پروکسید استون: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
علیرضا (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۴:
| REFactor = .۸۳}}
}}
استون پروکسید از دسته مواد منفجرهٔ بسیار حساس و قدرتمند است که از ترکیب [[استون]] و هیدروژن پروکسید ([[آب اکسیژنه]]) به نسبت ۵به۳ و یک کاتالیزگر (اسید سولفوریک یا کلریدریک) به نسبت ۳/۰ استاین ماده بر دو نوع است استون تری اکسید واستونو استون دی اکسید استون تری اکسید پایدار ترپایدارتر از استون دی اکسید است. استون پروکسید جامد، سفید رنگ و بلوری است با این حال بسیار فرار است وبه دلیل تجمع آن در زیر درب، از حمل آن با ظروف در دار باید پرهیز کرد. این ماده در حالت خشک به شعله و شوک وضربه حساس است و نگهداری آن بسیار مشکل و خطر ساز است ولی می‌توان آن را در درون آب یا الکل برای مدت زیادی نگهداری کرد. استون پروکسید بسیار مورد توجه و استفادهٔ تروریست‌ها قرار گرفته‌است چون سنسورهای فرودگاه‌ها واماکن نظامی قادر به شناسایی آن نیستند واین امر به دلیل عدم وجود عنصر نیتروژن در آن است. ترکیب نیترو سلولوز آغشته به استون (استون نیترو سلولوز را در خود حل می‌کند) با استون پروکسید آنرا قویتر و پایدارتر می‌کند. استون پروکسید در حجم‌های مختلف خواص خاصی از خود نشان می‌دهد استون پروکسید در حجم‌های کمتر از ۲ گرم آتش میگرد و در زیر یک ثانیه می‌سوزد ولی در حجم‌های بیش از ۲ گرم بدون نیاز به محفظهٔ بسته، بدون دود و شعله با صدای زیادی منفجر می‌شود و هیچ اثری از خود باقی نمی‌گذارد. استون پروکسید برای ساختن چاشنی‌های الکتریکی بسیار مناسب است و شوک‌های بسیار ضعیف نیز آن را فعال می‌کند.
 
==بمب‌گذاران انتحاری==
استون پروکسید (تری‌استون تری‌پراکسید یا TATP) بسیار مورد توجه و استفادهٔ تروریست‌ها و [[بمب‌گذار انتحاری|بمب‌گذاران انتحاری]] قرار گرفته‌است چون سنسورهای فرودگاه‌ها و اماکن نظامی قادر به شناسایی آن نیستند و این امر به دلیل عدم وجود عنصر [[نیتروژن]] در آن است. همچنین این ماده از ترکیب دو ماده‌ای است که در هر داروخانه‌ای یافت می‌شود، [[استون]] و [[آب اکسیژنه]]. این ماده که قابلیت انفجاری بسیار زیادی دارد به گرما، ضربه و اصطکاک بسیار حساس است.<ref>[http://www.bbc.com/persian/science/2015/12/151227_me_chemists_sensors_explosives شیمی‌دان‌ها به شناسایی بمب‌گذاران انتحاری نزدیکتر شدند] بی‌بی‌سی فارسی</ref>
 
===راه‌های شناسایی و تشخیص===
نیاز امنیتی به شناسایی این ماده سبب شده شیمی‌دان‌ها در نقاط مختلف دنیا به دنبال یافتن راه شناسایی آن باشند.
 
====اسکنر فشار بخار====
[[فشار بخار]] قابلیت تبدیل یک ماده از از حالت جامد به گاز است و پراکسید استون به سادگی می‌تواند به گاز تبدیل شود. بنابراین، حداقل بصورت نظری، بمب‌گذاری که جلیقه انفجاری حاوی پراکسید نیتروژن پوشیده باید آنقدر گاز متصاعد کند که حسگر بتواند آن را تشخیص دهد. پژوهشگران یک ردیاب (اسکنر) دستی ساخته‌اند که پراکسید استون و دیگر مواد انفجاری را با استفاده از حسگرهای رنگ‌سنج (colorimetric) تشخیص می‌دهد. وقتی گاز پراکسید استون وارد حسگر می‌شود، در معرض یک کاتالیزور اسیدی جامد قرار می‌گیرد. اسید، پراکسید استون را به اجزای تشکیل دهنده‌اش تجزیه می‌کند، یعنی آب آکسیژنه و استون.
آب اکسیژنه که یک اکسید کننده ناپایدار است با مولکول‌های رنگ که در حسگر وجود دارند واکنش نشان می‌دهد و باعث تغییر رنگ آن می‌شود.
این حسگر پورتابل بسیار حساس است و حتی تغییر دو مولکول در یک میلیارد مولکول پراکسید استون را ردیابی و راز بمب‌گذار انتحاری را فاش می‌کند. همچنین یک حسگر پیشرفته‌تری ساخته شده که تغییر رنگ را شناسایی می‌کند و در حدود دوازده ماده منفجره مختلف را تشخیص می‌دهد.
 
====حسگر گرما====
این حسگری از [[اکسید قلع (II)|اکسید قلع]] به عنوان [[کاتالیزور]] استفاده می‌کند. واکنش پراکسید استون با این کاتالیزور گرما تولید می‌کند و حسگر، گرما را تشخیص می‌دهد.
 
====سگ====
البته می‌توان سگ‌ها را آموزش داد تا بوی پراکسید استون را تشخیص دهند اما حسگرهای شیمیایی از سگ‌ها قابل اعتمادترند.
 
== جستارهای وابسته ==