سرزمین کوهستانی ارمنستان: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سرزمین کوهستانی ارمنستان''' یا '''فلات [[ارمنستان]]''' سرزمینی است با [[کوهستان]]‌های بلند و [[دژ]] طبیعی باشکوهی است که حصارهای آن از دشت [[قفقاز جنوبی]] گرفته تا [[فلات|فلاتی]] که امروزه به اشتباه نام فلات آناتولی<ref>نام آناتولی شرقی کلمه‌ای کاملاً ساختگی محسوب می‌شود. در واقع آناتولی کلمه‌ای یونانی به معنای شرق و آناتولیکون در این زبان به معنای شرقی است. در زمان [[امپراتوری روم شرقی]]، بخشی از سپاه آناتولیون نامیده می‌شد زیرا در منطقهٔ آناتولیا قرار گرفته بود که براساس جغرافیای تاریخی و منابع علمی بر جای مانده از آن دوران به منطقهٔ [[آسیای صغیر]] گفته میشدهمی‌شده و از آنجایی که آسیای صغیر در غرب کوهستانهای ارمنستان قرار گرفته پس آناتولی و هیچ یکهیچ‌یک از بخشهای غربی، مرکزی و شرقی آن، با توجه به نقشه‌های موجود و همچنین تقسیمات اداری آن زمان، نمی‌توانسته از مرزهای آسیای صغیر بیرون باشد.</ref> نام گرفته و از [[دریای سیاه]] تا دشت [[میان رودان]] گسترده است.

کلمهٔ کوهستانها یا فلات ارمنستان کلمه‌ای کاملاً علمی است که از لحاظ [[زمین‌شناسی]] به مناطق خاص جغرافیایی، که دارای شرایط یکسان از لحاظ جغرافیایی و زمینشناسی هستند، گفته می‌شود. فلات ارمنستان از لحاظ علمی عبارت است از برجستگیهایی در سطح زمین که پیدایش آنها معلول شرایطی خاص در [[آسیا]] بوده. این برجستگیها را زمینشناس معروف آلمانی، هرمان[[اتو آبیخ،<ref>Hermanویلهلم Abikhهرمان 1806-1886</ref>فن آبیش]] بلندیها یا کوهستانهای ارمنستان<ref>Das Armennische Hochland or Bergland</ref> نامیده است.<ref>Handbuch der neuesten Erdbeschreibung: Mit einer Menge Tabellen,By Georg Martin Brueckner</ref>

این سرزمین مرتفع و وسیع مرکب است از چندین [[رشته‌کوه]]، که در میان آنها [[:w:en:Pontic Mountains|سلسله جبال پونتیک<ref> Pontic Mountains</ref>]] و رشته کوههای [[توروس]] از همه مهمترند و نیز از چندین فلات مرتفع که به صورت پشته‌های بلند و متوالی از هزار تا دوهزاردو هزار متر از سطح دریا ارتفاع دارد و دره‌های عمیق آنها را قطع کرده است که در آنها رودهای بزرگی از جمله [[ارس]] و دوشاخه رود [[فرات]] و مسیر فوقانی دجله جریان دارند.

در میان [[منابع طبیعی]] ارمنستان در درجه اول پرورش [[اسب]] است که به صورتی بسیار خوب رواج داشت، و ارمنستان از این نظر از شهرت فوق‌العاده‌ای برخوردار بود. به گفته [[استرابون]] از زمانهای بسیار پیشین ارمنیان از پرورندگان بزرگ اسب در مشرق زمین بوده‌اند. این اسبها اجداد همان اسبی هستند که امروزه به اسب کردیکُردی موسوم است و از آن اسبهای کوه پیما است که در صعود از کوههای بلند استفاده می‌کردند.<ref>گ، آرتزرونی، کتاب وضع اقتصادی ارمنیان در ترکیه، چاپ 1880 سن پطرزبورگ</ref>

ارمنستان که هنوز هم از لحاظ منابع معدنی غنی است در زمانهای قدیم نیز دارای معادنی سرشار بوده و مرکز [[صنعت]] یا [[فلز|فلزکاری]] بشمار می رفتهمی‌رفته است.<ref>در خور تذکر است که در دوران باستان و حتی در قرون وسطی مهمترین فلزات مورد مصرف برای اسلحه سازی و امور اقتصادی فلزات غیر آهنی بوده‌اند که ارمنستان همیشه از آنها فراوان داشته است.</ref>

پل[[:w:en:Paul روهرRohrbach|پل باخروهرباخ]] می‌نویسد:

<<چگونگی شکل طبیعی سرزمین ارمنستان است که محدودیت مقاومت کشور نامبرده را در طول تاریخ در برابر حملاتی که از سمت مشرق یا مغرب به او شده است توجیه می‌نماید. در حقیقت سرزمین ارمنستان بوسیله کوهها به چند منطقه مهم و اصلی تقسیم شده است (مانند دره ارس، منطقه‌ای که [[دغوبایزید]] تا [[ارزروم]] گسترده است و منطقه [[دریاچه وان]])، و این مناطق بسیار بزحمت می‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و وقتی از خارج حمله‌ای به آنان بشود نمی‌توانند همه نیروهای کشور را بسرعت در نقطه مورد تهدید متمرکز سازند.>><ref>Paul RohrbachپلRohrbach,Vom روهرKaukasus باخ،zum Mittelmeer (From Caucasus to the Mediterranean). Leipzig, 1903. /پل روهرباخ، از قفقاز تا مدیترانه، چاپ 1903 لایبزیک</ref>

آلفرد نیکولاس<ref>[[:w:en:Alfred Nicolas Rambaud</ref>|آلفرد نیکولاس]] می‌نویسد:<ref> L'Empire grec au Xe siècle, Constantin Porphyrognete (1870). /امپراتوری یونان در قرن دهم، چاپ 1870 پاریس</ref>

ارمنستان برسر راه تجارتی بسیار مهمی واقع بوده که خاوردور و [[آسیای مرکزی]] را از طریق زمینی به اروپا مربوط می کردهمی‌کرده و با عبور از [[دریای خزر]] یا ایران شمالی به [[ترابزون]] منتهی می شدهمی‌شده است. ارمنستان یکی از نقاط رابط یا به عبارتی دیگر یکی از منزلهای سر راهی راه معروف به [[جاده ابریشم]] بوده که اروپا را به خاور دور وصل می کردهمی‌کرده است.

<<از آنجا که ارمنستان در یکی از نقاط اتصال مهم اروپا و آسیا واقع شده است شاید چندان از مبادلات کالاهای بازرگانی و فکری این دو قطب استفاده نکرده که از اختلافات دو تمدنشان رنج برده است. وقتی غرب چه در دوران پیشروی رومیان و بیزانس یا دولتهای صلیبی، به سمت مشرق پیش می آمده،می‌آمده، و یا برعکس وقتی شرق در دوران کشورگشایی [[ایران|ایرانیان]] و اعراب و [[مغول|مغولان]] و ترکان به سمت غرب پیشروی می کردهمی‌کرده است راهی که این مهاجمان اختیار می نموده‌اندمی‌نموده‌اند بیشتر اوقات راه ارمنستان بوده است.>><ref>f.macler Frédéric Macler,CAMBRIDGE MEDIEVAL HISTORY/ فردریک ماکلر تاریخ قرون وسطای کمبریج، جلد چهارم، بخش ارمنستان</ref>