|
[[File:50-Rials.jpg|thumb|50 ریال جمهوری اسلامی]]
'''سکه''' یک تکه کوچک از [[فلز]]، معمولا"معمولاً دایره وار و تخت، معتبر شده توسط یک [[دولت]] برای استفاده در داد و ستد اقتصادی یک جامعه‌است. جنس فلز سکه در گذشته از [[طلا]]، [[نقره]] و [[مس]] بود اما امروزه بیشتر از ترکیبات [[نیکل]] استفاده می‌شود. کاربرد طلا و نقره امروزه بیشتر در زمینه [[سکه یادبود|سکه‌های یادبود]] است.
== تاریخچه پول فلزی و سکه ==
''''' پول فلزی کشف شده''''' در جهان در [[موهنجودارو]] (در پاکستان فعلی) بدست آمده‌است که حدود ۵۰۰۰ سال پیش تهیه شده‌است. در شوش در جنوب غربی [[ایران]] حلقه‌های متعلق به ۴۰۰۰ سال پیش در کشفیات باستانشناسی فرانسویان بدست آمده‌است.آمده‌است؛ کهن‌ترین سکه یافت شده در جهان متعلق به [[سناخریب]] پادشاه [[آشور]] است که حدود ۲۷۰۰ سال پیش تهیه شده‌است. در همین حدود (۲۷۰۰-۲۶۰۰۲۷۰۰–۲۶۰۰ سال پیش) در [[لیدیه]] (واقع در ترکیه کنونی) سکه‌های از جنس [[الکتروم]] ضرب شد. سکه‌های که شاهنشاه لیدیه رواج داد بنابر نام شاهنشاه یعنی کرزوش به کرزویید (کرزوسی) معروف گشت. بعد از فتح لیدیه توسط [[کورش بزرگ]] شاهنشاه ایرانی این سکه‌های در ایران آن زمان (۲۵۵۰ سال پیش) رواج یافت. در زمان [[داریوش بزرگ]] وی سکه‌های [[دریک]] طلا و [[سیگل]] یا [[شکل (سکه)|شِکِل]] نقره ضرب کرد.
[[پرونده:2535 Medal IRAN Reza-Shah.jpg |چپ|150px|بندانگشتی| سکه یادبود [[روز مادر]]، با نقش نیمرخ [[رضا شاه پهلوی]] و [[ملکه مادر]]، سال ۱۳۵۵]]
سکه ۲۰ ریالی [[بازی‌های آسیایی ۱۹۷۴|بازی‌های آسیایی تهران]] ۱۳۵۳.{{سخ}}
سکه ۲۰ ریالی (FAO) سال ۱۳۵۶ و ۱۳۵۷.{{سخ}}
سکه ۲۰ ریالی یادبود پنجاهمین سالگرد تاسیستأسیس [[بانک ملی ایران]] (شهریور ۱۳۵۷).
== سکه‌های جمهوری اسلامی ایران ==
بعد از [[انقلاب اسلامی]] در ایران روند ضرب سکه به همان ارزش،اندازهارزش، اندازه و ابعاد خاص دوره پهلوی به مدت ۱۰ سال ادامه یافت و فقط شکل ظاهری آن فرق کرد. اولین سکه ضرب شده در [[جمهوری اسلامی]] سکه ۵۰ دیناری ۱۳۵۸ به شکل دوره [[محمد رضا پهلوی]] بود با تفاوت این که فقط [[تاج]] بالای [[شیر و خورشید]] حذف شده بود. با فرمان [[رهبر]] وقت ایران منوط به حذف نشان شیر و خورشید، این نقش که چندین قرن بر روی [[پرچم]] و سکه های حکومتسکه‌های هایحکومت‌های مختلف ایران قرار داشت و در جهان به عنوان نماد کشور کهن ایران شناخته شده بود از تمام عرصه هایعرصه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اداری کشور حذف شد. در سال ۱۳۵۹ اولین سکه ۵۰ ریالی رایج ایران از جنس مس ضرب گردید که طرفین آن تصویر [[نقشه]] ایران و سمبلی از توسعه، اقتصاد، صنعت و کشاورزی بود. از سال ۱۳۷۱ سایز و شکل سکه هاسکه‌ها در ایران تغییر کلی پیدا کرد و سکه هاییسکه‌هایی با ابعاد و طرح هایطرح‌های گوناگون توسط [[بانک مرکزی]] ضرب شد، در سال هایسال‌های بعد به تناسب پائین آمدن ارزش [[ریال]] ایران رقم سکه هایسکه‌های ضرب شده هم بالاتر رفت تا اینکه در سال ۱۳۸۹ سکه ۵۰۰۰ ریالی هم ضرب شد. در مجموع از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۹۲، ۴۴ مدل سکه رایج و بعضابعضاً یادبود به مناسبت هایمناسبت‌های مختلف ضرب و در اختیار مردم قرار گرفت. از زیباترین این سکه می توانمی‌توان به سکه هایسکه‌های دورنگ ۲۵۰ و ۵۰۰ ریالی اشاره کرد. گرانترین سکه جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر سکه ۱ ریالی با تصویر و نام قله [[دماوند]] می باشدمی‌باشد که ضرب سال ۱۳۷۶ آن در حدود ۵۰۰ هزار [[تومان]] ارزش دارد.<ref>[http://www.sekeha.com/ سکه هاسکه‌ها]</ref>
== نگارخانه ==
File:Potosì 8 reales 1768 131206.jpg|<!--1768 silver [[Spanish Dollar]], or eight [[Spanish real|reales]] coin, minted throughout the [[امپراتوری اسپانیا]] as of 1497. -->
File:One Rupee East India Company.JPG|<!-- One Rupee coin issued by the [[کمپانی هند شرقی بریتانیا]], 1835۱۸۳۵-->
File:750-Rials-Cyrus-II--s-Stone-back2.jpg
File:5-Pahlavi-back.jpg|
</gallery>
* سکه‌های شاهان ایران، جمال ترابی طباطبایی، تبریز
* سکه‌ها:آیینه گذشته‌ها، محسن جعفری مذهب، تاریخ شناسی (کتاب درسی دوره پیش دانشگاهی) ۱۳۷۴
* مشکل رو و پشت سکه‌های اسلامی، محسن جعفری مذهب، باستانشناسی و تاریخ، شمارة ۲۱-۲۲۲۱–۲۲ ۱۳۷۶
* Wikipedia contributors, "Coin," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Coin&oldid=187448297 (accessed February 1, 2008).
{{ویکی‌انبار-رده|Coins}}
| 