اتریش-مجارستان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
علیرضا (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۲:
{{Infobox former country
|native_name = ''Österreichisch-Ungarische Monarchie'' <small>([[زبان آلمانی|آلمانی]])</small>{{سخ}}''Osztrák-Magyar Monarchia'' <small>([[زبان مجاری|مجاری]])</small> <!-- Conventional, not the nobilities overpuffed excessive term --->
|conventional_long_name =پادشاهی اتریش-مجارستان{{سخ}}<small>[[#full-names|نام هاینام‌های دیگر]]</small>
|common_name = اتریش-مجارستان
|continent=اروپا
خط ۳۳:
|image_flag = Flag of Austria-Hungary 1869-1918.svg
|flag_type = پرچم ملی
|flag = فهرست پرچم هایپرچم‌های اتریش
|image_coat = Wappen Kaisertum Österreich 1867 (Mittel).png
|coa_size = 120px
خط ۴۱:
|national_anthem = ''هیچ''{{سخ}}'''[[سرود امپراتوری]]'''{{سخ}}''[[Gott erhalte Franz den Kaiser|Gott erhalte, Gott beschütze / Unsern Kaiser, unser Land!]]''{{سخ}}<small>"خدا حفط کند، خدا نگهداری کند / امپراتورمان را، کشورمان را!"</small>
|national_motto = تقسیم‌ناپذیر و جدانشدنی{{سخ}}Indivisibiliter ac Inseparabiliter
|common_languages = زبان هایزبان‌های رسمی:{{سخ}}[[زبان آلمانی|آلمانی]]، [[زبان مجاری|مجاری]]، [[زبان چکی|چکی]]، [[زبان لهستانی|لهستانی]]، [[زبان اوکراینی|اوکراینی]]، [[زبان رومانیایی|رومانیایی]]، [[زبان کرواتی|کرواتی]]، [[زبان ایتالیایی|ایتالیایی]]، [[زبان اسلواکیایی|اسلواکیایی]]، [[زبان صربی|صربی]]، [[زبان اسلونیایی|اسلونیایی]]{{سخ}}زبان هایزبان‌های غیر رسمی اقلیت:{{سخ}}[[زبان بوسنیایی|بوسنیایی]]، [[زبان روسینی|Rusyn]]، [[زبان ییدیش|ییدیش]]
|religion = [[کاتولیک رومی]]؛ همچنین [[پروتستانتیسم]]، [[ارتدکس شرقی]]، [[یهودیت]]، و [[اسلام سنی]] پس از الحاق بوسنی
|capital = [[وین]] (پایتخت اصلی) و [[بوداپست]]
|largest_city = [[وین]]= 1 623 538 people [[بوداپست]]= 1 612 902 people
|government_type = [[سلطنت مشروطه]]، [[اتحاد شخصی]] از طریق ''[[پادشاهی دو گانهدوگانه]]''
|title_leader = [[امپراتور اتریش|امپراتور]] و [[پادشاه مجارستان|پادشاه]]
|leader1 = [[فرانتس یوزف یکم اتریش|فرانتس یوزف یکم]]
خط ۶۵:
|stat_year1 = ۱۹۱۴
|event_start =[[سازش اتریش-مجارستان در ۱۸۶۷|سازش ۱۸۶۷]]
|event_end =[[پیامد هایپیامدهای جنگ جهانی اول#اتریش-مجارستان|انحلال]]
|event_post = معاهدات انحلال¹
|date_post= [[معاهده سنت ژرمن آن له (۱۹۱۹)|در ۱۹۱۹]] و [[معاهده تریانون|در ۱۹۲۰]]
|event1 = [[چک-اسلواکی|چک-اسلواک]] indep.
|date_event1 = ۲۸ اکتبر ۱۹۱۸
|event2 = [[دولت اسلونیایی، کروات و صرب|اسلاو هایاسلاوهای جنوبی]] indep.
|date_event2 = ۲۹ اکتبر ۱۹۱۸
|currency = [[گولدن اتریش-مجارستان|Gulden]]{{سخ}}[[کرون اتریش-مجارستان|کرون]] (از ۱۸۹۲)
خط ۸۰:
 
== تاریخ ==
به موجب سازش ۱۸۶۷م، [[امپراتوری اتریش]] به اتریش (سرزمین‌هایی که در پارلمان امپراتوری نماینده داشتند) و مجارستان تقسیم گردید. هر دو کشور یک [[نخست وزیر]] و یک پارلمان داشتند ولی از هر پارلمان ۶۰ نماینده به دعوت امپراتور-پادشاه، در [[بوداپست]] یا [[وین]] گرد می‌آمدند و مستقل از یکدیگر مسائل مشترک اتریش-مجارستان را مورد بحث قرار می‌دادند.<ref name="فرهنگ">{{یادکرد|کتاب=فرهنگ تاریخ جلد اوّل |ترجمه=احمد تدین، شهین احمدی |ناشر=مؤسسه انتشارات آگاه |چاپ=اوّل |شهر= |سال=تابستان ۱۳۶۹ |صفحه=ص۸۰ |شابک=}}</ref>
 
این سازش [[زبان آلمانی|آلمان‌های]] ساکن [[اتریش]] و [[مجار|مجارها]] را به هم نزدیک کرد لیکن موجب رضایت خاطر [[رومن|رومنها]]، [[اسلاو|اسلاوها]] و ایتالیایی‌های ساکن امپراتوری، که با هم اکثریت سکنه مملکت را تشکیل می‌دادند، نشد. این اقوام با اصرار تمام هواخواه ایجاد حکومت [[فدرالیسم]] بودند. در خارج، اتریش با [[آلمان]] مصالحه کرد و پس از اتحاد با آن در سال [[۱۸۷۹ (میلادی)|۱۸۷۹م]] ناحیه [[بوسنی و هرزگووین]] را گرفت. سیاست خارجی این امپراتوری متکی به اتحاد با [[آلمان]] و سپس اتحاد با [[ایتالیا]] بود و با [[روسیه]] و [[صربستان]] مخالفت می‌شد چون صربستان مرکز فعالیت‌های خطرناک اسلاوهای امپراتوری به شمار می‌رفت.<ref>{{یادکرد|کتاب=تاریخ جهانی از قرن شانزدهم تا عصر حاضر (جلد دوم)|نویسنده =ش. دولاندلن|ترجمه=احمد بهمنش|ناشر =انتشارات دانشگاه تهران|چاپ=پنجم|شهر=|صفحه=ص۳۵۲|سال=|شابک=}}</ref>
 
اتریشی‌ها درصدد بودند با رسمیت بخشیدن به حاکمیت خود بر دو ایالت بوسنی و هرزگوین آنها را از سلطه [[عثمانی|عثمانیها]] خارج کنند و در عین حال به این وسیله، [[ملی‌گرا|ملی‌گرایان]] [[اسلاو]] را از اتحاد با یکدیگر دلسرد سازند. در روز [[۲۸ ژوئن]] [[۱۹۱۴ (میلادی)|۱۹۱۴م]] [[آرشیدوک فرانتس فردیناند]] ولیعهد اتریش-مجارستان و همسرش در [[سارایوو]] به دست یک متعصب [[صرب]] که تبعه اتریش بود کشته شدند. در نتیجه در [[۲۸ ژوئیه]] [[۱۹۱۴ (میلادی)|۱۹۱۴م]] اتریش به صربستان اعلان جنگ داد که باعث آغاز [[جنگ جهانی اول]] شد.<ref>{{یادکرد|کتاب=تاریخ اروپا از رونسانس تا پایان جنگ جهانی دوم|نویسنده =غفاری فرد، عباسقلی|ناشر=فرهنگ|چاپ=اول|شهر=تهران|صفحه=ص۲۱۸|سال=۱۳۸۳|شابک=ISBN 944-4445}}</ref>
 
با مرگ [[فرانسوا ژوزف]] در [[۱۹۱۶ (میلادی)|۱۹۱۶م]]، جانشین او کارل وعده اصلاحاتی در قانون اساسی را داد ولی حمایت [[متفقین]] از تجزیه اتریش-مجارستان، فروپاشی آن را گریزناپذیر ساخت. معاهده هایمعاهده‌های سنت ژرمن و تریانون رسماً انحلال دوگانه را تأیید کردند.<ref name="فرهنگ"/>
 
{{-}}
 
== منابع ==
{{ویکی‌انبار|Category:Austria-Hungary}}
{{ویکی‌انبار-رده|Austria-Hungary}}
{{پانویس|2۲}}
{{امپراتوری‌ها}}
{{یگانگی آلمان}}
{{دیپلماسی ابرقدرت‌ها ١٨٧١۱۸۷۱-١٩١٣۱۹۱۳}}
{{تن‌تن}}