علینقی منزوی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
'''علی‌نقی منزوی''' (زادهٔ ۲۳ تیر ۱۳۰۲ در [[سامرا]] - درگذشت ۲۷ مهر ۱۳۸۹ تهران) به همراه برادرش [[احمد منزوی]] از کتابشناسانکتاب‌شناسان ایران به‌شمار می‌روند. علی‌نقی منزوی افزون بر تألیف کتا‌ب‌ها و مقاله‌های متعدد، مدتهامدت‌ها در تألیف [[فرهنگلغت‌نامه دهخدا]] با [[علی‌اکبر دهخدا]] و [[محمد معین]] همکاری می‌کرد و چند سال در مرکز [[دائرة المعارف بزرگ اسلامی]] در [[تهران]] به تحقیق مشغول بود و در آنجاعضویتآنجا عضویت افتخاری داشت.
 
== زندگی ==
 
علی‌نقی منزوی در سال ۱۳۰۲ خورشیدی در خانواده‌ای روحانی در شهر [[سامرا]] در [[عراق]] به دنیا آمد. او بزرگ‌ترین پسر از چهار پسر [[شیخ آقا بزرگ تهرانی]]، دانشمند و عالم شیعی و مولفمؤلف کتاب [[الذریعه]] بود که از مهم‌ترین دانشنامه‌های کتابشناختیکتاب‌شناختی شیعه به‌شمار می‌رود.
 
[[حوزه علمیه|تحصیلات حوزوی]] را در [[سامرا]] و [[نجف]] نزد اساتیدی چون [[میرزا حسن موسوی بجنوردی]] و [[میرزا باقر زنجانی]] و [[شیخ موسی خوانساری]] و [[میرزا محمد تهرانی عسکری]] به پایان برد. در نجف به پدر در تدوین کتاب الذریعه یاری رسانید و سه جلد آن را منتشر کرد. در زمان [[جنگ جهانی دوم]] به تهران آمد و در سال ۱۳۲۶ لیسانس [[الهیات|معقول]]، در سال ۱۳۲۹ لیسانس دانشسرای عالی، در سال ۱۳۳۰ لیسانس قضایی [[دانشکده حقوق دانشگاه تهران]] را اخذ کرد. او در سال ۱۳۳۷ موفق به دریافت [[درجه دکتری]] در رشته الهیات از [[دانشگاه تهران]] شد و در سال ۱۳۵۱ دکتری [[فلسفه]] [[دانشگاه سن ژزف]] بیروت را نیز اخذ کرد.
خط ۱۹:
منزوی پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۵۵/۱۳۵۴ خود را وقف کار علمی کرد و به همکاری با «بنیاد لغت‌نامه» و یاری به ادامه انتشار تألیفات پدر خود ادامه داد. همچنین او دوباره در دانشکده ادبیات به تدریس پرداخت که تا سال ۱۳۶۰ ادامه داشت.
 
پس از [[انقلاب ایران (۱۳۵۷)]] در سال ۱۳۵۹ علی‌نقی منزوی به توصیه [[سید روح‌الله خمینی]] دستگیر شد،{{مدرک}} یکی از اتهامات منزوی تألیف کتاب ''بیست و سه سال'' (کتابی انتقادی درباره زندگی [[محمد]] پیامبر اسلام) بود که بر اثر همکاری او با علی دشتی شکل گرفته بود. البته مهمترین دلیل بازداشت منزوی، مصاحبت‌های وی با خمینی در سال‌های مهاجرت در عراق و شناخت او از مواضع فلسفی و دیدگاههایدیدگاه‌های بی‌طرفانه وی به‌عنوان یک دانشمند اسلام‌شناس بود که از دید خمینی، به [[ارتداد]] نزدیکتر بود تا به [[اسلام‌شناسی]] با دیدگاه ویژه اسلامی.
 
او در سال ۱۳۶۰ از اتهام نگارش کتاب ۲۳ سال تبرئه شدشد، اما اتهام اصلی وی ترجمه و نقد کتاب «درسهائی''درس‌هایی در بارهدرباره اسلام»''، اثر پرفسور [[ایگناس گلدزیهر]] از اساتید دانشگاه [[بوداپست]] در ابتدای قرن ۲۰ عنوان شد. نقد بی‌طرفانه و نگاه علمی اسلام‌شناسانه منزوی، برای حاکمیت خوش‌آیند نبود. ترجمه این کتاب سبب شد او به جرم «تبلیغ افکار الحادی» به ۵ سال زندان و انفصال از تمام خدمات دولتی محکوم گردد و در حالی که در زندان بود و پس از ۳۳ سال پرداخت حق بازنشستگی از دانشگاه تهران اخراج شد.{{مدرک}}
 
منزوی پس از آزادی از زندان با این کهاین‌که تا حد زیادی تندرستی خود را از دست داده بود، کار علمی و تحقیقی را از سر گرفت. او به همکاری با [[دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]] پرداخت و در کنار برادر خود، احمد منزوی، چندین سال به کار و تلاش در این مؤسسه ادامه داد.
 
علی‌نقی منزوی از سال ۱۳۸۴ پس از درگذشت همسرش به بیماری [[آلزایمر]] مبتلا شد و بدون کمک مستقیم و شبانه روزیشبانه‌روزی دخترش دکتر [[پروین منزوی]] قادر به ادامه حیات نبود. او در روز سه شنبهسه‌شنبه ۲۷ مهرماه ۱۳۸۹ در سن ۸۹ سالگی در منزل خود در کوی [[سعادت‌آباد (تهران)|سعادت‌آباد]] تهران درگذشت.
 
 
===اظهارات دیگران===
 
هومن عباسپور : نیمه‌شب سه‌شنبه استاد علینقی منزوی درگذشت. این خبر را خواهرزاده‌یخواهرزاده‌ دانشمند ایشان، دکتر ابراهیم ذاکر، به من دادند. دوست ندارم خبر مرگ کسی، آن هم چنین بزرگانی، را در وبلاگم بنویسم، چون آن که مرده منم و امثال من، که بسیاریم، نه آن‌ها که با آثارشان ستون‌های فرهنگ این سرزمین‌اند. استاد منزوی را در مجالسی که برای بزرگداشتبزرگ‌داشت بزرگان فرهنگ ایران در انجمن آثار برگزار می‌شد بارها دیده بودم. پیر بود، ولی فرتوت نبود. تا همین چند سال پیش هنوز حافظه‌اش سالم بود و هنوز آن ذهن وقادش را از جمله‌جمله‌یجمله‌جمله‌ حرف‌هایش می‌توانستی دریابی. حدود ده سال پیش بود. روزی که از ایشان درباره‌یدرباره‌ جهات جغرافیایی در متون کهن و جای درست «روم» و «باختر» و «خاور» پرسیدم، چنان پاسخ مفصل و تخصصی‌ای داد که من، که گمان می‌کنم سر سوزنی جغرافی بلدم، در حیرت این همه فضل و دانش ماندم. خاطره‌ای را هم از آقای سیدهادی خامنه‌ای تعریف کرد که شنیدنی و تأمل‌برانگیز بود. یادش گرامی باد.
 
== آثار ==
 
تصحیح و تعلیق بر ''الذریعه الی تصانیف الشیعه'' تالیف شیخ آقا بزرگ تهرانی در ۲۶ جلد (جلد ۹ در ۳ مجلد) و ۳ جلد اعلام.
 
جلدهای اول و دوم فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران.
خط ۴۲:
جلدهای اول و دوم فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مدرسه سپهسالار (شهید مطهری).
 
تصحیح و انتشار ''الاشارات و التنبیهات'' ابن سینا.
 
فرهنگ نامه''فرهنگ‌نامه عربی به فارسی،فارسی''، چاپ انتشارات دانشگاه تهران.
 
ایضاح المقاصد فی شرح حکمه عین القواعد (تعلیقات و نشر حکمه العین دبیران قزوینی با شرح علامه حلی) با همکاری مشکات.