عدد کوانتومی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: نیازمند بازبینی |
|||
خط ۳:
== مدل کوانتومی اتم ==
در سال ۱۹۲۶ [[اروین شرودینگر]] فیزیکدان مشهور اتریشی بر مبنای رفتار دوگانهٔ الکترون و با تأکید بر رفتار موجی آن، مدلی برای اتم پیشنهاد داد. وی در این مدل به جای محدود کردن الکترون به یک مدار دایرهای شکل، از حضور الکترون در [[فضای سه بعدی]] به نام [[اوربیتال]] سخن به میان آورد. او پس از انجام محاسبههای بسیار پیچیدهٔ ریاضی نتیجه گرفت همان گونه که برای مشخص کردن مکان یک جسم در فضا به سه عدد (طول، عرض و ارتفاع) نیاز است، برای مشخص کردن هر یک از اوربیتالهای یک اتم نیز به چنین دادههایی نیاز داریم. شرودینگر به این منظور از سه عدد l، n و m استفاده کرد که عددهای کوانتومی خوانده میشوند.
n که عدد کوانتومی اصلی گفته میشود، همان عددیست که [[نیلز بور|بور]] برای مشخص کردن ترازهای انرژی در مدل خود بکار برده بود. در مدل کوانتومی به جای ترازهای انرژی از واژهٔ لایههای الکترونی استفاده میشود و n [[تراز انرژی]] آنها را معین میکند. n=۱ پایدارترین [[لایهٔ الکترونی]] را نشان میدهد و هرچه n بالاتر میرود، تراز انرژی لایهٔ الکترونی افزایش مییابد. پیرامون [[هستهٔ اتم]] حداکثر هفت لایهٔ الکترونی مشاهده شده است. مقادیر مجاز برای عدد کوانتومی اصلی n عددهای صحیح مثبت ۱، ۲، ۳ ... هستند.
مشاهدهها نشان داده است که الکترونهای موجود در یک لایهٔ الکترونی، گروههای کوچکتری نیز تشکیل میدهند. به هر یک از این گروهها زیرلایه میگویند. n تعداد زیرلایههای هر لایهٔ الکترونی را مشخص میکند. برای مثال در لایهٔ الکترونی n=۲ دو زیرلایه وجود دارد. زیرلایهها را با عدد کوانتومی اوربیتالی l مشخص میکنند. l میتواند عددهای صحیح ۰ تا n-۱ را در بر بگیرد. این مقادیر عددی را با حروف s (برای l=۰) یا p (برای l=۱) یا d (برای l=۲) یا f (برای l=۳) نشان میدهند. برای مثال در دومین لایهٔ الکترونی (n=۲) دو زیرلایهٔ s و p وجود دارند. افزون براین l شکل و تعداد اوربیتالها راهم مشخص میکند. شکل اوربیتالهای موجود در زیرلایهٔ s و p به ترتیب کروی و دمبلی است.
سومین عدد کوانتومی که عدد کوانتومی مغناطیسی m گفته میشود، جهت گیری اوربیتالها در فضا را مشخص میکند. m همهٔ عددهای صحیح بین ۱- تا ۱+ را در بر میگیرد. برای مثال اگر l=۱ باشد، برای m مقادیر ۱-، ۰ و ۱+ بدست میآید.
در هر زیرلایه به تعداد ۲l+۱ اوربیتال وجود دارد.<ref>کتاب درسی شیمی سال دوم دبیرستان سال ۱۳۹۲</ref>
== منابع ==
{{پانویس}}
|