فنیقی‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش 16059594 توسط 151.233.192.255 (بحث) |
|||
خط ۶:
فنیقی‌ها تقریباً در دو هزار و پانصد سال پیش از میلاد از شمال شرقی خاورمیانه سر برآورده و بعدها در کرانه‌های [[دریای مدیترانه]] در [[لبنان]] سکنی گزیدند. فنیقیان خود را کنعانیان می‌نامیدن فنیقیه [[معرب]] phoinike) Φοινίκη) یعنی نامی است که [[یونانی|یونانی‌ها]] به این مملکت داده‌اند و احتمالاً به معنای رنگ ارغوانی است و شاید هم با نام [[کنعان]] پیوند داشته باشد.
سازمان مملکتی آنان مناطقی بود که باید آنها را [[کشورشهر]]
از حیث تمدن فنیقی‌ها چون بین دو ملت متمدن قدیم یعنی مصری‌ها و بابلی‌ها واقع بودند علوم و فنون زیادی از آنها اقتباس کردند. از شهرهای متعدد که در ساحل دریای مغرب بنا کرده بودند چندین شهر معروف شدند. فنیقی‌ها به واسطه نفاق داخلی موفق نشدند دولت واحدی تشکیل دهند و هر شهر آنها امیر یا پادشاهی داشت. اما این قوم در دریانوردی شهرتی بسزا یافتند. شهر «[[صیدا]]» از [[قرن ۱۶ - ۱۳ (پیش از میلاد)]] واسطه تجارت شرق و غرب بود و «[[صور]]» پس از آن دارای همین مقام گردید.
[[Image:Ancient colonies.PNG|left|200px|thumb|مهاجرنشین‌های
فنیقیه چندین بار تابع [[مصر|مصری‌ها]] گردید، بعد در قرن [[هشتم (پیش از میلاد)]] در تحت تسلط [[آشوری‌ها]] و در اوایل قرن [[ششم (پیش از میلاد)]] به تصرف [[بابلی‌ها]] درآمد، پس از آن در زمان [[کوروش]] تابع [[ایران]] گردید ولی فنیقی‌ها به تابعیت ملل دیگر اهمیت نمی‌دادند زیرا دریاها و مستعمرات تحت اقتدار آنها باقی می‌ماند. رقیب بزرگ این قوم، [[یونانی‌ها]] بودند که در [[دریانوردی]] مهارت تام یافتند.
خط ۲۶:
== دین ==
مذهب فنیقی‌ها بر پایه [[بت‌پرستی]] بود و آیین‌های زیادی از [[بابل]] برگرفته بودند. در میان خدایان آنها در درجه اول «[[بعل]]» یا خدای آسمان بود که او را «ملکارت» یعنی پادشاه خدایان می‌خواندند. از خدایان
در شهرهای فنیقی و سایر مراکز بازرگانی آنها طلسم‌ها و نظرقربانی‌هائی که شبیه آنها در مصر نیز معمول بوده پیدا شده و این امر باور آنها به افسونگری و جادو را نمایان می‌کند. گذشته از روحانیان فنیقی، عده‌ای از مردم آن زمان به پیش‌گویی و کشف و کرامت اشتغال داشته‌اند. از مهمترین افسانه‌های آن دوره افسانه
''
== پیوندها با ایران ==
خط ۳۶:
در حدود ۵۵۰ پیش از میلاد مسیح هخامنشیان لبنان را فتح کردند و معبد آیشمون واقع در نزدیکی شهر صیدا و ۲۰کیلومتری جنوب بیروت - هرچند که آثار کمی از آن مانده - یکی از آثار این دودمان می‌باشد. هخامنشیان این مکان را به یادبود بزرگداشت آیشمون که مورد احترام و تقدس فنیقی‌ها بود، برپا کردند.<ref name="گلی زواره قمشه‌ای"/>
[[کمبوجیه]] پیش از حمله به کشور یونان لازم دانست بجنگ [[فرعون]] مصر که یونانیان آسیای صغیر را به شورش برمی‌انگیخت برود. فنیقیان نه تنها کمبوجیه را در جنگ علیه مصر با کمبوجیه همراهی کردند بلکه در جنگ بر ضد لیبی نیز شرکت جستند، [[هرودوت]] توضیحات زیادی دربارهٔ امتیازاتی که شاه ایران به فنیقیان بخشیده بود می‌دهد.<ref name="شهاب، موریس">شهاب، موریس:
در جلسات مشاورهٔ جنگی پادشاهان فنیقی شهر صیدون و شهر تیر در نخستین جایگاه پشت سر شاه شاهان می‌نشستند وقتی کمبوجیه تصمیم بجنگ با [[کارتاژ]] گرفت فنیقیان خود را کنار کشیدند و اظهار داشتند که نمی‌توانند بجنگ فرزندان خود بروند. شاه شاهان برای رعایت احساسات فنیقیان و بدون توجه به مخالفت‌های شاهان دیگر از حملهٔ دریائی به کارتاژ صرفنظر نمود و دست بیک حملهٔ زمینی زد که موفقیتی بدست نیامد. امری طبیعی است که پادشاهان صیدون ضمن این لشکرکشی‌های تابوت‌های تابینت و اشمونازار را از مصر همراه خود آورده باشند. قسمت آخر نوشته‌های تابوت [[اشمونازار]] دقیقاً حکایت از ساختمان معبدهائی در اشمون و آشتر در نزدیکی‌های آین- ایدلال در نزدیکی‌های شهر صیدون می‌کند. امروزه نیز آب از زیر معبد اشمون می‌گذرد. بوداشتارت فقط به نوسازی یا وسعت دادن معبدی که پدر بزرگش اشومانازار ساخته بود پرداخت.<ref name="شهاب، موریس"/>
ایرانیان در قبال کمکهای فنیقیان امتیازاتی به ایشان دادند
هنر ایران در سرزمینهای فنیقیه حتی در کارهای هنری کم اهمیت نیز تأثیر نموده‌است. سکه‌های شهر صیدون تصویر شهریاری را نشان می‌دهد که در یک [[ارابه]] ایستاده و جامه او جامه شاهنشاه ایران است. یک نفر با کلاهی مخروطی شکل شیوه فنیقی پشت ارابه دیده می‌شود. نوشته روی سکه مرکب از دو حرف فنیقی اول اسم شاه ابد اشتارت یا بوداشتارت است و این رسمی از فنیقیان بود که در دوران شاهنشاهی هخامنشیان گسترش یافت.<ref name="شهاب، موریس"/>
| |||