قوم موسو: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲:
'''موسو''' یا '''نا''' [[گروه قومی]] کوچکی است که در جنوب [[چین]] در استانهای [[یوننان]] و [[سیچوآن]] در نزدیکی [[تبت]] زندگی میکنند. جمعیت موسوها حدود ۴۰ هزار نفر است و بیشترشان در ناحیه یونگنینگ و اطراف [[دریاچه لوگو]] در ارتفاعات [[هیمالیا]] سکونت دارند.
[[جمهوری خلق چین|حکومت چین]] این قوم را بخشی از اقلیت قومی '''ناسی''' محسوب میکند هرچند موسوها فرهنگی متمایز از
شهرت موسوها بیشتر به خاطر نوع منحصربفرد پیوند زناشویی آنهاست. در این قوم زن و شوهر با هم زندگی نمیکنند و در خانه پدری و مادری خود میمانند. رابطه زوج به ملاقاتهای مخفیانه شبانه در اتاق شخصی دختر منحصر میشود. آنها بدون هیچ تشریفاتی رابطهای را آغاز کرده و هرگاه که خواستند آن را پایان میدهند. این پیوند موسوها به «ازدواج گذری» معروف است و بسیاری از باورهای سنتی مردمشناسی در مورد [[ازدواج]] و [[خانواده]] را به چالش میکشد.
[[فرهنگ]] موسوها معمولاً فرهنگی [[مادرسالار]] نامیده میشود و خودشان هم از این واژه استفاده میکنند چون تصور میکنند این توصیف موجب افزایش علاقه به فرهنگ ایشان و بالتبع افزایش توریسم میشود. اما ساختار اجتماعی پیچیده موسوها را به سختی میتوان در قالب تعریفهای سنتی [[مردمشناسی]] گنجاند. مسلم است که برخی ویژگیهای فرهنگ مادرسالاری در آنها دیده میشود؛ ریاست خانواده بیشتر با زنان است. [[ارث]] از مادر به دختر منتقل میشود و تصمیمگیریهای تجاری با زنان است. اما قدرت سیاسی بیشتر در اختیار مردان است که این در تضاد با مادرسالاری است.
== زندگی روزانه ==
خط ۲۶:
ریاست خانواده بر عهده مادر است. او در تصمیمات مربوط به مخارج و شغل اعضای خانواده حرف آخر را میزند و زمانی که بخواهد یکی از دختران نسل بعدی (یعنی دختران خودش یا خواهرانش) را به عنوان جانشین خود انتخاب کند کلید انبار را به او میدهد که نمادی از مسئولیتها و حقوق اوست.
اغلب چینیها ارزش بسیار بیشتری برای فرزندان پسر قائلند چون فرزندان پسر همسر خود را به خانه پدری میآورند و این ترجیح فرزند پسر بر اثر
== پیوند زناشویی ==
خط ۵۱:
;'''زبان'''
موسوها به گویشی از [[زبان ناسی]] صحبت میکنند که از [[زبانهای تبتی-برمهای|خانواده زبانهای تبتی-برمهای]] است.
;'''مراسم تشییع'''
خط ۶۶:
'''دابا''' مذهب باستانی موسوهاست که هزاران سال بخشی از فرهنگ این قوم بودهاست. این آئین زبان به زبان از نسلی به نسل دیگر منتقل شدهاست و فرهنگ و تاریخ این قوم را در خود جای دادهاست. مذهب دابا از اصول [[آنیمیسم|آنیمیستی]] پیروی میکند و شامل پرستش ارواح درگذشتگان و [[ایزدبانو]]ها میشود. اعتقاد مذهبی موسوها در میان اقوام همسایه خود منحصر بهفرد است چراکه به جای یک خدای جنگجوی نگهبان به یک الهه مادر پشتیبان باور دارند.
وظیفه اصلی روحانیون (یا [[شمن|شمنها]]) که آنها هم '''دابا''' نامیده میشوند، [[جنگیری]] و کمک به ارواح درگذشتگان است. آنها آنقدر شراب مینوشند تا به خلسه بروند و بتوانند با ارواح گفتگو کنند. موسوها زبان نوشتاری ندارند و در نتیجه متن مذهبی هم ندارند. آنها [[معبد]] هم ندارند. تمام داباها مرد هستند و مثل بقیه در خانه مادری خود زندگی میکنند و وقتی مراسم مذهبی انجام نمیدهند به کارهای روزمره خود مثل ماهیگیری و شبانی مشغول میشوند. کارهای مذهبی آنها چندان زیاد نیست آنها فقط برای مراسم سنتی خاصی مثل نامگذاری بچه، مراسم بلوغ، تشییع جنازه و برخی مراسم و جشنهای مخصوص مثل جشن بهار فراخوانده میشوند.
یک بحران فرهنگی هم در این زمینه ایجاد شدهاست. قوانین ضدمذهبی دولت کمونیستی چین موجب شده بود تا کار داباها غیرقانونی شود. البته این قانون اکنون لغو شدهاست اما تعداد کمی دابا باقی ماندهاند که بیشتر آنها کهنسال هستند و به همین دلیل برخی موسوها نگران هستند که با درگذشت این نسل بخشی از میراث تاریخی آنها از دست برود.
خط ۷۶:
==تغییرات اخیر==
زندگی موسوها در سالهای اخیر به سرعت در حال تغییر است. مهاجرت هانها به منطقه یونگنینگ، که از دوران [[حکومت مینگ]] آغاز شد، اولین عاملی است که تغییراتی را در فرهنگ موسها ایجاد کردهاست. پذیرش مذهب بودایی که البته با ارزشهای موسو سازگار شده دیگر تغییری است که در فرهنگ موسوها رخ داده است. در گذشته نه تجارت
موسوها در اطراف دریاچه لوگو زندگی میکنند که منطقهای با محیط طبیعی بسیار زیبا است. عکاسان، خبرنگاران، سازندگان برنامههای تلویزیونی، نویسندگان و هنرمندان زیادی نیز به خانه موسوها آمده و در مورد آنها مطالبی منتشر کردهاند. و این توجه عمومی موجب جلب گردشگران زیادی به منطقه شدهاست. ورود این گردشگران هرچند از نظر مالی برای موسوها سودمند است اما فرهنگ موسوها را به شدت تهدید کردهاست. شهرت موسوها به داشتن روابط متعدد باعث شده تا خیلی از مردان برای هوسرانیهای جنسی به این منطقه بیایند. همچنین ایدههای غربی در مورد زندگی مشترک و خانواده ارزشهای سنتی موسوها را نیز تهدید کردهاست. بر اساس تحقیقی که در سال ۲۰۰۸ صورت گرفته حدود یکچهارم روابط موسوها به صورت زندگی مشترک زن و شوهر درآمدهاست.
|