حسن نزیه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Fatranslator (بحث | مشارکت‌ها)
حذف پیوند تاریخ‌ها، ابرابزار
خط ۱:
{{جعبه زندگینامه
|نام_شخص=حسن نزیه
|نام_تصویر=
|عرض_تصویر=
|توضیح_تصویر=
|نام دیگر=
|جوایز دریافتی=
خط ۱۱:
|اهل=
|دوره= معاصر
|سال‌های فعالیت= ۱۳۱۹ تا ۱۳۶۰۱۳۱۹–۱۳۶۰
|محل زندگی= ایران -ایران، فرانسه
|مذهب= شیعه
|نهاد=[[نهضت مقاومت ملی]] نهضت آزادی ایران
سطر ۱۹ ⟵ ۲۰:
|آرامگاه=
|مدفن= پاریس
|نقش‌های برجسته= مدیر عامل شرکت ملی نفت - عضو موسسمؤسس نهضت آزادی ایران- ریاست کانون وکلا
|پیشه= حفوقدان - وکیل - سیاستمدار
|وب‌گاه=
|منصب=رئیس هیأتهیئت مدیره [[شرکت ملی نفت ایران]]،{{سخ}}رئیس [[کانون وکلای دادگستری ایران]]
|سبک=
|مکتب=
|آثار=
|تاریخ_تولد=[[۱۳۰۰]] خورشیدی
|محل_تولد=[[تبریز]]
|تاریخ_مرگ= روز جمعه ۲۴ شهریور ۱۳۹۱
|محل_مرگ= پاریس
|امضاء=
سطر ۳۵ ⟵ ۳۶:
|Soure_id =
}}
'''حسن نزیه''' ([[۱۳۰۰]] در [[تبریز]] – [[۲۴ شهریور]] [[۱۳۹۱]] در [[پاریس، فرانسه]]) از سیاستمداران و وکیلان ایرانی بود.
 
وی رئیس هیأتهیئت مدیره [[شرکت ملی نفت ایران]] در دولت [[مهدی بازرگان]] و رئیس [[کانون وکلای دادگستری ایران]] بود.
نزیه ده روز پس از انقلاب ۵۷ در مصاحبه‌ای با [[روزنامه کیهان]] اظهار داشت که «تأسیس جمهوری [[ایران]] با تصویب [[مجلس مؤسسان]] صحیح است نه ایجاد [[جمهوری اسلامی]] با این توضیح که [[جمهوری]] که اصولاً شامل حکومت مردم بر مردم است نمی‌تواند اسلامی باشد و قواعد و معیارهای اسلامی مغایرت صریح با نظام حاکمیت مردم دارد». وی هم‌چننین اظهار داشت که «افزون بر این، اسلام در کادر مقتضیات خاص حکومت از اعتبار و منزلت معنوی ساقط می‌گردد».
 
حسن نزیه از اعضای موسسمؤسس جمعیت حقوقدان‌های ایران و جمعیت ایرانی دفاع از آزادی و حقوق بشر است.
 
== پیشینه ==
سطر ۴۶ ⟵ ۴۷:
در زمان محمدعلی‌شاه قاجار، خانه و محل کسب و کار پدر حسن نزیه به خاطر مشروطه‌خواهی توسط افراد حکومتی به غارت رفت.
 
حسن نزیه در سال [[۱۳۲۳]] از [[دانشگاه تهران]] دانش‌آموخته شد. وی لیسانسیه رشته قضائی از دانشکده حقوق تهران و دارای سابقه تحصیل و پژوهش حقوقی در سوئیس (از مرداد ۱۳۲۹ تا دی ۱۳۳۰) بود. وی سابقه پژوهش و کارآموزی در مسائل حقوقی و اداری و مالی [[بیمه اجتماعی]] در فرانسه را دارد و در سال ۱۳۳۱ نمایندگی ایران در کنفرانس جهانی بیمه‌های اجتماعی را بر عهده داشت.
 
حسن نزیه در سال‌های پس از شهریور ۱۳۲۰ از هواداران [[محمد مصدق]] شد و از اعضای فعال نهضت مقاومت ملی به رهبری آیت‌الله زنجانی بود.
سطر ۵۶ ⟵ ۵۷:
 
== نزیه و نهضت آزادی ==
حسن نزیه از جمله افرادی بود که در ۳۰ تیرماه ۱۳۳۹ به دعوت [[اللهیار صالح]] جهت احیای فعالیت سیاسی گردهم آمدند و جبهه ملی دوم را بنیان گذاردند. در ۲۷ اردیبهشت ۱۳۴۰ همراه با مهندس بازرگان، دکتر یدالله سحابی، منصور عطایی و دیگران نهضت ملی را پایه گذاریپایه‌گذاری نمود و در زمان تشکیل [[نهضت آزادی]] جزو اعضای موسسمؤسس این جمعیت قرار گرفت. نزیه در جلسه تامینتأمین نهضت آزادی در منزل آیت‌الله فیروزآبادی بعد از مهندس بازرگان سخنرانی کرد.
 
حسن نزیه از جمله افرادی بود که در ۳۰ تیرماه ۱۳۳۹ به دعوت [[اللهیار صالح]] جهت احیای فعالیت سیاسی گردهم آمدند و جبهه ملی دوم را بنیان گذاردند. در ۲۷ اردیبهشت ۱۳۴۰ همراه با مهندس بازرگان، دکتر یدالله سحابی، منصور عطایی و دیگران نهضت ملی را پایه گذاری نمود و در زمان تشکیل [[نهضت آزادی]] جزو اعضای موسس این جمعیت قرار گرفت. نزیه در جلسه تامین نهضت آزادی در منزل آیت‌الله فیروزآبادی بعد از مهندس بازرگان سخنرانی کرد.
 
نامه سرگشاده نزیه به محمدرضاشاه در سال ۱۳۴۰ که دربرگیرنده انتقاداتی به حکومت وی بود بازتاب گسترده‌ای در میان سیاسیون و رسانه‌ها داشت.
 
وی در دوره پانزدهم کانون وکلا که متین دفتری ریاست آن‌راآن را به عهده داشت، نایب رئیس کانون وکلا بود.
 
در نخستین جلسه [[هیئت مدیره]] جدید کانون وکلای دادگستری حسن نزیه با هشت رای از دوازده نفر حاضر به عنوان رئیس کانون وکلا انتخاب شد. بدین ترتیب کانون وکلا به‌طور کامل در دست مخالفین دولت و نزدیکان جبهه ملی و نهضت آزادی قرار گرفت.
خط ۶۷:
نزیه در سال ۱۳۵۴ به میل و ابتکار شخصی طرح تأمین اجتماعی را برای کمک به بیمه‌های اجتماعی ایران تهیه و تنظیم کرد.
 
== نزیه و علی امینی ==
 
وقتی در آستانه انقلاب دکتر امینی به وی خبر می‌دهد شاه عازم ترک ایران است و در صدد تشکیل شورای سلطنت بوده و می‌گوید شخصاً موافقت دارد دو سوم اعضای این شورا از نیروهای ملی باشند، نزیه آنرا مناسب تشخیص داده و پیغام شاه را حضوراً به اطلاع [[آیت‌الله طالقانی]] می رساند،می‌رساند، و از ایشان می‌خواهد تا راساً در این مورد تصمیمی را اتخاذ نماید و [[آیت‌الله خمینی]] را در عمل انجام شده قرار دهد، ولی ایشان این پیش نهاد را نمی‌پذیرند و از نزیه می‌خواهند به فرانسه برود و آیت‌الله خمینی را در جریان قرار دهد.<ref>مصاحبه نزیه با روزنامه کیهان لندن ۱۹ مهر ۱۳۶۹</ref>
 
نزیه عازم فرانسه شد و در ۱۵ دی ماه ۱۳۵۷با۱۳۵۷ با آیت‌الله خمینی دیدار کرد و نظریات خود را در پیرامون شورای سلطنت، و نحوه انتقال قدرت برای وی بیان نمود...
 
نزیه در چند ماهی که در سالهایسال‌های ۵۷ و ۵۸ در [[دولت موقت]] حضور داشت.
 
== نزیه در دولت بازرگان ==
 
حسن نزیه در دولت مهندس بازرگان به عنوان سرپرست شرکت نفت انتخاب شد. وی با تشکیل [[مجلس خبرگان]] مخالفت کرد و شایع است که وی با دادگاه‌های انقلاب هم مخالف بود و مخالفینش وی را در ارتباط با [[حزب خلق مسلمان]] و آیت‌الله سید کاظم شریعتمداری معرفی نموده و بعد از سخنرانی اعتراض آمیزش (خرداد ۵۸ در سمینار وکلای دادگستری) پخش کردند در بازرسی از منزل نزیه، مجلات سکسی و... پیدا شده‌است!
 
حسن نزیه در سال ۱۳۵۸ بیان کرد: «اگر ما فکر کنیم تمام مسائل سیاسی، اقتصادی و قضایی را می‌توانیم در قالب اسلامی بسازیم، آیات عظام هم می‌دانند این امر در شرایط حاضر نه مقدور است و نه ممکن و نه مفید.»
 
سخنرانی نزیه در خرداد ۵۸13۵۸ در سمینار وکلای دادگستری جنجال آفرید. وی به شدت از وضعیت مملکت انتقاد کرد و گفت بعضی تصور می‌کنند، تمام مسائل سیاسی و اقتصادی و قضایی را می‌توانیم در قالب اسلام بسازیم. (روزنامه کیهان ۷ خرداد ۱۳۵۸)
 
== نزیه و آیت‌الله بهشتی ==
سطر ۹۰ ⟵ ۸۹:
علاوه بر آیت‌الله بهشتی، آیت‌الله مفتح و شماری دیگر از روحانیون وی را بخاطر سخنرانی نزیه در خرداد سال ۵۸ زیر سؤال بردند. چندی بعد، [[دادگاه انقلاب]] به خاطر سخنان نزیه در کنگره وکلای دادگستری و اهانتش به اسلام و احکام اسلامی وی را به دادگاه فراخواند و از سوی آیت‌الله [[علی قدوسی]] دادستان کل انقلاب متهم به حیف و میل بیت‌المال هم شد و لقب [[ضد انقلاب]] گرفت.<ref>روزنامه کیهان ۵/۱۰/۵۸</ref>نزیه مجبور شد از ایران برود.
 
در روزهای ابتدایی مهر ۵۸ اختلاف حسن نزیه رییسرئیس شرکت نفت ایران و حجت‌الاسلام اشراقی نماینده آیت‌الله خمینی در مسایل نفتی در شرکت نفت به روزنامه‌ها کشیده شد، این جنجال برای برکناری نزیه تفسیر می‌شد.
 
وی در یک مصاحبه گفت: من به عنوان یک ایرانی لائیک و [[آزادی خواه]] با عملکرد آیت‌الله خمینی و جمهوری اسلامی از همان آغاز و در کمال قاطعیت مخالفت کردم.
 
== درگذشت ==
روز جمعه ۲۴ شهریور ۱۳۹۱ در پاریس درگذشت
 
== پانویس ==
سطر ۹۸ ⟵ ۱۰۰:
 
== منابع ==
* بر پایهٔ: حسن نزیه، چکیده یک زندگی سیاسی، از انتشارات جمهوری‌خواهان ملی ایران، پاریس، اسفند ۱۳۶۸.
* تاریخ [[تهاجم فرهنگی]] ونقش روشنفکران وابسته "«مهندس بازرگان"»، تهران، موسسهمؤسسه فرهنگی قدر ولایت، ۱۳۸۰، چاپ اول، ص ۳۹۳.
* سعید بشیرتاش، ابراهیم نبوی، روزشمار یک انقلاب، سی سال پیش در چنین روزی: گودبای پارتی مانوک خدابخشیان، در: [http://www.zamaaneh.com/revolution/2008/07/post_51.html رادیو زمانه]، تاریخ انتشار: ۲۵ تیر ۱۳۸۷.
* بهنود، مسعود؛ ۲۷۵روز بازرگان، تهران، نشر علم، ۱۳۷۷، چاپ اول، ص۵۵۳.
* میثمی، لطف الله ؛لطف‌الله؛ از نهضت آزادی تا مجاهدین، جلد اول، ص ۹۹.
* مجله گزارش، شماره ۱۴۷، خرداد ۱۳۸۲
* {{یوتیوب|34a2kDQ2l9Y|همنشین بهار: تقویم تاریخ، رویدادهای ماه خرداد..}}
سطر ۱۰۹ ⟵ ۱۱۱:
 
[[رده:اعضای جبهه ملی ایران]]
[[رده:اعضای نهضت آزادی ایران|نزیه، حسن]]
[[رده:افراد مربوط به انقلاب ۱۳۵۷ ایران]]
[[رده:اهالی تبریز]]