محمدعلی عابد: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۳:
'''محمدعلی العابد''' {{به عربی|محمد علي العابد‎}} (زاده [[۱۸۶۷ (میلادی)|۱۸۶۷م]] - درگذشته [[۱۹۳۹ (میلادی)|۱۹۳۹م]]) نخستین [[رئیس جمهور سوریه]] بین ۱۳ ژوئن ۱۹۳۲ تا ۲۱ دسامبر ۱۹۳۶ و هشتمین حاکم بعد از سقوط دولت عثمانی است. العابد زمان انتخابش در سن هفتاد سالگی به‌سر می‌برد.<ref>سوریا و لبنان تحت‌الانتداب الفرنسی، ستیفن لونغریج، ترجمة بیار عقل، دارالحقیقة، ص.222</ref>
همچنین اولین حاکم بوده که به‌وسیلهٔ مجلس انتخابی از طرف مردم تعیین شده است.
العابد در کودکی برای ادامه تحصیلاب دمشق را به مقصد [[استانبول]] و [[پاریس]] ترک کرد.<ref name="محمد">[http://www.arab-ency.com/index.php?module=pnEncyclopedia&func=display_term&id=162867 محمد علی العابد]، الموسوعة العربیة، 23 أغسطس 2011.</ref> او در زمان [[عبدالحمید دوم]] در وزارت خارجهٔ [[عثمانی]] مشغول به کار بود و به عنوان سفیر [[ایالات متحده آمریکا]] منصوب شد. و بعد از خلع [[عبدالحمدید دوم]] دیگر هیچ‌گاه به [[امپراتوری عثمانی]] باز نگشت و با خانواده‌اش در کشورهای اروپایی زندگی کرد و جنگ جهانی اول را به این نحو گذراند و پس از پایان جنگ با خانواده‌اش ابتدا در مصر اقامت کرد و سپس به دمشق بازگشت. العابد در سیاست از یک سو با [[قیمومیت فرانسه بر سوریه و لبنان|قیمومیت فرانسه]] و از سوری دیگر نیز با [[تشکل ملی (سوریه)|تشکل ملی سوریه]] روابط خوبی داشت که عاملی بر رسیدن به رئاست در ۱۳ ژوئن ۱۹۳۲ بود، تا اولین کسی باشد لقب «[[رئیس‌جمهور]]» را در [[سوریه]] حمل می‌کند به این گونه که ماقبل او را به دلیل نبود قوانین مبنی بر جمهوری [[رئیس کشور]] می‌نامیدند.
 
او به [[زبان ترکی|ترکی]] و [[زبان فرانسوی|فرانسوی]] افزون بر عربی مسلط بود، همچنین زبان‌های [[زبان انگلیسی|انگلیسی]] و [[زبان فارسی|فارسی]] را نیک می‌دانست و به [[ادبیات فرانسه]] و اقتصاد علاقه از خود نشان می‌داد. خانواده العابد جزء خانواده‌های ثروت‌مند سوریه به‌شمار می‌رفتند و نسبش به قبیلهٔ الموالی یکی از قبیله‌هایی که در زمان [[عباسیان]] در سوریه اسکان داده شده است بر می‌گردد.<ref name="محمد">[http://www.arab-ency.com/index.php?module=pnEncyclopedia&func=display_term&id=162867 محمد علی العابد]، الموسوعة العربیة، 23 أغسطس 2011.</ref>
خط ۴۱:
== زندگی ==
=== تحصیلات ===
[[پرونده:Galatasaray Lisesi.jpg|بندانگشتی|راستچپ| تصویری از دبیرستان گالاتاسرای که العابد در آن دیپلم دریافت کرد.]]
محمد علی العابد در سال ۱۸۶۷م در [[دمشق]] متولد شد. درس‌های دورهٔ ابتدایی را در دمشق گذراند و سپس در سال ۱۸۸۵م به [[بیروت]] رفت و زیر نظر شیخ محمد عبده تحصیلات خود را ادامه داد. بعد به درخواست پدرش دمشق را به مقصد [[استانبول]] ترک کرد و در [[دبیرستان گالاتاسرای]] که زبان آموزشی آن فرانسوری بود تحصیل کرد به همین دلیل قبل از اینکه به فرانسه برود زبان‌های ترکی و فرانسوی را آموخت.<ref name="محمد"/> العابد بعد از پایان دروس دبیرستان به پاریس رفت و از رشته‌های [[رشته حقوق|حقوق]] و [[اصول فقه|اصول فقه اسلامی]] فارغ‌التحصیل شد.<ref name="محمد"/>
 
=== کار در دولت عثمانی ===
 
العابد بعد از فارغ‌التحصیل شدن از [[پاریس]] به [[استانبول]] برگشت و به سمت مشاور حقوقی برای وزارت خارجهٔ [[عثمانی]] منصوب شد، و به‌واسطهٔ نفوذ پدرش و نزدیکی اوپدرش بهبا [[عبدالحمید دوم]] به سمت سفیر دولت عثمانی در [[ایالات متحده آمریکا]] رسید ولی شغلش به‌عنوان سفیر در [[واشنگتن]] زیاد به طول نینجامید و بعد از سه هفته در ۲۳ ژوئن ۱۹۰۸م مأموریت او به عنوان سفیر به پایان رسید. بعد از برکناری از سمت وزارت خارجه از ترس جان دیگر هیچ‌گاه به قلمرو دولت عثمانی بازنگشت و از واشنگتن به [[کالیفرنیا]] و سپس به سوی اورپا رفت. العابد زمان [[جنگ جهانی اول]] را نیز به همین‌شکل گذراند و در کشورهای [[سویس]]، [[فرانسه]] و [[انگلیس]] اقامت کرد. بعد از پایان جنگ العابد با خانواده‌اش به [[مصر]] رفت و در آنجا پدر العابد فوت شددرگذشت و بعد از سقوط [[پادشاهی عربی سوری]] در سال ۱۹۲۰م با خانواده‌اش از مصر دوباره به دمشق، محل تولدش بازگشت.<ref>[http://www.asharqalarabi.org.uk/center/rijal-ali.htm محمد علی العابد]</ref>
در دمشق روابط دوستانه‌ای با استعمار[[قیمومت قومیتفرانسه بر سوریه و لبنان|استعمار فرانسه در سوریه]] برقرار کرد تا آنجا که [[محمد کرد علی]] او را متهم کرد که؛ العابد به جانبداری از فرانسوی‌ها ضد مردمش می‌پردازد.<ref>سوریا والانتداب الفرنسی- سیاسة القومیة العربیة، ص.427</ref>
 
=== کار دولتی در سوریه ===
[[پرونده:Sykes-Picot.svg|بندانگشتی|چپ|۲۰۰px|منطقه تحت نفوذ فرانسه (آبی), منطقه تحت نفوذ بریتانیا (قرمز), منطقه تحت نفوذ روسیه (سبز)]]
در تاریخ ۱۹۲۰ طبق [[موافقت‌نامه سایکس–پیکو]] سوریه و لبنان به فرانسه واگذار شد به همین دلیل فرانسه به سوریه حمله کرد و بعد از [[جنگ میسلون]] به کار [[پادشاهی عربی سوریه]] پایان دادالعابد در ۲۸ ژوئن ۱۹۲۲م نمایندهٔ دمشق در [[مجلس سوریه]] شد. مجلس سوریه به‌وسیلهٔ فردی فرانسوی به‌نام [[تیمسار]] [[هنری گرو]] تأسیس شده و متشکل از پانزده نماینده بوده است.<ref name="وزیر">سوریة والانتداب الفرنسی، یوسف الحکیم، دارالنهار، بیروت 1983، ص.88</ref>
 
العابد در ۲۸همان ژوئنروز ۱۹۲۲مکه نمایندهٔمجلس دمشقکشور درفدرال سوریه [[مجلسصبحی سوریهبرکات]] شد.را مجلسبه‌عنوان سوریهرئیس‌جمهور به‌وسیلهٔبه فردیمدت فرانسوییک‌سال به‌نامتعیین [[تیمسار]]کرد [[هنری گرو]] تأسیس شدهالعابد ونیز متشکلبه ازسمت پانزدهوزارت نمایندهامور بودهمالی استرسید.<ref name="وزیر">سوریة والانتداب الفرنسی، یوسف الحکیم، دارالنهار، بیروت 1983، ص.88</ref>
 
در همان روز که مجلس کشور فدرال سوریه [[صحبی برکات]] را به‌عنوان رئیس‌جمهور به مدت یک‌سال تعیین کرد العابد نیز به سمت وزارت امور مالی رسید.<ref name="وزیر">سوریة والانتداب الفرنسی، یوسف الحکیم، دارالنهار، بیروت 1983، ص.88</ref>
العابد در سمت وزیر امور مالی تا [[۱ ژانویه]] [[۱۹۲۵ (میلادی)|۱۹۲۵م]] باقی ماند و در خلال وزارت درازمدت خود قرار داد بانک سوریه-لبنان بزرگ تصویب شد؛ از ۱ اگوست ۱۹۲۲ تأسیس و ۱۹۴۸ به کار خود پایان داد و واحد پولی آن [[لیره سوریه|لیره]] بود که حتی بعد از جدا شدن این دو بانک از هم اسم آن تغییر نکرد و فقط قرش (هر ۱۰۰ قرش یک لیره است) از غرش به قرش تغییر یافته است. در دوران وازت مالی العابد، صحبی برکات رئیس‌جمهور وقت سوریه با دختر العابد ازدواج کرد ولی این ازدواج کوتاه‌مدت بود و با طلاق به پایان رسید ولی العابد از سمت خود استعفا نکرد ولی طبق گفتهٔ [[یوسف الحکیم]] تاریخ‌نگار سوری که با آن زمان معاصر بود در مورد این طلاق گفت: "دوستی بین رئیس‌جمهور و وزیر به پایان رسید" اینگونه که منزل العابد به نشستگاهی برای مخالفان برکات علی‌الخصوص [[تشکل ملی (سوریه)|تشکل ملی]] تبدیل گشت که رابطهٔ دوستانهٔ العابد با [[تشکل ملی (سوریه)|تشکل ملی سوریه]] تأثیر چشم‌گیری در به‌قدرت رسیدن العابد در سال ۱۹۳۲ به عنوان نمایندهٔ توافقی از طرف تمامی قشرهای سوری شد.<ref>سوریة والانتداب الفرنسی، مرجع سابق، ص.97</ref>