برنامه‌ریزی مکانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب: نیازمند بازبینی
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{جهانی}}
{{بدون منبع}}
[[File:A63Landes.JPG|بندانگشتی|یک مثال از آمایش سرزمین؛ احداث بزرگراه آ۶۳ در فرانسه به توسعه منطقه کمک کرده است]]
'''آمایش سرزمین''' در سیستم حرفه‌ای و دانشگاهی ایران تنها به برنامه ریزی فضایی در مقیاس ملّی و منطقه‌ای اطلاق می‌شود.
در واقع و در سیستم حرفه‌ای جهانی، بخشی از مفهوم کلّی [[برنامه ریزی شهری و منطقه‌ای]] به حساب می‌آید.
 
== کلمه ==
کلمه آمایش کلمه‌ای جدید در زبان فارسی و [[اسم مصدر]] آمای به معنای آراستن و آمیختن و به رشته در آوردن است. این واژه از کلمه Aménager در [[زبان فرانسه]] اقتباس شده است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =حسین خنیفر |نشانی=https://jtcp.ut.ac.ir/article_21766_2160.html |عنوان=درآمدی بر مفهوم آمایش سرزمین وکاربردهای آن در ایران | ناشر = مجله آمایش سرزمین دانشگاه تهران |تاریخ = تابستان و پاییز ۱۳۸۹ |تاریخ بازبینی=۰۶ اردیبهشت ۱۳۹۴}}</ref>
 
== تعریف ==
آمایش سرزمین، ارزیابی نظام‌مند عوامل طبیعی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... به منظور یافتن راهی برای تشویق و کمک به جامعه بهره‌برداران در انتخاب گزینه‌هایی مناسب برای افزایش و پایداری توان سرزمینی در جهت برآورد نیازهای جامعه است.<ref>رهنمودهایی برای آمایش سرزمین، سازمان خوار وبار جهانی ،۱۹۹۳</ref>
عبارتبه استبیانی ازدیگر توزیع متوازن و هماهنگ جغرافیای کلیه فعالیت هایفعالیت‌های اقتصادی-اجتماعی در پهنه سرزمین نسبت به قابلیت هاقابلیت‌ها و منابع طبیعی و انسانی را آمایش سرزمین می‌گویند. از مهمترین خصوصیات: برنامه آمایش سرزمین جامع نگری-کیفیت و سازماندهی فضایی آن است. پایدارترین آرایشی که به سه مولفه مهم جمعیت-سرمایه-منابع طبیعی و محیطی یک منطقه یا سرزمین ختم میشودبرنامه آمایش سرزمین نامیده میشود(spatialمی‌شود.<ref>{{یادکرد planning)وب |نویسنده =حمید قیومی |نشانی=http://www.bpshakhespajouh.ac.ir/VisitorPages/show.aspx?IsDetailList=true&ItemID=827,1 |عنوان=تعریف و تبیین علم آمایش سرزمین | ناشر =پژوهشگاه شاخص پروژه |تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۶ اردیبهشت ۱۳۹۴}}</ref>
سه محور آمایش سرزمین:جمعیت-فعالیت و فضا.
 
تنظیم رابطه بین انسان فضا وفعالیت‌های انسان در فضا به منظور بهره‌برداری منطقی ازجمع امکانات در جهت بهبود وضعیت مادی ومعنوی اجتماع بر اساس ارزش‌های اعتقادی سوابق فرهنگی یاابزار علم وتجربه در طول زمان است که جزئی از '''جغرافیا''' محسوب می‌شود.
 
=== آمایش دفاعی ===
'''آمایش دفاعی''': در برنامه ریزی نوین بسیاری از کشورها، برنامه ریزی فضایی در جهت توسعه پایدار می‌تواند نیازهای دیگری از جمله مسائل دفاعی را برطرف نماید. در واقع آمایش دفاعی در کشوری مانند ایران استفاده از امکانات و تجهیزات طبیعی و غیرطبیعی در جهت ایجاد موانعی برای بازدارندگی از حملات دشمن می‌باشد به گونه‌ای که در زمان صلح نیز بتوان از آنها در راستای مسائل توسعه پایدار استفاده نمود. از جمله مثالهای این نوع برنامه ریزی می‌توان به ایجاد دریاچه بزرگ ماهی توسط صدام در جنگ ۸ساله و استفاده از آن هم در جهت تولید و پرورش ماهی و نیز مانعی برای عبور نیروهای ایرانی نام برد. کره شمالی نیز با ایجاد سدی در مرز کره جنوبی علاوه بر استفاده از آن در مسائل عمومی، عامل بازدارنده عظیمی در برابر جنگ برای خود و تهدیدی بزرگ برای کره جنوبی بوحود آورده است.{{مدرک}}
 
== فعالیت‌های متداول ==
'''آمایش سرزمین'''، شامل برنامه‌ریزی و سازمان دادن به نحوه اشتغال فضا، تعیین محل سکنای انسان‌ها، محل فعالیت و تجهیزات و کنش‌های بین عوامل گوناگون نظام اجتماعی- اقتصادی است. این رشته برنامه‌ریزی کلان نیروهای اقتصادی، طبیعی و انسانی را مدنظر دارد.
 
== آمایش سرزمین در ایران ==
در سال ۱۳۵۳ دفتر آمایش سرزمین توسط [[سازمان برنامه و بودجه]] تأسیس شد و در سال ۱۳۵۴ قرارداد تهیه طرح آمایش سرزمین با مهندسین مشاور ستیران بسته شد که نتایج اولیه مطالعات در سال ۱۳۵۵ منتشر شد.<ref>صالحی، اسماعیل؛ پوراصغر سنگاچین، فرزام. تحلیلی بر موانع فراروی آمایش سرزمین در ایران. مجله راهبرد. پاییز ۱۳۸۸. شماره 52</ref>
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
[[رده:برنامه‌ریزی و طراحی شهری]]