عزیزخان مکری: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۶:
در لشکرکشی محمدشاه قاجار به [[هرات]] به سال ۱۲۵۳–۱۲۵۴ قمری، عزیزخان از جمله سران سپاهی بوده که به محاصره هرات رفته بود، در آن زمان او رتبهٔ سرهنگی فوج ششم تبریز را داشت. در ۱۵ رمضان سال ۱۲۵۳ قمری که هرات در محاصره لشکریان محمدشاه بود از جانب او پی درپی به قلعه شهر حمله می‌شد، یار محمدخان وزیر [[کامران میرزا]] امیر یاغی هرات از محمدشاه امان خواست و تقاضا کرد که کسی از جانب شاه به داخل هرات برود تا محصورین تسلیم او شوند. به دستور محمدشاه، عزیزخان سرهنگ به داخل شهر رفت و دور روز با یار محمدخان و کامران میرزا مشغول گفتگو بود.<ref>{{پک|سید محمدصمدی|۱۳۷۳|ک=تاریخ مهاباد|ص=۳۱۴ {{نشان زبان|fa}} }}</ref>
 
در سال [[۱۲۶۹]] قمری با تشریفات خاصی بفرمان ناصرالدین شاه به عزیزخان مقام سردارکل عساکر منصوره داده شد و از این تاریخ به بعد عزیزخان بعنوان سردارکل معرفی شد. در سال [[۱۲۷۳]] قمری با دسیسه‌های میرزا آقاخان شاه سردارکل را عزل و همه مناصب دولتی و مسئولیت‌ها را از او گرفتند و میرزا داودخان جانشین عزیزخان شد. [[میرزا آقاخان نوری]] دشمن دیرینهٔ او شد و در تدارک قتل عزیزخان مکری بود که موفق نشد<ref>{{پک|افخمی ابراهیم|۱۳۶۴|ک=تاریخ و ادب و فرهنگ مکریان|ص=۱۵۵ {{نشان زبان|fa}}}}</ref>عزیزخان درسال ۱۲۷۴ مجبور شد به منطقهٔ [[بوکان]] بازگردد و در آنجا اقامت کرد.<ref group="یادداشت">
در آن زمان بوکانعزیزخان وبر حومهاثر آنتوطئەچینی ازهای املاک[[میرزا آقاخان نوری]] [[نخست‌وزیر|صَدراَعظَم]]، متهم شد به اواستقلال بود،کردستان و اختلافاتیجدا برسرکردن آن از اینخاک منطقهایران با عشایردولت وهای رئیسروس ایل‌هاو داشتانگلیس، بهزد همینو دلیلبنده درکردەاست. طولبەھمین مدتدلیل برکناریشعزیزخان ازمورد مناصبخشم دولتیشاه درقرار بوکانگرفت و حومهبرسر واملاک سردشتخود بهدر سربوکان می‌بردبازگشت.<ref>{{پک|حکیم زادە|۱۳۸۸|ک=ساوجبلاغ مکری|ص=۶۷۸}}</ref></ref><ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=علیار |نام=ناصر |کتاب=ڕه‌خنه له‌سه‌ر کتێتبی بۆکان له‌سه‌دهٔ بیستم دا صفحهٔ ۴ تا ۱۰ | ناشر= |سال=۱۳۹۰ {{نشان زبان|ku}}}}</ref> سال ۱۲۷۵ قمری میرزا آقا خان نوری و جمیع افراد او از کار و امور دولتی برکنار شدند و به حکم شاه شش وزارتخانه تأسیس شد و عزیزخان را به [[تهران]] فراخواند و [[وزارت جنگ]] و سپهسالاری (سردارکل سپاه) را به عهده او گذاشت.<ref>{{پک|سید محمدصمدی|۱۳۷۳|ک=تاریخ مهاباد|ص=۳۱۵ {{نشان زبان|fa}}}}</ref>
[[پرونده:Azizkhan Mukri Qajar.jpg|بندانگشتی|چپ|180px|سردارکل]]
 
سطر ۷۴ ⟵ ۷۵:
* {{یادکرد|نویسنده=افخمی، ابراهیم|کتاب=تاریخ و فرهنگ و ادب مکریان|ترجمه=|چاپ=اول|سال=۱۳۶۴|ناشر=محمدی|شهر=سقز|شابک=}}
* {{یادکرد|نویسنده=صمدی، سیدمحمد|کتاب=ضمیمه کتاب نگاهی بخ تاریخ مهاباد|ترجمه=|چاپ=اول|سال=۱۳۸۰–۱۳۸۱|ناشر=رهرو|شهر=مهاباد|شابک=٩٦٤٦٨٠٦٣٠٩}}
* {{یادکرد|نویسنده=حکیم زادە، فریدون |کتاب=ساوجبلاغ مکری (مهاباد در آیینهٔ اسناد تاریخی) |ترجمه=|چاپ=|سال=۱۳۸۸|ناشر=مرکز نشر فرهنگی هیوا|شهر=مهاباد|شابک=۹۷۸۹۶۴۷۹۷۰۳۲۷}}
 
=== کردی ===
* {{یادکرد|نویسنده=علی یار، ناصر|کتاب=بوکان در قرن چهارده‌هم(۱۴)|ترجمه=|چاپ=اول|سال=۱۳۹۲|ناشر=|شهر=تهران|شابک=٩٧٨٩٦٤٠٤٩٣٨٨٥}}