فردگرایی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ابرابزار
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{بیطرفی}}
{{نوارکناری فردگرایی}}
'''فردگرایی''' یا '''فردباوری'''<ref>[http://news.gooya.com/politics/archives/2013/11/171297.php دولت- ملت و یکپارچگی ملی! گفتگو با داریوش آشوری]</ref>{{انگلیسی|individualism}} دیدگاه [[اخلاقی]]، [[فلسفه سیاسی]]، ایدئولوژی یا مرام اجتماعی است که بر ارزش اخلاقی [[فرد]] تأکید می‌کند.<ref name="britannica.com">http://www.britannica.com/EBchecked/topic/286303/individualism "Individualism" on Encyclopædia Britannica Online</ref><ref>[[Ellen Meiksins Wood]]. ''Mind and Politics: An Approach to the Meaning of Liberal and Socialist Individualism''. [[University of California Press]]. 1972. ISBN 0-520-02029-4. Pg. 6</ref>. "فردیت" به یک تعبیر بدین معناست که هر آدمیزاد دارای خلوت و حریم خصوصیِ فیزیکی و روانی، و عقیده فردی و دیگر حقوق اساسی است که در هر شرایطی می‌بایست محترم ‌‌شمرده‌‌ شوند. <ref>در جستجوی "فردیت"، گمشده جوامع سنتی http://www.bbc.co.uk/blogs/legacy/persian/viewpoints/2013/06/post-596.html</ref> فردگرایان اعمال اهداف و خواسته‌های شخص را ترویج می‌کنند و بنابراین برای [[استقلال]] و اتکای به نفس ارزش قائل می‌شوند<ref name="thefreedictionary.com">http://www.thefreedictionary.com/individualism "individualism" on The Free Dictionary</ref> و از این دفاع می‌کنند که منافع فرد باید نسبت به [[حکومت]] یا یک گروه اجتماعی در اولویت باشد،<ref name="thefreedictionary.com"/> و در عین حال با دخالت خارجی در امور شخصی توسط جامعه یا [[نهاد|نهادهایی]] چون دولت مخالفت می‌کنند.<ref
name="thefreedictionary.com"/>
 
خط ۱۴:
هر انسان ادراکی از وجود خویشتن دارد که آن را می‌توان [[هویت]] شخصی یا خود نام نهاد. مجموعه این تصورات در یک کلیت کم وبیش منسجم وحدت می‌یابند و خودپنداشت فرد را می‌سازند. خودپنداشت مجموعه تصورات انسان درباره ویژگیهای درونی و برونی خویش است.<ref>Lapsley,D. H. (1988). Self,ego and identity:Integrative Verlag Inc</ref> همانگونه که انسانْ واجدِ خودپنداشتِ فردی می‌شود، بتدریج واجد تصوراتی از جامعه و فرهنگی که درآن زیست می‌کند نیز می‌شود که می‌توان آن راخودپنداشتِ جمعی نامید. خودپنداشت فردی ناظر به هویت شخصی و خودپنداشت جمعی ناظر به هویت جمعی و یا ملی است..<ref>مقاله برگزیده فردگرایی - پور حسین، رضا - عضو هیئت علمی دانشگاه تهران</ref>
 
در جوامع سنتی متاسفانه تنها بدیلی که برای جمع‌گرایی شناخته و تصور می‌شود [[خودپرستی]] (egotism)، یا به زبان آشناتر "تک‌روی" است. تک‌روی البته مفهومی متفاوت از فردیت است؛ "فردیت" قبول این امر است که فرد دارایِ کرامت، حیطه شخصی و حقوق اساسی است. درحالی که "تک‌روی" به رسمیت شناختن این حقوق تنها برای خود (یا در نهایت نزدیکان خود) است و سلب آن از دیگرانی که معمولا به چشم "رقیب" دیده می‌شوند. <ref>در جستجوی "فردیت"، گمشده جوامع سنتی http://www.bbc.co.uk/blogs/legacy/persian/viewpoints/2013/06/post-596.html</ref>
به عقیده بسیاری، فردگرایی رابطه بسیار نزدیکی با [[خودپرستی]] (egoism) دارد. افراد فردگرایی که به خودپرستی گرایش دارند، معمولاً از خودپرستی خود به صورتی ذاتی دفاع نمی‌کنند ولی با این وجود بسیاری بر این عقیده استوار اند که فردگرایان هم می‌توانند مانند دیگر افراد جامعه روش زندگی خود را خود انتخاب کرده و نسبت به اجبارهای اجتماعی برای تطابق با دیگر افراد، هیچ واکنشی نشان ندهند. دیگر افراد نیز مانند «آین راند» با سنت‌های قبیله‌ای جنگیده و معتقدند که فردگرایی برابر با عفت و پاکدامنی است.
 
== ریشه یابی ==
خط ۲۲:
 
== فردگرایی و جامعه ==
در اجتماعی که فردیت اشخاص شکل نگرفته افراد از نظر روانی همه درهم‌گره‌خورده و وابسته‌ به دیگرانند. در چنین جمع توده‌واری احساسات و افکار و واکنشها و سرنوشت افراد همه وابسته به یکدیگر و منبعث از مفاهیم مبهمی از قبیل "نظر جمع" یا رسم و رسوم و سنتهاست؛ افراد نه تنها تشویق نمی‌شوند که از خود نظری داشته باشند بلکه اغلب فقط آنگاه تایید می‌شوند که به نظر جمع اقتدا کنند و همرنگ جماعت باشند. در چنین جوامعی حتی در مواردی کاملاً شخصی و فردی (نظیر انتخاب رشته دانشگاهی یا همسر و محل سکونت) نیز تصمیمات به صلاحدید خانواده و یا دستور بزرگان گرفته می شود. در چنین جمعی افراد از نظر احساس و اندیشه می‌توانند کاملاً وابسته به یکدیگر باقی بمانند و نسل به نسل خوشبختی و استقلال خود را به بهای جلب محبت و رضایت اطرافیان فدا ‌کنند. در چنین شرایطی است که نقش احساسات و عواطف در تعاملات جمعی بسی برجسته‌تر از نقش عقلانیت و اندیشه می‌شود.<ref>در جستجوی "فردیت"، گمشده جوامع سنتی http://www.bbc.co.uk/blogs/legacy/persian/viewpoints/2013/06/post-596.html</ref>
 
فردگرایی بر این است که شخصی که در جامعه شرکت می‌کند سعی می‌کند منافع خودش را به پیش ببرد یا اقلاً این حق را مطالبه می‌کند که بدون لحاظ کردن منافع جامعه منافع خود را پی بگیرد (فردگرا الزاماً [[آنارشیسم اگوییستی|اگوییست]] نیست). هیچ فلسفه‌ای که [[قربانی کردن]] منافع شخصی فرد را برای اهداف بالاتر اجتماعی قربانی کند مطلوب فردگرا نیست. به هر روی، [[ژان-ژاک روسو|ژان ژاک روسو]]، ادعا می‌کند که مفهوم [[خواست عمومی]] در [[قرارداد اجتماعی (کتاب)|قرارداد اجتماعی]]<ref>'The Social Contract, trans. Maurice Cranston. Penguin: Penguin Classics Various Editions, 1968–2007.</ref> تنها مجموعهٔ خواست‌های فردی نیست و منافع فرد را به پیش می‌برد (قید قانون به خودی خود برای فرد مفید خواهد بود، چنان که فقدان احترام به قانون، از نظر روسو، الزاماً مستلزم شکلی از [[نادانی]] و تسلیم شدن به [[شور (احساس)|شور]] فرد به جای خودمختاری مرجح [[قرارداد اجتماعی (کتاب)|عقل]] است)