نیروی نظامی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
مازیار کیوان (بحث | مشارکتها) ←ریشه‌شناسی و تعریف: حذف به علت سخنان نادانشنامه ای و بی منبع برچسب: حذف حجم زیادی از مطالب منبع‌دار |
مازیار کیوان (بحث | مشارکتها) افزودن پاره ای توضیحات و حذف مطالب بی منبع و یا بی ربط به جستار |
||
خط ۱:
[[پرونده:Bundeswehr G36.jpg|بندانگشتی|چپ|[[سرباز|سربازان]] [[ارتش آلمان]] در [[بوسنی]]]]
'''نیروی نظامی''' عنوانی کلی ست که به هر گونه نیرویی که خواه در سازمانی رسمی و حکومتی و یا غیر رسمی در قالب سازمان های شبه نظامی و حتی چریکی برای جنگ و پیکار آموزش دیده باشند گفته می‌شود. این تعریف بسیار گسترده و فراخ که دربردارنده همه جنبه های نظامی گری ست برآیند کاربرد بسیار جوراجور این واژه در زبان فارسی ست. این کاربردها را می‌توان این گونه دسته بندی نمود:
* توان کلی نظامی یک کشور یا سازمان یا گروه برای نمونه:«ایران نیروی نظامی برتر خلیج فارس». این کاربرد تنها به صورت فرد (نیروی نظامی) استفاده می‌شود نه جمع (نیروهای نظامی). با این همه در این مفهوم کاربرد عبارت «قدرت نظامی» یا «توان نظامی» به مراتب بیشتر از «نیروی نظامی» است.
* افسران و سربازانی که در یک سازمان نظامی رسمی مانند [[ارتش]] مشغول به خدمت هستند. برای نمونه :«در زمینه شمار نیروهای نظامی نیز، همچنان چین با داشتن دو میلیون و ۲۸۵ هزار نفر، دارای پرشمارترین نیروی مسلح در جهان است»<ref>دیلی تلگراف، 29 شهریور 89، گزارش در سایت پیام آفتاب.</ref> گاه از این افسران و سربازان با نام مختصر «نیرو» یاد می‌شود. مانند:«آمریکا در حال حاضر بین 4500 تا 5000 نیرو در عراق مستقر دارد.»<ref> سی ان ان به گزارش جام نیوز، </ref>.
شغل [[سرباز|سربازی]] به عنوان جزئی از یک گروه نظامی، کهن‌تر از تاریخ مکتوب است. برخی از تصاویر باقی‌مانده از روزگار باستان کلاسیک، قدرت و فتوحات [[رهبری|رهبران]] نظامی را به نمایش می‌گذارند. [[نبرد کادش]] در سال [[۱۲۷۴ (پیش از میلاد)|۱۲۷۴]] پیش از میلاد یکی از نقاط تعیین‌کننده در طول دوران حکومت فرعون [[رامسس دوم]] بود که بر روی مقبرهٔ وی جشن گرفته می‌شود. هزار سال بعد نخستین امپراتور [[چین]] متحد به نام [[کین شی هوانگ]] به قدری مصمم بود تا خدایان را با [[نیروهای مسلح|قدرت نظامی]] خود تحت تأثیر قرار دهد که به همراه ارتشی از [[ارتش سفالین|سربازان سفالین]] دفن شد.<ref>[[:Image:Terrakotta 2006 3.jpg|سربازان سفالین کین شی هوانگ]]</ref> [[روم باستان|رومی‌ها]] نیز به امور نظامی توجه زیادی داشتند تا حدی که [[معاهده|عهدنامه‌ها]] و نوشته‌های زیادی را در کنار مقادیر انبوهی از کتیبه‌های گران‌قیمت حاکی از پیروزی برای آیندگان به جا گذاشتند.▼
* رزمندگانی که در یک سازمان [[شبه نظامی]] برای اهداف راهبردی و گذرا بیشتر به منظور دفاع آموزش می‌بینند. نمونه این رزمندگان را در قالب سازمان های شبه نظامی در سرتاسر جهان می‌یابیم. برای نمونه سازمان بسیج در جمهوری اسلامی ایران.
* جنگجویان یا کشتارسالارانی (تروریست هایی) که در قالب جنگ های چریکی به نبرد مشغول می‌شوند. هرچند به نظر می‌رسد از آنجا که معمولا همه چریک ها و کشتارسالاران به نوعی مستقیما درگیر نبردند صفت «نظامی» درباره آنها صفتی توصیفی ست نه احترازی به این معنا که آنان نیروی غیر نظامی هم دارند. شاید به همین دلیل است که بیشترین کاربرد درباره آنها با حذف قید نظامی است مانند:«در سپتامبر 2014 سیا اعلام کرد که تعداد نیروهای داعش بین 20 هزار تا 500. 31 تن است»<ref>ایسنا، 26 آبان 93 </ref>
== ریشه‌شناسی و تعریف ==
اصطلاح «نیروی نظامی» برهم آمده از دو بخش واژه ای «نیرو» به معنی قدرت و توان و «نظامی» (از نظم عربی) به معنای سپاهی و لشگری <ref>دهخدا، نظامی</ref> است. از آنجا که این واژه پیشینه ای در کاربردهای متن های کلاسیک ایران ندارد برساخته ای نو به نظر می‌آید که گویی ترجمه ای مستقیم از واژه «Armed Forces» انگلیسی باشد. با این همه این واژه در حالت کلی خود اشاره به «military power» یا توان نظامی هم دارد و همینطور در کاربرد «شبه نظامی» می‌تواند ترجمه ای از واژه «militia» لاتین باشد، گو اینکه در معدود فرهنگ های فارسی که نیروی نظامی را در جستارهای خود دارند و این خود نشان از بسیار تازه ساخت بودن این واژه دارد واژه «میلیشیا» یا همان «militia» را در برابرش نهاده اند<ref>فرهنگ فارسی به انگلیسی، رضا مشکسار، نیروی نظامی</ref>. برآیند کلی از این گستردگی و جوراجوری دامنه کاربرد این است که این واژه هنوز به تعریف شسته رُفته ای آنچنان که برای نمونه واژه «ارتش» به آن رسیده نرسیده است. می‌توان اینگونه نتیجه گرفت که واژه «نیروی نظامی» اگرچه خاستگاه نخستینش عبارتی لاتین یا انگلیسی است ولی از آنجا که در گستره کاربرد فارسی معانی متنوعی به خود گرفته است ازینرو اکنون نمی‌توان ترجمه درستی در زبان انگلیسی برای آن پیدا کرد.
گفتنی ست واژه «نظام» که اسم برای صفت «نظامی» است، واژه کلی به معنای سامان (چارچوب نظم یافته) است که یکی از کاربردهایش همان نیروی جنگنده رسمی مانند [[ارتش]] است.<ref>دهخدا، نظام</ref> ازینرو زیر مجموعه «نیروی نظامی» قرار می‌گیرد چنانکه خود واژه «نظامی» به تنهایی انصراف به نیروی «ارتشی» دارد.<ref>دهخدا، نظامی</ref> گو اینکه اصطلاح «نظام» واژه قدیمی تری ست که پیش از فراگیر شدن «ارتش» برای همین معنا به کار می‌رفته است. ترکیب هایی چون [[پیاده نظام]] و [[سواره نظام]] اشاره به همین کاربرد است.
== تاریخ نظامی ==
سطر ۲۳ ⟵ ۱۶:
به طور کلی دو نوع تاریخ نظامی وجود دارد، هر چند که تقریباً تمام متون، دارای هر دو نوع هستند: [[تاریخ نظامی توصیفی|تاریخ توصیفی]] که صرفاً به شرح وقایع درگیری‌ها بدون اشاره به دلایل، اصل جریان، انتها و تأثیراتشان می‌پردازد؛ و [[تاریخ نظامی تحلیلی|تاریخ تحلیلی]] که می‌کوشد توضیحاتی در رابطه با [[دلایل جنگ‌ها|دلایل]]، ماهیت، [[شکست نظامی|انتها]] و پس‌آیندهای درگیری‌ها بیان کند تا از دانش درگیری‌ها به طور کلی برداشت علمی کند و از تکرار اشتباهات در آینده جلوگیری به عمل آید. همچنین می‌کوشد تا در مفاهیم یا روش‌های به کارگیری نیروها بهبود ایجاد کند و توجیهاتی برای نیاز به فناوری‌های جدیدتر بیان کند.
▲شغل [[سرباز|سربازی]] به عنوان جزئی از یک گروه نظامی، کهن‌تر از تاریخ مکتوب است. برخی از تصاویر باقی‌مانده از روزگار باستان کلاسیک، قدرت و فتوحات [[رهبری|رهبران]] نظامی را به نمایش می‌گذارند. [[نبرد کادش]] در سال [[۱۲۷۴ (پیش از میلاد)|۱۲۷۴]] پیش از میلاد یکی از نقاط تعیین‌کننده در طول دوران حکومت فرعون [[رامسس دوم]] بود که بر روی مقبرهٔ وی جشن گرفته می‌شود. هزار سال بعد نخستین امپراتور [[چین]] متحد به نام [[کین شی هوانگ]] به قدری مصمم بود تا خدایان را با [[نیروهای مسلح|قدرت نظامی]] خود تحت تأثیر قرار دهد که به همراه ارتشی از [[ارتش سفالین|سربازان سفالین]] دفن شد.<ref>[[:Image:Terrakotta 2006 3.jpg|سربازان سفالین کین شی هوانگ]]</ref> [[روم باستان|رومی‌ها]] نیز به امور نظامی توجه زیادی داشتند تا حدی که [[معاهده|عهدنامه‌ها]] و نوشته‌های زیادی را در کنار مقادیر انبوهی از کتیبه‌های گران‌قیمت حاکی از پیروزی برای آیندگان به جا گذاشتند.
== سازمان و تشکیلات ==
| |||