'''پوستهٔ یاخته''' یا '''غِشاءغشای یاخته''' یا '''غشای پلاسمایی''' به پوستهپوستهٔ نازک [[یاخته|یاختهها]] که از یک یادولایه [[فسفولیپید|فسفولیپیدی]] تشکیل شده گفته میشود.{{سخ}}
غشایپوستهٔ سلولییاخته همچنین به عنوان مرز میان [[اندامک|اندامکهای]] درون یاختهای عمل میکند.
در واقع غشاءپوستهٔ سلولیاخته جداری ستدیوارهایست که محافظت از سلول[[یاخته]] را برعهده دارد. [[سیتو پلاسم]] دردرون داخل غشاء سلول است و محیط خارج سلولی در خارج ازپوستهٔ آنیاخته قرارجای دارد. غشاءپوستهٔ سلولیاخته از یک لایه پروتئین و دو لایه چربی تشکیل شده است. رفتوآمد مواد به داخل و خارج سلولیاخته از طریق کانالهایمجراهای غشاءپوستهٔ سلولیاخته انجام میشود. از بین رفتن این غشاءپوستهٔ آسیب پذیری سلولیاخته را سبب میشود.{{سخ}}
غشایپوستهٔ پلاسمایییاخته شامل دولایه [[فسفولیپید|فسفولیپیدی]] همراه با [[کلسترول]] و [[پروتئین|پروتئینهای]] درون غشاییپوستهای یا سطح غشاییپوستهای میباشد.
به بیانی دیگر بخش اعظم اندامکهای [[سلولیاخته]] بوسیله غشاءهاییپوستههایی مفروش شدهاند که به طور عمده از [[لیپید|لیپیدها]] و [[پروتئین|پروتئینها]] تشکیل شدهاند.این غشاءهاپوستهها شامل غشاءپوستهٔ سلولی،یاخته، غشاءپوستهٔ هسته،[[هسته غشاییاخته|هسته]]، رتیکولومپوستهٔ اِندوپلاسمیک[[شبکه آندوپلاسمی|شبکهٔ آندوپلاسمی]] و غشاءپوستهٔ [[میتوکندری|میتوکندریها]]، [[لیزوزوم|لیزوزومها]] و [[دستگاه گلژی]] هستند.{{سخ}}
لیپیدهای غشاءهاپوستهها سدی ایجاد میکنند که از حرکت آزاد آب موجود در [[ماتریکس برون سلولی|مایع میانیاخته]] و مواد محلول در آب از یک بخش سلولیاخته به یک بخش دیگر جلوگیری میکنند زیرا آب در چربی محلول نیست. اما باید دانست که ملکولهای پروتئینی در غشاء٬پوسته٬ غالباً در سراسر عرض غشاءپوسته نفوذ کرده و به این ترتیب مسیرهای اختصاصی، که غالباً منافذ یا ''Pores'' نامیده میشوند برای عبور مواد ویژه از غشاءپوسته به وجود میآورند. همچنین بسیاری از سایر پروتئینهای غشاءپوسته [[آنزیم|آنزیمها]] هستند که تعداد زیادی از واکنشهای شیمیایی مختلف را کاتالیز میکنند.
== پوستهٔ یاخته ==
[[پرونده:Cell_membrane_detailed_diagram_en.svg|بندانگشتی|550px|شکل پروتئینها در پوستهٔ یاخته]]
غشایپوستهٔ سلولیاخته که به طور کامل سلولیاخته را احاطه میکند، یک ساختار خم پذیر ارتجاعی نازک به ضخامت ۵/۷ تا ۱۰ نانومتر است. غشاء تقریباً از پروتئینها و لیپیدها تشکیل شدهاست و ترکیب تقریبی عبارت است از: [[پروتئین|پروتئینها]] ۵۵ درصد، [[فسفولیپید|فسفولیپیدها]] ۲۵ درصد، [[کلسترول]] ۱۳ درصد و سایر لیپیدها ۴ درصد و کربوهیدراتها ۳ درصد.{{سخ}}
سد لیپیدی غشای سلول از نفوذ آب جلوگیری میکند: ساختار پایه غشای سلول یک لایه چربی دو طبقهاست که یک ورقه نازک از لیپیدها فقط به ضخامت دو مولکول بوده و در سراسر سطح سلول٬ یکپارچهاست. جایجای این ورقه نازک لیپیدی، مولکولهای پروتئینی درشت از نوع کروی شکل قرار دارند.{{سخ}}
ساختارپایه لایه دوطبقه [[چربی]] از مولکولهای فسفولیپید تشکیل شدهاست. یک انتهای هر مولکول فسفولیپید در آب محلول بوده یعنی آبدوست ([[هیدروفیل]]) است. انتهای دیگر فقط در چربیها محلول بوده یعنی آبگریز ([[هیدروفوب]]) است. انتهای فسفاتی فسفولیپد هیدروفیلیک و اسید چربی آن هیدروفوبیک است.