دوک الینگتون: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اضافه کردن جعبه اطلاعات هنرمند موسیقی |
|||
خط ۱:
{{کاربردهای دیگر|دوک (ابهام‌زدایی)}}
[[پرونده:Richard Nixon and Duke Ellington 1969.jpg|بندانگشتی|۳۰۰px|چپ|دوک الینگتون در حال دریافت [[مدال آزادی رییس جمهوری]] از [[ریچارد نیکسون]] در سال ۱۹۶۹]]▼
{{جعبه اطلاعات هنرمند موسیقی
| نام = دوک الینگتون
| تصویر = Duke Ellington - publicity.JPG
| توضیح_تصویر = الینگتون. دهه ۱۹۴۰
| اندازه_تصویر =
| دورنما =
| پس‌زمینه = non_performing_personnel
| نام_اصلی = ادوارد کندی الینگتون
| نام_مستعار =
| تولد = ۲۹ آوریل ۱۸۹۹ {{سخ}} [[واشنگتن دی‌سی]]، [[آمریکا]]
| مرگ = {{تاریخ مرگ و سن|۱۹۷۴|۵|۲۴|۱۸۹۹|۴|۲۹}}{{سخ}}
[[نیویورک]]، [[آمریکا]]
| ملیت =
| ساز = [[پیانو]]
| نوع_صوت =
| سبک = [[جاز]]
| فعالیت = [[آهنگساز]]، نوازنده
| مدت = ۱۹۱۴–۱۹۷۴
| ناشر =
| نقش‌های_مرتبط =
| وب‌گاه = {{URL|www.DukeEllington.com}}
| اعضای_کنونی =
| اعضای_پیشین =
| سازهای_برجسته =
}}
'''ادوارد کندی الینگتون''' {{انگلیسی|Edward Kennedy Ellington}} {{رچ}}(۲۹ آوریل ۱۸۹۹ – ۲۴ مه ۱۹۷۴) معروف به '''دوک''' یکی از [[پیانو|پیانونوازان]] و [[آهنگساز|آهنگسازان]] و رهبران ارکستر بزرگ [[تاریخ موسیقی]] [[جاز]] در آمریکا بود.
در دهه ۱۹۶۰ میلادی، او قطعه‌ای به نام و افتخار [[اصفهان]] تنظیم نمود که مورد توجه قرار گرفت.<ref>{{یوتیوب|m2U1MGX8SLU|YouTube - Duke Ellington - Isfahan<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->}}</ref>▼
الینگتون حدود دو هزار اثر، از جمله کمدی‌های موزیکال، موسیقی برای [[باله]] و فیلم‌های سینمایی، یک اپرا و ترانه‌های کوتاه بی‌شمار و آثار سازی فراوانی را خلق کرد. او مخصوصاً برای گروه بزرگ جاز خود، آثاری را می‌نوشت و پیوسته نوازندگانی را که سبک‌های موسیقایی مشخصی داشتند، به کار می‌گرفت. او کارش را در دهه ۳۰ آغاز کرد و در تمام دوران فعالیت خود، همراه با گروهش سفر می‌کرد و حدود شانزده میلیون کیلومتر را پیمود و بیش از بیست هزار برنامه در سراسر آمریکا و ۶۵ کشور دنیا اجرا کرد.
ویژگی‌های بارز موسیقی الینگتون استفاده نامتعارف از سازها و ترکیب اصوات آنهاست. او از صدای انسان به عنوان ساز استفاده می‌کرد. او همچنین نوازندگانی را استخدام می‌کرد که سازها را به شیوه‌ای می‌نواختند که صدایی را تقلید می‌کرد. از جمله «[[تریکی سام]]» نانتون با ترومبون خود صداهای گفتگوی انسانها را تولید می‌کرد. آثار ماندگار الینگتون قطعاتی هستند که او برای سازها تنظیم کرده‌است.▼
بسیاری از آثار او میراث آمریکایی-آفریقایی او را نشان می‌دهند. الینگتون در طول زندگی خود جوایز بی‌شماری را به دست آورد، از جمله یازده بار [[جایزه گرمی]] و نوزده دکترای افتخاری. او در سال ۱۹۶۹، مدال آزادی [[ایالات متحده آمریکا]] و در سال ۱۹۷۳ نشان [[لژیون دونور]] فرانسه را که عالی‌ترین مدال‌های ملی این کشورهاست، دریافت کرد. در سال ۱۹۸۸ [[مؤسسه اسمیتسونین]] در واشینگتن، بایگانی کامل او را که شامل دویست هزار صفحه آثار و مدارک موسیقایی چاپ نشده بود، در اختیار گرفت تا علاقه‌مندان بتوانند از آنها استفاده کنند.▼
== پیشینه ==
▲[[پرونده:Richard Nixon and Duke Ellington 1969.jpg|بندانگشتی|۳۰۰px|چپ|دوک الینگتون در حال دریافت [[مدال آزادی
او با نام [[ادوارد کندی]] الینگتون در واشینگتن و در خانواده‌ای متوسط به دنیا آمد و هنوز کودک بود که به خاطر رفتار، لباس پوشیدن و شخصیت ویژه‌اش، لقب [[دوک]] گرفت. والدین او زمینه‌های موسیقایی داشتند و هنگامی که الینگتون به سن نوجوانی رسید، پیانو را به سبکی که رگتایم نامیده می‌شد، می‌نواخت. او ابتدا برای دوستانش و در مهمانی‌ها می‌نواخت و خیلی زود گروه کوچکی به نام نغمه‌سرایان دوک تشکیل داد.
الینگتون در سال ۱۹۲۳ به [[نیویورک]] رفت و در آنجا دنبال نوازندگانی گشت که بتوانند نغمه‌های خاص گروه او را بنوازند. به ویژه نوازنده ترومپت: جیمز «بابر» مایلی که نوازندگی او با به کارگیری آواهای منحصربه‌فردی که از طریق استفاده از ابزار تغییر صدا، تشخ‍ّص ویژه‌ای داشت، باعث شد که گروه کوچک الینگتون از یک گروه کوچک آبرومند به یک گروه معتبر و عظیم جاز تبدیل شود. ال لینگتون در سال ۱۹۲۷ در باشگاه کاتن که معتبرترین [[باشگاه شبانه]] در منطقه [[هارلم]] نیویورک بود به اجرای برنامه پرداخت. در اواخر دهه ۲۰، با ارکستر دوازده‌نفره خود قطعات معروفی را خلق و ضبط کرد. الینگتون از طریق ضبط و پخش آثارش و نیز از طریق برنامه‌های رادیویی که از باشگاه کاتن پخش می‌شدند، اعتباری ملی و بین‌المللی پیدا کرد. او در سال ۱۹۳۱، گروه خود را برای اولین سفر در ایالات متحده، به راه انداخت.
در سال ۱۹۴۳، ارکستر الینگتون برای نخستین بار در [[تالار کارنگی]] که یکی از معتبرترین مراکز اجرای موسیقی در آمریکاست برنامه اجرا کرد و تا سال ۱۹۵۲، این گروه کم و بیش هر سال در تالار کارنگی به اجرای برنامه می‌پرداخت.
الینگتون که مردی مذهبی بود، در دهه ۶۰، کنسرت‌هایی با موسیقیهای مذهبی اجرا کرد. الینگتون در [[دوره کاری]] خود قطعاتی را خلق کرد که برای رپرتوارهای جاز به عنوان استاندارد تلقی می‌شوند.
==
▲ویژگی‌های بارز موسیقی الینگتون استفاده نامتعارف از سازها و ترکیب اصوات آنهاست. او از صدای انسان به عنوان ساز استفاده می‌کرد. او همچنین نوازندگانی را استخدام می‌کرد که سازها را به شیوه‌ای می‌نواختند که صدایی را تقلید می‌کرد. از جمله «[[تریکی سام]]» نانتون با ترومبون خود صداهای گفتگوی انسانها را تولید می‌کرد. آثار ماندگار الینگتون قطعاتی هستند که او برای سازها تنظیم کرده‌است. بسیاری از آثار او میراث آمریکایی-آفریقایی او را نشان می‌دهند.
== جوایز و افتخارات ==
▲
== ایران و افغانستان ==
در سپتامبر ۱۹۶۳ و در دوران [[جنگ سرد]] دوک الینگتون به همراه ارکسترش طی یک تور بلند مدت که از سوی [[وزارت خارجه آمریکا]] حمایت مالی می‌شد، در کشورهای [[اردن]]، [[لبنان]]، [[افغانستان]]، [[هند]]، [[سریلانکا]]، [[پاکستان]]، [[ایران]]، [[عراق]] و [[ترکیه]] کنسرت برگزار کردند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://www.bbc.co.uk/persian/arts/2013/09/130920_l51_ng_ellington_jazz_kabul |عنوان= دیپلماسی جاز؛ روزی که دوک الینگتون در کابل نواخت | ناشر = بی‌بی‌سی فارسی |تاریخ= ۲۹ شهریور ۱۳۹۲ |تاریخ بازبینی= ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۴}}</ref>
▲وی همچنین در دهه ۱۹۶۰ میلادی،
== پانویس ==
{{پانویس}}
* دوک ال لینگتون. در مجله «مقام موسیقایی». [[انتشارات سوره مهر]]. آبان و آذر ۱۳۸۵. شماره ۳۶.▼
== منابع ==
▲* دوک
== پیوند به بیرون ==
| |||