فرهنگ کردی: تفاوت میان نسخه‌ها

به طور سنتی، اجراکنندگان [[موسیقی سنتی]] کردی به سه دسته تقسیم می شوند: داستانگویان (چیرۆکبێژ)، بیتخوان ها (سترانبێژ) و آوازخوان ها (دهنگبێژ). موسیقی مشخصی که به امیرنشینان کردی مربوط باشد وجود ندارد، اما در عوض [[موسیقی کردی]] را که در شب نشینی ها (شهڤبهێرک یا شهونیشت) اجرا می شد می توان کلاسیک به حساب آورد. چندین فرم موسیقایی در این ژانر به دست آمده است. برخی از آوازها دارای طبیعت حماسی هستند، مانند آوازهای محبوب لاوک که آوازهایی قهرمانی هستند و داستان قهرمانان گذشتۀ کرد مانند [[صلاح‌الدین ایوبی]] را بازگو می کنند. حیران (حهیران)ها آوازهایی عاشقانه هستند که معمولاً درد جدایی و عشق های ناکام را روایت می کنند. لاوژ فرمی برای موسیقی مذهبی است و پاییزوک (پایزۆک)ها آوازهایی هستند که به طور ویژه در [[فصل پاییز]] اجرا می شوند. آوازهای عاشقانه، موسیقی رقص، عروسی و آوازهای جشن (دیلۆک/نارینک)، اشعار اروتیک و اشعار کار نیز در میان کردها محبوبیت بالایی دارند. فولکلور کردی بسیار غنی است. کردها همچنین لباس سنتیملی خودشان را دارند. زن ها معمولاً لباس های رنگی می پوشند. این لباس ها از منطقه ای به منطقۀ دیگر متفاوت است و می توان از روی یک لباس یک زن پی برد که اهل کدام استان یا شهر است. مردها نیز لباسی مخصوص دارند که شالوشپک (شالوشهپک) یا رنگوچوخ (ڕهنگوچۆخ) نام دارد و از شلواری گشاد (شروال) و پیراهنی بر روی آن تشکیل شده است. همچنین پارچه ای دراز به عنوان کمربند [[دور کمر]] و شکم بسته می شود. مردها همچنین دستمالی به نام شاشک یا جمدانی (جهمهدانی) را بر روی یک کلاه (کلاو) به سر می بندند. کردها عاشق رقص هستند و صدها رقص فولکلور دارند. موسیقی معمولاً سرعت بالایی دارد. برای [[موسیقی رقص]] معمولاً از سرنا (زورنا) و دهول (دههۆل) استفاده می شود. کردها همچنین از مقام ها و آوازهای پر سوز لذت می برند که حوادث گذشته را روایت می کند. برخی از تاریخنگاران از این آوازها به عنوان [[تاریخ شفاهی]] که چندین نسل را پشت سر گذاشته است استفاده می کنند.