سد بختیاری: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ویرایش 2.147.140.152 (بحث) به آخرین تغییری که مسعود انجام داده بود واگردانده شد
ایفا (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶:
}}
 
طرح '''سد بختیاری''' با ارتفاع- ۳۲۵یکی متراز طرح‌های در حال اجرای شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران<ref name="وب‌گاه شرکت">{{یادکرد وب|عنوان=طرح بختیاری|نشانی=http://fa.iwpco.ir/Bakhtiari/default.aspx|ناشر=شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران|تاریخ بازبینی=۲۶ مارس ۲۰۱۴}}</ref> - بر روی [[رودخانه بختیاری]] که از سرشاخه‌های [[رود دز]] می‌باشد،می‌باشد احداث خواهد شد. این سد،سد در زمان تکمیل، بلندترین سد بتنی دو قوسی جهان محسوب خواهد شد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://irna.ir/fa/News/80595674/استانها/روحیه_خودباوری_و_ایمان_برای_رشد_و_پیشرفت_در_کشور_بوجود_آمده_است|عنوان =روحیه خودباوری و ایمان برای رشد و پیشرفت در کشور بوجود آمده است
| ناشر =ایرنا|تاریخ=|زبان=فارسی}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920107000635|عنوان =آغاز ساخت بلندترین سد بتنی جهان در لرستان| ناشر =فارس|تاریخ=|زبان=فارسی}}</ref>نیروگاه این سد دربا محدودهتوجه جغرافیاییبه [[شهرستانارتفاع الیگودرز]]۳۲۵ می‌باشد.متری موقعیتو جغرافیاییمخزنی اینبا ساختگاهگنجایش در۵ مرزمیلیارد بینو استان‌های۱۵۹ [[لرستان]]میلیون ومترمکعب [[خوزستان]]می‌تواند قرارسالیانه دارد۳۰۰۰ میلیون کیلووات ساعت برق تولید کند. ظرفیت نیروگاه این سدطرح دارایعظیم ظرفیتملی ۱۵۰۰ مگاوات می‌باشدطراحی شده است.<ref>{{یادکرد وب|نویسندهیکی =از |نشانیاهداف =http://www2.tavanir.org.ir/farsi/projects/web-amar/Projects/Generation/Fani/Hydro/bakhtiari.asp|عنواناحداث =سدطرح وبختیاری نیروگاهجلوگیری از ورود رسوبات رودخانه بختیاری| ناشربه =آمارمخزن صنعتسد دز و برق|تاریخ=|زبان=فارسی}}</ref>در تاریخنتیجه ۱۳۹۲/۱/۸افزایش [[محمودعمر احمدیسد نژاد]]دز بااست. فرمانطرح آغازسد عملیاتو اجرایینیروگاه بختیاری در بربخش رویسفلاي رودخانه بختیاری در استان لرستان،لرستان دستوراحداث آغازخواهد ساختشد. بلندترینتا سدسال دو۱۳۹۲ قوسیکماکان زيرساخت‌هاي مورد نياز اين طرح از جمله راه دسترسي اصلي، راه‌هاي دسترسي داخلي و تونل انحراف دوم و ... در جهانحال راانجام صادربوده کرداست.<ref name="کتابچه معرفی">{{یادکرد وبکتاب|نویسنده عنوان=کتابچه |نشانیمعرفی =http://irna.ir/fa/News/80595565/استانها/ساخت_بلندترین_سد_بتنی_جهان_با_حضور_رییس_جمهوری_آغاز_شد|عنوانطرح‌های =ساختشرکت بلندترینتوسعه سدمنابع بتنیآب جهانو بانیروی حضورایران|سال=۱۳۹۱|ناشر=روابط رییسعمومی جمهوریشرکت آغازتوسعه شد|منابع ناشرآب =خبرگزاریو ایران|تاریخ=نیروی ۸/۰۱/۱۳۹۲ایران|زبانمکان=فارسیتهران}}</ref>
 
== اهداف ==
* تولید ۳٫۰۰۰ گیگاوات ساعت در سال انرژی [[برق‌آبی]] در سال به منظور کاهش انتشار [[گازهای گلخانه‌ای]] (CO2) در راستای CDM به میزان ۱٫۹۰۵٫۰۰۰ تن در سال در راستای CDM<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920108000196|عنوان =۲۵۰۰ مگاوات به تولید برق کشور افزوده می‌شود| ناشر =خبرگزاری فارس|تاریخ= ۸/۰۱/۱۳۹۲|زبان=فارسی}}</ref>
* جلوگیری از ورود رسوبات رودخانه بختیاری به [[مخزن سد]] دز و در نتیجه افزایش عمر سد و نیروگاه دز<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920108000367 |عنوان =۳۵ هزار میلیارد ریال اعتبار برای ساخت سد و نیروگاه بختیاری لرستان | ناشر = خبرگزاری فارس|تاریخ= =۸/۰۱/۱۳۹۲ |زبانتاریخ بازدید =فارسی ۲۶ مارس ۲۰۱۴}}</ref>
* کنترل سیلاب و جلوگیری از تخریب سالیانه آن و بهبود شرایط
* ایمنی در پایین دست سد<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.tabnak.ir/fa/news/310674/کلنگ-زنی-بلندترین-سد-بتنی-جهان-در-لرستان|عنوان =کلنگ زنی بلندترین سد بتنی جهان در لرستان| ناشر =تابناک|تاریخ= ۸/۰۱/۱۳۹۲|زبان=فارسی}}</ref>
 
==اهداف طرح==
== تاریخچه و سوابق ==
===اهداف اصلي===
خدمات مهندسی مطالعات مرحله اول طرح سد و نیروگاه بختیاری در [[اسفند ماه]] ۱۳۷۵، بمدت ۳۳ ماه، به شرکت مهندسی مشاور [[مهاب قدس]] واگذار و توسط [[شرکت سهامی]] ساخت سد و تاسیسات آیباری [[سابیر]] اجرا گردید، گزارش‌های مربوط به مرحله اول طرح در اسفند ماه ۱۳۷۹ تحویل شرکت آب و نیرو شده‌است. در سال ۱۳۸۳ با انتقال پروژه از معاونت طرحهای توسعه شرکت و انتصاب مجری، مذاکرات مربوط به انتخاب مشاور مرحله دوم طرح ادامه یافت و نهایتاً در تاریخ ۲۸/۳/۸۴ انجام خدمات مهندسی شامل بازنگری و تکمیل مطالعات مرحله اول، انجام مطالعات مرحله دوم و تهیه اسناد مناقصهٔ سد و نیروگاه بختیاری به مشارکت مشاورین مطالعات طرح بختیاری که از شرکت‌های مهندسی مشاور خدمات [[مهندسی برق]] (مشانیر)، مهندسی مشاور دزآب، پویری [[سوئیس]] و مهندسی اشتوکی پارس با مسئولیت مشترکاً، منفرداً و متضامناً تشکیل شده‌است، واگذار نمود که عملیات مذکور نیز توسط شرکت [[سابیر]] (پروژه های حقاری) اجرا گردید.
*افزايش ١٥٠٠ مگاوات به توان توليد برق كشور و توليد ۲۸۵۰ گيگاوات ساعت انرژي برق آبي در سال قابل افزایش به ۳۷۰۰ گیگاوات ساعت با انتقال آب رودخانه سزار به مخزن سد بختیاری؛ و
*افزايش حجم آب قابل تنظيم در حوضه رودخانه دز. <ref name="کتابچه معرفی"></ref>
===اهداف جانبي===
*جلوگيري از ورود رسوبات رودخانه بختياري به مخزن سد دز و در نتيجه افزايش عمر مفید سد و نیروگاه دز؛
*امكان مديريت بهينه منابع آب به منظور افزايش سطح زير كشت اراضي پايين دست؛
*كنترل سيلاب هاي مخرب فصلي و افزایش ایمنی سد دز (با توجه به ظرفیت نسبتاً محدود سیستم تخلیه سیلاب آن)؛
*تنظیم آب نیروگاه‌های در دست مطالعه جریانی دز در پایین دست سد با ظرفیت مجموع ۷۵۰ مگاوات؛ و
*ایجاد شرايط توسعه براي منطقه مانند محروميت زدايي، اشتغال زایی ،و افزايش قابليت‌هاي گردشگري. <ref name="کتابچه معرفی"></ref>
 
==اقتصاد طرح==
بمنظور بازبینی مدارک فنی طرح مشارکت الکتریک فرانس و کوینه بلیه بعنوان مشاور بازنگری طرح (TRC) بکار گرفته شد.
طبق برآورد اولیه در سال ۱۳۸۷ هزینه‌های اجرای پروژه بالغ بر ۱۳۲۰۰ میلیارد ریال بوده که از طریق منابع منابع عمومی، تسهیلات خارجی (فاینانس، وام و...)، سایر منابع (منابع داخلی، تسهیلات بانکی داخلی، اوراق مشارکت و...) تامین گردیده است. نسبت فایده به هزینه (B/C) برابر ۱/۸ و نرخ بازگشت داخلی آن ۱۶/۹۵ درصد می‌باشد. منافع حاصل از تولید برق متعلق به این طرح طی برآورد اولیه، درآمد سالانه بالغ بر ۱۹۲۶ میلیارد ریال (بر حسب هر کیلووات ساعت ۶۴۲ ریال)خواهد بود. منافع زیست محیطی متصور برای طرح عبارت است از جلوگیری از انتشار انواع گازهای گلخانه‌ای به ویژه CO2 حاصل از سوخت فسیلی نیروگاه‌های حرارتی معادل میزان تقریبی۱،۷۰۰،۰۰۰ تن در سال. <ref name="کتابچه معرفی"></ref>
 
==اثرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی طرح==
طرح سد و نیروگاه بختیاری در زمان اجرا با به کارگیری نیروهای بومی، تاثیر مهمی در اشتغال‌زایی در منطقه خواهد داشت. بهبود شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در منطقه طرح، ایجاد امکان توسعه و سرمایه‌گذاری در محدوده طرح، بهبود سطح رفاهی زندگی اهالی، ارتقاء سطح آموزش و بهداشت و افزایش درآمد سرانه به واسطه ایجاد اشتغال در منطقه طرح، استفاده بهتر از قابلیت‌های گردشگری منطقه، افزایش سهم منطقه در توسعه کشور، بهبود ارتباطات و حمل و نقل زمینی از طریق ایجاد جاده‌های دسترسی، افزایش ارزش افزوده خدمات درمنطقه طرح از جمله اثرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خواهد بود. <ref name="کتابچه معرفی"></ref>
 
== تاریخچه و سوابق ==
خدمات مهندسی مطالعات مرحله اول طرح سد و نیروگاه بختیاری در [[اسفند ماه]] ۱۳۷۵، بمدت ۳۳ ماه، به شرکت مهندسی مشاور [[مهاب قدس]] واگذار و توسط [[شرکت سهامی]] ساخت سد و تاسیسات آیباری [[سابیر]] اجرا گردید، گزارش‌های مربوط به مرحله اول طرح در اسفند ماه ۱۳۷۹ تحویل شرکت آب و نیرو شده‌است. در سال ۱۳۸۳ با انتقال پروژه از معاونت طرحهای توسعه شرکت و انتصاب مجری، مذاکرات مربوط به انتخاب مشاور مرحله دوم طرح ادامه یافت و نهایتاً در تاریخ ۲۸/۳/۸۴ انجام خدمات مهندسی شامل بازنگری و تکمیل مطالعات مرحله اول، انجام مطالعات مرحله دوم و تهیه اسناد مناقصهٔ سد و نیروگاه بختیاری به مشارکت مشاورین مطالعات طرح بختیاری که از شرکت‌های مهندسی مشاور خدمات [[مهندسی برق]] (مشانیر)، مهندسی مشاور دزآب، پویری [[سوئیس]] و مهندسی اشتوکی پارس با مسئولیت مشترکاً، منفرداً و متضامناً تشکیل شده‌است، واگذار نمود که عملیات مذکور نیز توسط شرکت [[سابیر]] (پروژه های حقاری) اجرا گردید. به منظور بازبینی مدارک فنی طرح مشارکت الکتریک فرانس و کوینه بلیه بعنوان مشاور بازنگری طرح (TRC) بکار گرفته شد.<ref name="وب‌گاه شرکت">{{یادکرد وب|عنوان=طرح بختیاری|نشانی=http://fa.iwpco.ir/Bakhtiari/default.aspx|ناشر=شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران|تاریخ بازبینی=۲۶ مارس ۲۰۱۴}}</ref>
 
آماده‌سازی زیرساختهای طرح در بخش احداث جاده‌های دسترسی اصلی و داخلی، مطالعات کمپ، تونل انحراف آب، زیر سازی ایستگاه [[راه‌آهن]] اختصاصی دوآب و... همزمان با پیشرفت مطالعات درحال انجام است که جزئیات آن به شرح زیر می‌باشد:<ref name="وب‌گاه شرکت">{{یادکرد وب|عنوان=طرح بختیاری|نشانی=http://fa.iwpco.ir/Bakhtiari/default.aspx|ناشر=شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران|تاریخ بازبینی=۲۶ مارس ۲۰۱۴}}</ref>
* بخشی از راههای دسترسی داخلی (مسیر ۲) در قالب قراردادی با شرکت [[جهاد نصرکوثر]] شامل ۲ پل بر روی رودخانه [[سزار]] و مسیر به طول ۲ کیلومتر به اتمام رسیده‌است.
* بخش دوم از راههای دسترسی داخلی شامل مسیرهای ۱،۳ و ۴ با طول تقریبی ۱۰ کیلومتر و ۷ دهنه پل در قالب قراردادی با [[قرارگاه خاتم‌الانبیاء]] ([[مؤسسه حرا]]) به همراه زیرسازی [[ایستگاه راه‌آهن]] اختصاصی دوآب و تونل انحراف آب بالایی از ابتدای سال ۸۸ آغاز شده‌است.
* احداث سیستم انحراف و راههای دسترسی به تاج سد طی یک قرارداد به قرارگاه خاتم‌الانبیاء (مؤسسه حرا) واگذار گردید و عملیات اجرایی آن از نیمه اول سال ۱۳۹۰ آغاز شده‌است.
* قراردادهای قطعات اول و دوم بخش اول از راههای دسترسی اصلی طرح تحت عنوان "مسیر آزادراه [[خرم آباد]] - سیرم" و "سیرم - تنگ هفت" در قالب قراردادهایی با شرکت ناودیس‌راه (نیمه دوم سال ۱۳۸۹) و شرکت بلندطبقه (نیمه اول سال ۱۳۸۸) ابلاغ و عملیات اجرایی آنها آغاز گردیده‌است.
* اجرای بخش دوم و سوم راههای دسترسی اصلی طرح تحت عنوان مسیر تنگ۷-تنگ۶ و تنگ ۶-تنگ۵ در قالب قراردادهایی به شرکت‌های جهاد نصر اصفهان و جهاد توسعه خدمات زیربنایی در نیمه دوم ۱۳۸۹ ابلاغ و شروع شده‌است.
* تفاهم‌نامه قرارداد اصلی طرح (سد و نیروگاه) جهت تأمین مالی، طراحی و اجرا با کنسرسیوم فرآب-ساینوهایدرو در اسفند ماه ۱۳۸۹ به امضاء رسیده‌است و اخذ مجوزهای مورد نیاز و ترتیبات فاینانس در دست پیگیری است که پس از آن امکان ابلاغ قرارداد و فعال شدن عملیات اجرایی فراهم می‌گردد. <ref> >{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.wnn.ir/html/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=14318|عنوان =سد بختیاری بیش از ۱۰ هزار شغل در لرستان ایجاد می‌کند| ناشر =|تاریخ= ۲۷ خرداد ۱۳۹۲|زبان=فارسی}}</ref>
 
== مشخصات رودخانه ==
[[رودخانه بختیاری]] یکی از دو سرشاخه اصلی [[رودخانه دز]] می‌باشد که از ارتفاعات قالیکوه سرچشمه می‌گیرد سپس در پایین دست با افزودن رودخانه سزار که سر چشمه اصلی ان اشترانکوه است تشکیل رودخانه دز را می‌دهند.<ref name="وب‌گاه شرکت">{{یادکرد وب|عنوان=طرح بختیاری|نشانی=http://fa.iwpco.ir/Bakhtiari/default.aspx|ناشر=شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران|تاریخ بازبینی=۲۶ مارس ۲۰۱۴}}</ref>
 
== مشخصات حوضه آبریز ==
سطر ۵۵ ⟵ ۷۰:
 
== ویژگی‌ها ==
* '''بلندترین سد دو قوسی بتنی جهان با ارتفاع ۳۲۵ متر'''<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www3.khorramabad.irna.ir/fa/News/80595700/اقتصادی/35هزار_میلیارد_ریال_اعتبار_برای_ساخت_سد__و_نیروگاه_بختیاری_لرستان_در_نظر_گرفته_شده_است|عنوان =۳۵هزار میلیارد ریال اعتبار برای ساخت سد و نیروگاه بختیاری لرستان در نظر گرفته شده است| ناشر =ایرنا|تاریخ= ۸/۰۱/۱۳۹۲|زبان=فارسی}}</ref>
* '''بزرگترین مخزن مصنوعی ذخیره آب کشور پس از [[سد کرخه]]''' با حجمی معادل ۵٫۲ میلیارد [[متر مکعب]] در تراز نرمال<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://lorestan.isna.ir/Default.aspx?NSID=5&SSLID=46&NID=37580|عنوان =آغاز عملیات اجرایی بلندترین سد دو قوسی جهان در لرستان با رمز «یا زهرا» | ناشر =ایسنا|تاریخ= ۸/۰۱/۱۳۹۲|زبان=فارسی}}</ref>
* خسارت ناچیز مخزن از لحاظ [[مسائل اجتماعی]] به دلیل صعب‌العبور و کوهستانی بودن منطقه که موجب می‌شود با احداث و آبگیری این سد، اراضی کشاورزی زیادی غرقاب * نشود و تنها چند اقامتگاه به زیر آب خواهد رفت.
* ظرفیت نیروگاه ۱۵۰۰ مگاوات و انرژی تولیدی سالانه با ضریب کارکرد ۲۰ درصد، نزدیک به ۳۰۰۰ گیگاوات ساعت می‌باشد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.mehrnews.com/detail/News/2023381|عنوان =کلنگ زنی بلندترین سد بتنی جهان در لرستان/ "بختیاری" بالاخره متولد شد| ناشر =مهر|تاریخ= ۸/۰۱/۱۳۹۲|زبان=فارسی}}</ref>
* نقش قابل توجه ذخیره سازی و تنظیم آب این سد با توجه به حجم زیاد مخزن