یوسف‌خان گرجی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
[[پرونده:Yusef Khan-e Gorji Sepahdar.jpg|بندانگشتی|تصویری از یوسف خان گرجی از آلبوم خانوادگی شان]]
'''یوسف‌خان گرجی''' (درگذشت ۱۲۴۰ هجری قمری، [[اصفهان]])<ref name=namdaran>{{یادکرد|کتاب=نامداران اراک|نویسنده =حسن صدیق|ناشر =نشر کارا|کوشش=محمدرضا محتاط|صفحه=۹۱|سال=۱۳۷۲}}</ref> ملقببانی بهشهر '''سپهداراراک گرجی'''(سلطان یکآباد) فرماندهاست نظامیکه [[گرجی‌هایمدت ایران|ایرانی-گرجی]]کوتاهی بود کهبه پسنیابت از تصرفطرف گرجستانسلطان ومحمّد قفقازمیرزا بهسیف وسیلهالدّوله ارتشپسر روسیهفتح درعلی خلالشاه جنگ‌هایحکومت ایراناصفهان ورا روسیهبرعهده درداشت. دوره<ref>سعادت قاجار،نوری، بهرجال ایراندورهٔ مهاجرتقاجار، کرده۱۷۷.</ref> واو ازدر آنجاجنگ‌های که دارای احترامایران و مقامروس نزدهنگام [[فتحعلیحملهٔ شاه]]روس‌ها قاجاربه بود،گیلان ویمأمور رادفع فرماندهآنها نظامیشد عراقو عجمبا می‌نمایند.کشتن ویهزار همچنینروس دارایآنها فرزندیرا بهشکست نامداد [[غلامحسین‌خانو گرجی]]از بودهگیلان کهعقب دامادراند. فتحعلی شاه بوده است.<ref>{{یادکرد|فصل=پیشگفتار|کتاب=خاندانشمیم، محسنیایران اراکدر شرحدورهٔ احوالسلطنت وقاجار، زندگی مرحوم آیةا۸۸... العظمی حاجی آقا محسن عراقی (اراکی)|نویسنده = علی‌اکبر خاکباز|ناشر =<!-- انتشار توسط مولف -->|چاپ=اول|شهر=تهران|صفحه=۱۲ و ۷۵|سال=۱۳۷۱}}</ref> ویحوزهٔ درحکومتی سالوی ۱۲۲۲علاوه هجریبر قمریاراک منصبنواحی سپهداریکزاز، یافتکمره، وبهوفس، حکومتتفرش [[عراقو عجم]]آشتیان منصوبرا شد وهم در سالبر ۱۲۳۱می‌گرفت. هجری<ref>سپهر، قمریناسخ شهرالتّواریخ، [[اراک]] را بنا نهاد۱۶۸.<ref name=namdaran></ref>
 
== اقدامات ==
* بنای شهر [[اراک]]، [[بازار اراک]] و [[مدرسه سپهدار]]
* فتحعلیشاه قاجار برای سرکوب عبدالله پاشا که در [[بغداد]] اقدام به نافرمانی از شاه می‌نمود، یوسف‌خان را به همراه [[محمدعلی دولتشاه]] به این شهر گسیل داشت تا عبدالله پاشا را سرکوب کنند. سپاه شاه چون به نزدیکی [[بغداد]] رسید، والی شهر، [[جعفر کاشف‌الغطا]] را که دارای احترام و مقام نزد فتحعلیشاه بود، واسطه کرد تا جنگ در نگیرد. وی نیز چنین کرد و موضوع با مذاکره پایان یافت.<ref name=namdaran></ref>
* در سال ۱۲۳۸ هجری قمری، عباس میرزا، به منظور مقابله با [[اکراد]] که به [[سلماس]] و حدود آن تجاوز کرده بودند، با دستور به یوسف‌خان مبنی بر دفع آنها و همراه کردن فوج بهادران و فوج ینگی با وی، وی را به نبرد با آنها گماشت. در جنگی که میان سپاهایان شاه و اکراد روی داد، اکراد شکست خورده و فرار کردند.<ref>{{یادکرد|کتاب=گرجی‌های ایران (فریدون شهر)|نویسنده = ملک‌محمد رحیمی|ناشر =یکتا |شهر=اصفهان |صفحه=۸۵ |سال=۱۳۷۹ |شابک=<!-- شمارهٔ شابک -->}}</ref><ref>{{یادکرد |کتاب= شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ هجری| نویسنده= مهدی بامداد| ناشر= زوار| چاپ= اوّل| شهر=تهران | سال= ۱۳۴۷| صفحه=۴۷۷}}</ref>
 
* در زمان [[فتحعلی شاه]] قشونی به نام عراق (عراق عجم) و سپهداری یوسف خان گرجی تشکیل گردید و [[فتحعلی شاه]] به فکر سربازگیری از مردم این سامان افتاد. یوسف خان گرجی از شاه تقاضا نمود که برای مرکز قشون قلعه‌ای نظامی احداث کند. به همین جهت تأسیس ساختمان اولیه شهر به‌صورت قلعه‌ای به نام سلطان آباد، شروع و در سال ۱۲۲۳ خورشیدی (۱۸۰۸ میلادی) به پایان رسید.
 
[[مدرسه سپهدار]] اراک یکی از بناهای تاریخی باقی‌مانده از [[دوره قاجار]] است که همزمان با تاسیس [[بازار اراک]] به دستور یوسف خان گرجی بنا شده و نام از وی اقتباس گرده است.
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
== منابع ==
* سعادت نوری، حسین. ''رجال دورهٔ قاجار''. تهران: انتشارات وحید، ۱۳۶۴.
* شمیم، علی اصغر. ''ایران در دورهٔ سلطنت قاجار''. تهران: نشر افکار، ۱۳۷۴.
* سپهر، محمّدتقی. ''ناسخ التّواریخ''. چاپ اسلامیّه.
 
{{زندگینامه-خرد}}