خلیفه: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Sa.vakilian (بحث | مشارکتها) ←ترمینولوژی: جز |
Sa.vakilian (بحث | مشارکتها) ←ترمینولوژی: جز |
||
خط ۱۰:
اصطلاح «خلیفه» در اسناد دست اول مربوط به دوره خلافت راشدین یافت می شود و به رسیدی به دو زبان [[زبان عربی|عربی]]-[[زبان یونانی|یونانی]] در سال 643، اواخر خلافت عمر، مربوط می گردد. در برخی اسناد مالی این دوره تعبیر «خلیفه» به چشم می خورد. <ref>{{پک|Böwering|2013|ک=The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought|زبان=en|ص= 83}}</ref> اما در خصوص کاربرد خلیفه در معنای سیاسی آن اختلاف وجود دارد. پیش از اسلام حاکمان و شاهان عرب از عنوان [[ملک]] یا عناوین دیگر از این ریشه استفاده میکردند.<ref>{{پک|Böwering|2013|ک=The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought|زبان=en|ص=81}}</ref> [[ویلفرد مادلونگ]] و برخی دیگر از اسلام پژوهان میگویند عنوان «خلیفه رسولالله» به معنای جانشین پیامبر خدا را نخستین بار ابوبکر، برای خود به کار برد و اعلام کرد که به عنوان خلیفه قصد تبعیت از سیاستها و اقدامات محمد را دارد.<ref>{{پک|Madelung|1997|ک=Succession to Muhammad|زبان=en|ص=46}}</ref> و نظر [[پاتریشیا کرون]] و برخی دیگر آن است که این اصطلاح «خلیفه الله» به معنای «قائم مقام خدا» بوده است.<ref>{{پک|Crone|2003|ک=God's Caliph: Religious Authority in the First Centuries of Islam|زبان=en|ص=4-5}}</ref> اما به نوشته وداد کادی و آرام شاهین در دانشنامه اندیشه سیاسی اسلام پرینستون، بعید است ابوبکر لقبی را برای خود استفاده کرده باشد و احتمالاً منابع متأخر در اوایل دوره [[عباسیان]] این موضوع را جعل کردهاند تا نشان دهند تعبیر «خلیفه»، که بعداً رواج یافت، خلاصهای از «خلیفه رسولالله» بوده است، نه «خلیفه الله».<ref>{{پک|Böwering|2013|ک=The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought|زبان=en|ص=82}}</ref>
اما تاریخ پژوهان متفق القولند هنگامی که شخص خلیفه به طور خاص مورد خطاب قرار می گرفت از لقب «[[امیرالمؤمنین]]» استفاده می گردید. امیرالمؤمنین در لغت به معنی «امر کننده و فرمان دهنده به مؤمنان» است. شیعیان معتقدند این لقب در زمان [[محمد]] برای [[علی بن ابیطالب|علی]] به کار میرفته است ولی اهل سنت عقیده دارد بعد از درگذشت محمد، [[عمر بن خطاب|عمر]] اولین خلیفهای بود که لقب امیرالمؤمنین را برای خود به کار برد.<ref>{{cite book|last=Campo|first=Juan E.|title=Encyclopedia of Islam|year=2009|publisher=Facts On File|location=New York|isbn=0-8160-5454-1|page=685|url=http://sufibooks.info/Islam/Encyclopedia-of-Islam_Juan_Campo.pdf}}</ref> <ref>{{پک|Crone|2003|ک=God's Caliph: Religious Authority in the First Centuries of Islam|زبان=en|ص=4-11}}</ref> به نوشته تاریخ پژوهان این لقب را نخستین بار توسط عمر به کار گرفته شد. <ref>{{پک|Madelung|1997|ک=Succession to Muhammad|زبان=en|ص=49}}</ref> [[شیعیان دوازده امامی]] لقب و عنوان امیرالمؤمنین را منحصر به [[علی بن ابیطالب|علی]] میدانند و حتی آن را برای سایر امامان خود هم جایز نمیدانند (مگر در حال تقیه که به کابردن این لقب برای غیر از علی بن ابیطالب هم گاهی به کار رفته است). دلیل شیعیان بر این امر این است که محمد این لقب را برای علی به کار برده و دیگران را از نامگذاری بدان نهی کرده است. اما شیعیان [[اسماعیلیه]] آن لقب را برای [[خلفای فاطمی]] نیز استفاده میکنند و [[زیدیه]] آن را برای هر امامی [[علوی]] که امامتش را با جنگ بنیان نهاده استفاده میکنند.<ref>Gibb, H.A.R.. " [http://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/amir-al-muminin-SIM_0617 Amīr al-Muʾminīn]." Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Brill Online , 2012.</ref>
|