تنفس سلولی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تنفس یاخته‌ای''' مجموعه‌ای از [[دگرگشت]](متابولیزم) یا سوخت‌وسازهایی است که به وسیله تغییرات ترکیبی و تخریبی در موجودات زنده انرژی شیمیایی درون خوراک‌ها را به [[آدنوزین تری‌فسفات]] و مواد زاید تبدیل می‌نماید. واکنش‌هایی که در تنفس یاخته‌ای رخ می‌دهند [[فروگشت]] یا کاتابولیسم نام دارند که در آن یاخته‌ها، مولکول‌های پیچیده را فرومیشکنند و ویران می‌سازند تا بتوانند از آنها انرژی گرفته و از نیروی آنها بکاهند. از این رو فروگشت یک فرایند [[برون‌گرمایی]] (اگزوترمیک) است. فروگشت نیمی از فرایند سوخت‌وساز بدن (دگرگشت یا متابولیسم) را تشکیل می‌دهد. نیمه دیگر [[فراگشت]] (آنابولیسم) نام دارد.

مواد خوراکی که توسط یاخته‌های حیوانی و گیاهی برای تنفس یاخته‌ای استفاده می‌گردد شامل قند، اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب و مولکول اکسیژن به عنوان یک عامل اکسنده مشترک است. انرژی این مواد خوراکی درون آدنوزین تری‌فسفات دخیره گشته است که سومین گروه فسفات آن دارای پیوند ضعیفی با باقی مولکول خوراکی است که به راحتی شکسته شده و سبب ایجاد پیوندهای قوی تری می‌شود، بنابراین انرژی مورد نیاز برای تنفس یاخته‌ای را منتقل می‌نماید که در فرآیندهایی در بدن همچون زیست‌ساخت، حرکت، جابه جایی مواد درون بدن و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

== تنفس هوازی ==