مالک بن عامر اشعری: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۷:
 
اگر بتوان‌ در شیعی‌ بودن‌ اشعریان‌ کوفه‌ تردید کرد، ظاهراً درباره تشیع‌ اشعریان‌ قم‌ نباید تردیدی‌ روا داشت‌. اینان‌ چندی‌ پس‌ از درآمدن‌ به‌ قم‌ تشیع‌ خود را آشکار کردند و به‌ تبلیغ‌ آن‌ اهتمام‌ ورزیدند و خیلی‌ زود قم‌ را به‌ صورت‌ یکی‌ از پایگاههای‌ تشیع‌ در آوردند. از میان‌ اینان‌ عالمان‌ و فقیهان‌ و محدثان‌ و متکلمان‌ بزرگی‌ برخاستند که‌ نامدارترین‌ آنان‌ تا پایان‌ دوره امامت ‌ و آغاز غیبت‌ کبری‌ کم‌ و بیش‌ با امامان ‌ عصر خود ارتباط داشتند و از آنان‌ حدیث ‌ نقل‌ می‌کردند و گاه‌ برخی‌ از آن‌ها نمایندگی‌ امام‌ عصر خود را در قم‌ رسماً بر عهده‌ داشتند و از این‌ راهها یاری‌های‌ فراوان‌ به‌ امامان‌ شیعی‌ و فکر و فرهنگ‌ شیعی‌ کردند، خاصه‌ که‌ اشعریان‌ نفوذ و قدرت‌ خود را در جاهای‌ دیگر نیز گسترانیدند. مثلاً حمزة بن‌ یسع‌ اشعری ‌ علاوه‌ بر امارت‌ [[قم]]‌، حکومت‌ [[قزوین]] ‌ را هم‌ داشت‌ و نیز [[ساوه]] ‌، [[فراهان]] ‌، [[تفرش]] ‌ و [[کاشان]] ‌ هم‌ به‌ تدریج‌ به‌ قلمرو اشعریان‌ افزوده‌ شد. <ref>قمی‌، حسن‌ بن‌ محمد، ج۱، ص۲۶۳، تاریخ‌ قم‌، ترجمه حسن‌ بن‌ علی‌ قمی‌، به‌ کوشش‌ جلال‌ الدین‌ طهرانی‌، تهران‌، ۱۳۶۱ش‌.</ref> <ref>قمی‌، حسن‌ بن‌ محمد، ج۱، ص۲۷۹، تاریخ‌ قم‌، ترجمه حسن‌ بن‌ علی‌ قمی‌، به‌ کوشش‌ جلال‌ الدین‌ طهرانی‌، تهران‌، ۱۳۶۱ش‌. </ref>
 
 
==اقدامات اشعریان در قم==
 
از روایات‌ سمعانی ‌<ref>سمعانی‌، عبدالکریم‌، ج۱۰، ص۴۸۴- ۴۸۵، الانساب‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۸۲- ۱۳۹۹ق‌/۱۹۶۲- ۱۹۷۹م‌.</ref> و یاقوت ‌ <ref>یاقوت‌، بلدان‌، ج۴، ص۱۷۵.</ref> چنین‌ بر می‌آید که‌ پیش‌ از آن‌ قم‌ وجود نداشته‌، یا از اهمیتی‌ برخوردار نبوده‌ است‌ و شهر را این‌ اشعریان‌ بنیاد نهادند؛ اما دلایل‌ تاریخی‌ همچون‌ ذکر آن‌ در وقایع‌ فتوح‌ به‌ عنوان‌ یکی‌ از توابع‌ اصفهان‌ خلاف‌ آن‌ را ثابت‌ می‌کند. <ref>فقیهی‌، علی‌اصغر، ج۱، ص۵۰ -۶۳، تاریخ‌ جامع‌ قم‌، قم‌، حکمت‌.</ref> با این‌همه‌ مسلم‌ است‌ که‌ اشعریان‌ قم‌ را به‌ سرعت‌ توسعه‌ دادند و آن‌ را از اصفهان‌ جدا کردند و به‌ صورت‌ شهری‌ مستقل‌ در آوردند و بر اهمیت‌ آن‌ افزودند. <ref>حسینی‌ قمی، محمد، ج۱، ص۱۷۲، خلاصة البلدان‌، به‌ کوشش‌ مدرسی‌ طباطبایی‌، قم‌، حکمت‌. </ref> مقارن‌ ورود اشعریان‌ همه‌ یا اغلب‌ مردم‌ قم‌ دین‌ زردشتی‌ داشتند <ref>بیک‌ ارباب‌، محمدتقی‌، ج۱، ص۱۸- ۱۹، تاریخ‌ دارالایمان‌ قم‌، به‌ کوشش‌ مدرسی‌ طباطبایی‌، قم‌، ۱۳۵۳ش‌. </ref> و اشعریان‌ آتشکده آن‌جا را ویران‌ کردند و نخستین‌ مسجد را بر آوردند.<ref>قمی‌، حسن‌ بن‌ محمد، ج۱، ص۳۷، تاریخ‌ قم‌، ترجمه حسن‌ بن‌ علی‌ قمی‌، به‌ کوشش‌ جلال‌ الدین‌ طهرانی‌، تهران‌، ۱۳۶۱ش‌.</ref> ورود اشعریان‌ به‌ قم‌ باعث‌ نفوذ و گسترش‌ اسلام ‌ و عقاید شیعی‌ شد. به‌ گزارش‌ قمی ‌ <ref>قمی‌، حسن‌ بن‌ محمد، ج۱، ص‌ ۲۷۸، تاریخ‌ قم‌، ترجمه حسن‌ بن‌ علی‌ قمی‌، به‌ کوشش‌ جلال‌ الدین‌ طهرانی‌، تهران‌، ۱۳۶۱ش‌.</ref> نخستین‌ کسی‌ که‌ تشیع ‌ این‌ طایفه‌ را علنی‌ کرد و به‌ ترویج‌ آن‌ اهتمام ‌ ورزید، موسی‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ سعد اشعری‌ بود.
 
== پانویس ==