عرف: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
جز ابرابزار
خط ۱۰:
:سوم: هر یک از مردم به آسانی آن را می‌شناسند و نیازی به توضیح ندارد.
 
آن‌چهآنچه که بر پایهٔ عرف پذیرفته شده‌باشد را '''عرفی''' یا '''قراردادی''' می‌نامند و آن‌چهآنچه برای مدتی و به‌طور موقت به صورت یک عرف درآید را '''باب''' یا '''[[مد]] روز''' نیز می‌نامند.
 
== تفاوت عرف با قانون ==
در یک سخن کلیدی می‌توان چنین گفت که عرف می‌تواند توسط قانون منسوخ یا پذیرفته گردد. عرف لازم‌الاجرا نیست اما قانون لازم‌الاجراست.لازم‌الاجراست؛ بنابراین تردیدی نیست که قانون می‌تواند اهمیت ونقشی به مراتب بالاتر از عرف را دارا باشد. اگر عرف را مهم تر وبالاتر از قانون بدانیم، درحقیقت جامعه را منجنیق وار به دوران بدویت خویش پرتاب کرده‌ایم، زیرا دراین صورت نیازی به قوه مقننه‌ای زیر نام مجلس ودیگر شوراهای مشورتی نخواهد بود. با فراز دانستن عرف نسبت به قانون می‌توان جامعه را بدون نیاز به دستگاه قانون گزاری وبا شیوه‌های کهن عرفی اداره نمود والبته دستاورد دهشتناک آن را نیز گواه بود. نتایج پایین آوردن شأن وجایگاه قانون دربرابر عرف، جامعه را در دراز مدت دچار گسست و هرج ومرج خواهد نمود، و درجامعه‌ای که نسبت به این گونه سخنان واکنش شایسته وبایسته‌ای ابراز نشود، اندک اندک، عرف جای قانون را خواهد گرفت.<ref>http://www.faryadgar.com/vdcgqx9q.ak9ty4prra.html</ref>
 
== وجهه قانونی ==
خط ۲۳:
علمای [[حقوق]] معمولاً عرف را در کنار قانون، [[رویه قضایی]] و [[دکترین]] حقوقی یکی از منابع حقوق محسوب می‌کنند.<ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=مقدمه عمومی علم حقوق|نویسنده = [[محمدجعفر جعفری لنگرودی|جعفری لنگرودی، محمدجعفر]]|ناشر = گنج دانش|چاپ=پنجم |شهر=تهران|صفحه= ۴۱|سال=۱۳۷۶|شابک= ISBN 964-5986-34-6}}</ref> با این حال در نظام‌های پیشرفته [[حقوق داخلی]] معمولاً از استناد به عرف خودداری شده و آن را عنصری مزاحم و نسبتاً بی‌اهمیت شمرده می‌شود، اما در عرصه بین‌المللی، حداقل تاکنون، عرف یک منبع پویا بوده و نقش برجسته‌ای در تدوین و شکل‌گیری حقوق بین‌الملل ایفا کرده‌است.<ref>ربکا والاس. ''«حقوق بین‌الملل»''، قاسم زمانی و مهناز بهراملو، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی، اول ۱۳۸۲، صفحه ۱۰، ISBN 946-92463-9-8</ref>
 
در [[فقه اسلامی]] هرچند عرف در ردیف منابع چهارگانه حقوق اسلامی ذکر نشده اما مطالعه آثار فقها نشان می‌دهد که عرف را هم مثل کتاب و سنت از ادله و منابع استنباط احکام به شمار می‌روند. دلیل ذکر نشدن عرف به طور جداگانه شاید به این دلیل باشد که آن را بخشی از سنت می‌دانند چراکه تقریر پیامبر (معصوم از نظر شیعیان) هم سنت محسوب شده و عرفهای نیک از طریق تقریر تاییدتأیید شده‌اند. شاید هم با توجه به آیه «خذ العفو و أمر بالعرف» آن را بخشی از کتاب محسوب کرده باشند.<ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=مقدمه عمومی علم حقوق|نویسنده = [[محمدجعفر جعفری لنگرودی|جعفری لنگرودی، محمدجعفر]]|ناشر = گنج دانش|چاپ=پنجم|شهر=تهران|صفحه= ۵۰|سال=۱۳۷۶|شابک= ISBN 964-5986-34-6}}</ref>
 
== وضعیت جوامع عرف گرا ==
خط ۳۳:
 
== منابع ==
{{پانویس}}
* لغت‌نامهٔ دهخدا، سرواژهٔ عرف
* احمدیه، مریم، عرف، معروف مساوات، در: [http://www.hawzah.net/Per/Magazine/fs/006/FS00609.asp حوزه]: مجلات: شورای فرهنگی و اجتماعی زنان، شماره ۶
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/عرف»