نایب خاص: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سفرا''' یا '''نایباننایب خاص''' در اصطلاح اعتقاد شیعه دوازده امامی به کسانیچهار گفتهسفیر مییا شودنائب کهخاصی بهاطلاق تعیینمی شخص امامشود , واسطه میان مردم وکه امام هستندزمان .این(عج) ویژگیاز منحصرطریق بهآنان دوران امامت امام دوازدهم نبوده است .و اماماندر پیشینشرایط سفیرانخاص وبا فرستادگانی داشتهشیعیان اندتماس می‌گرفت. ایندر افرادطی امیندوران ودرستکارغیبت مسائلصغری شیعیان رااز بهطریق محضراین امامچهار مینائب بردهبا اندمهدی در وارتباط پاسخبوده می‌گرفتهو اند.درخواست‌ها و لزومامسائل ازخود محلرا زندگیطرح پیشوایشانمی‌کرده‌اند مطلعو نبوده اندپاسخ می‌گرفتند. در میان این سفیران دوره پنهانی کوتاه چهار شخصیت به عنوان سفیر , شهرت بیشتر یافته اند .این دوره از مرگ حسن عسکری در سال ۲۶۰ ه. ق. (۱ ژانویه ۸۷۴ م.) آغاز شده و تا سال ۳۲۹ ه. ق. (۹۴۱ م.) به طول انجامیده‌است.<ref>{{harvnb|Tabatabi|1989|pp=8–9}}</ref><ref name="Deputy">{{harvnb|Klemm|2007|p=}}</ref>

به نوشتهٔ ساشادیناساچادینا شبکه وکلا در دوران امامان مسئول گردآوری [[خمس]] بود و عثمان بن سعید نیز یکی از وکلای حسن عسکری بود. در شرایطی که چند امام آخر به‌شدت تحت نظارت و مراقبت بودند، عملاً اداره امور ساختار مرکزی جامعه شیعه بر عهده وکلا بود. در شرایط غیبت امام وکلا سرپرستی و رهبری مجازی جامعه شیعه را در خصوص امور دینی و مالی برعهده گرفتند.<ref>{{harvnb|Sachedina|1981|p=89}}</ref> به نوشتهٔ ساچادینا در منابع اولیه از جمله کتاب‌های کلینی و ابن بابویه (شیخ صدوق) به وکلا به طور عمومی اشاره شده‌است و ابن بابویه چندین نفر را نام برده‌است که به گفتهٔ وی با مهدی در ارتباط بوده و سمت وکالت را بر عهده داشته‌اند بی آنکه کسی از آنها را به عنوان وکیل ویژه یا [[نائب خاص]] معین کند. اما بخصوص برخی از وکلا بطور نیابی [[خمس]] را از شیعیان می‌گرفته‌اند. ساچادینا از بررسی روایات ابن بابویه نتیجه می‌گیرد تعداد وکلا محدود به چهار تن نبوده و اصطلاح نیابت خاص در دوره‌های بعد برای تبیین غیبت صغری ایجاد شده‌است.<ref>{{harvnb|Sachedina|1981|pp=86–7}}</ref>