جنوب ایران.ایران، هنگ اول سلطان [[احمدشاه]] [[بندرعباس]].، آوریل ۱۹۱۶]]
'''پلیس جنوب''' (به انگلیسی: South Persia Rifles، معنی [[واژگان|واژگانی]]: تفنگداران جنوب ایران) نیروینیرویی نظامی‌بودنظامی بود که [[بریتانیا]] در آخر [[جنگ جهانی اول]] در مناطق جنوبی [[ایران]] به ویژه در [[فارس]] و [[کرمان]] تشکیل داد. عده نفرات این نیرو در حدود ۵۶۰۰ نفر بود که از سربازان مستعمرات آسیایی بریتانیا و عده‌ای سرباز ایرانی تأمین شده بود. فرمانده این نیرو ژنرال [[سرپرسیسر پرسی سایکس]] بود.
مخالفت ایرانیان با این نیرو و تغییر سیاست بریتانیا به انحلال این نیروآن انجامید.
در برخی از منابع فارسی «اسپیار» (از سرنام انگلیسی SPR) خوانده شده‌است.
== تشکیل پلیس جنوب ==
در بحبوبه جنگ بین الملل اول پس از نزدیک شدن قوای روس به تهران، عده‌ای از مقامات دمکرات و ملی (مهاجرین) به قم رفته و دولت موقت را آنجا تشکیل دادند. مجلس نیز منحل شد. احمد شاهاحمدشاه نیز بر آن بود تا به اصفهان رود ولی انگلستان و روسیه او را تهدید به برکناری کردند. احمد شاهاحمدشاه تصمیم را بر عهدهٔ دولت گذاشت و دولت به ناچار تصمیم به ماندن وی در تهران گرفت.<ref> تاریخ ایران و جهان ۲</ref> در نهایت سپاه روس به قزوین باز می‌گردد اما دولت ایران مجبور شد که بی‌طرفی را کنار گذاشته با متفقین وارد اتحاد شود و از سوی دیگر با تأسیس نیروی پلیس جنوب به استعداد حداکثر ۱۱،۰۰۰ نفر نیز موافقت شد. طی سالهای ۱۹۱۵ و نیمه اول ۱۹۱۶ جاسوسان آلمانی ([[واسموس]] و دیگران) موفق شده بودند با برانگیختن تنگستانی‌ها، [[قشقایی|قشقایی‌ها]] و برخی از [[مردم بختیاری|بختیاری‌ها]] دست انگلیسی‌ها را بسیاری از مناطق جنوب ایران کوتاه کنند<ref>Ward, p.114</ref>. لذا هدف از تشکیل پلیس جنوب کنترل جنوب ایران و ایجاد امنیت برای منافع انگلستان در منطقه بود. لاجرم سرپرسی سایکس برای این منظور انتخاب شد. وی در مارس ۱۹۱۶ وارد [[بندرعباس]] شد<ref>[//en.wikipedia.org/w/index.php?title=South_Persia_Rifles&oldid=401782090 ویکی‌پدیای انگلیسی، مدخل South Persia Rifles، بازبینی ۱۱ دسامبر] ۲۰۱۰</ref>. همراهان سایکس عبارت بودند از سه افسر انگلیسی و سه افسر هندی، بیست درجه‌دار هندی و ۲۵ سواره‌نظام از بخش مرکزی نظام هند.<ref>عاقلی، ص ۱۰۲</ref>
برای کسانی که در برابر پلیس جنوب ایستادگی کنند کیفر سخت تعیین شده بود با این حال بارها مردم در برابر آنان ایستادگی کردند؛ برای نمونه مردمان کازرون پلیس جنوب را بیرون راندند ولی سرانجام ددمنشانه به دست پلیس جنوب سرکوب شدند.<ref>تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز</ref>
خط ۲۴:
== منابع ==
* مصاحب، غلامحسین، ''دائرةالمعارف فارسی''
* مصدق، محمد، ''خاطرات و تألمات''
* {{یادکرد|کتاب=رضاشاه و قشون متحدالشکل|نویسنده=دکتر باقر عاقلی|ناشر=نشر نامک|شهر=تهران|سال=۱۳۸۶|شابک=ISBN 964-6895-05-0}}
* Steven R. Ward, ''Immortal: A Military History of Iran'', Georgetown University Press, Washington D.C. 2009
